INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jan Rzepecki      Jan Rzepecki, wizerunek na podstawie fotografii z lat 1930-ych.
Biogram został opublikowany w latach 1992-1993 w XXXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rzepecki Jan, pseud.: Białynia, Burmistrz, Górski, Kosa, Krawczyk, Ożóg, Prezes, Rejent, Sędzia, Ślusarczyk, Wolski (1899–1983), pułkownik dyplomowany WP, szef Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej, prezes pierwszego Zarządu Głównego Zrzeszenia «Wolność i Niezawisłość», pisarz wojskowy, historyk. Ur. 29 IX w Warszawie, był wnukiem Ludwika (zob.), synem Kazimierza, dziennikarza (1866–1902) i Izy Moszczeńskiej (zob.), bratankiem Karola (zob.), bratem Hanny Pohoskiej (zob.).

Od września 1909 uczył się R. w Gimnazjum Jana Kreczmara w Warszawie. Od lutego 1912 należał do pierwszego w tej szkole zastępu tajnego skautingu, a od maja 1914 – do Związku Strzeleckiego. Wybuch pierwszej wojny światowej zastał go na obozie skautowym w Skolem. Od sierpnia 1914 służył w 1. pp awansując w lipcu 1916 na stanowisko dowódcy sekcji. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917) został przyjęty do Polskiej Siły Zbrojnej (Polnische Wehrmacht) bez złożenia przysięgi, choć gotowość jej złożenia zadeklarował. Odbył Kurs Wyszkolenia Nr 4 w Zambrowie, następnie był od września 1917 kadetem klasy A utworzonej w tymże miesiącu Szkoły Aspirantów Oficerskich w Ostrowi Mazowieckiej (późniejszej Szkoły Podchorążych Piechoty). Po jej ukończeniu z piętnastą lokatą pozostał jako instruktor i dowódca plutonu oraz oficer broni szkoły, a od sierpnia 1918 jako dowódca plutonu i zastępca dowódcy klasy F por. Stefana Roweckiego.

Od listopada t.r. służył R. w WP, nadal na stanowiskach dowódcy plutonu i zastępcy dowódcy klasy F w Szkole Podchorążych Piechoty, przeniesionej do Warszawy. W okresie od maja do grudnia 1919 dowodził kompanią 3. pp Legionów na froncie polsko-sowieckim, a następnie wrócił do Szkoły Podchorążych Piechoty, gdzie do listopada 1922 był wykładowcą i dowódcą klasy. W listopadzie 1920 zdał jako ekstern egzamin dojrzałości przed Komisją Egzaminacyjną Min. WRiOP. Potem ukończył kurs dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty (CWP) w Rembertowie (grudzień 1920–kwiecień 1921) oraz kurs dowódców kompanii i batalionów w Wersalu i Camp de Mailly we Francji (czerwiec–sierpień 1921). Od października 1921 studiował przez dwa semestry (do czerwca 1922) na Wydz. Prawa Uniw. Warsz., od września 1923 do czerwca 1924 w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie. W l. 1922–4 studiował w Wyższej Szkole Wojennej (WSWoj.) w Warszawie i po jej ukończeniu został w październiku 1924 przydzielony do Oficerskiej Szkoły Piechoty w Warszawie, gdzie wykładał taktykę i historię wojen, a od sierpnia 1925 dowodził batalionem, nadal wykładając taktykę. W czasie zamachu majowego 1926 razem z całą szkołą walczył po stronie wojsk rządowych, m. in. był w ochronie prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego podczas jego rozmowy z Józefem Piłsudskim 12 V na moście Poniatowskiego.

Usunięty po przewrocie majowym z Oficerskiej Szkoły Piechoty, był R. od czerwca 1926 referentem w Oddziale Wyszkolenia sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu II Lublin, a od listopada t. r. szefem sztabu (początkowo formalnie – pierwszym oficerem sztabu) 4. Brygady Korpusu Ochrony Pogranicza w Czortkowie. Od maja 1928 wykładał taktykę w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia (CWP) w Rembertowie. W opinii z 18 IX 1931 komendant CWP płk Brunon Olbrycht pisał o nim: «Oficer o wielkich zaletach charakteru i umysłu. Bardzo pewny siebie, stanowczy i energiczny […] Pracujący stale nad swoim wojskowym wykształceniem. […] Jeden z najlepszych wykładowców C[entrum] W[yszkolenia] Piech[oty]. [...] Nadaje się na każde stanowisko w linii i sztabie».

Od listopada 1932 był R. dowódcą II batalionu 2. pp Legionów, a od października 1934 wykładał taktykę ogólną w WSWoj. w Warszawie. Jednocześnie w l. 1935–6 był zastępcą członka, a w l. 1936–7 członkiem Zarządu Głównego Tow. Wiedzy Wojskowej. Komendant WSWoj. gen. Tadeusz Kutrzeba w opinii z 25 XI 1937 stwierdzał, że R. to «wyróżniający się oficer […]. Już obecnie nadaje się na dowódcę pułku lub na szefa sztabu Grupy Operacyjnej w polu […]», a we wniosku odznaczeniowym z r. 1938: «Oficer o silnym i wyrobionym charakterze […]. Specjalnie zamiłowany w pracy literacko-naukowej – posiada niespożytą energię i wydajność pracy. Jako wykładowca Taktyki Ogólnej II Kursu W.S. Woj. – wybitny. Świetny pedagog, zarówno taktyk, jak i operator utalentowany […]». W r. 1938 mianowany został R. podpułkownikiem.

Od marca 1939 był R. szefem Oddziału III sztabu Armii «Kraków», stanowisko to zajmował również podczas kampanii wrześniowej. Nie podporządkował się decyzji o kapitulacji oddziałów Armii «Kraków» i «Lublin» pod Tomaszowem Lubelskim (20 IX t.r.) i przebijał się następnie do Warszawy, dokąd dotarł 1 X 1939. W czasie okupacji niemieckiej używał dokumentów na nazwiska (kolejno): Józef Bielicki, Józef Sawczuk, Zygmunt Karwowski, a zameldowany był w różnych mieszkaniach. W konspiracji działał od października 1939. Był szefem sztabu dowództwa wojewódzkiego – Komendy Okręgu Warszawa-Miasto Służby Zwycięstwu Polsce – Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) pod pseud. Białynia, potem Krawczyk. Równocześnie od r. 1940 opracowywał przeglądy położenia wojennego dla „Wiadomości Polskich” – centralnego organu politycznego Komendy Głównej (KG) ZWZ-Armii Krajowej (AK). Rozkazem komendanta głównego ZWZ gen. Stefana Roweckiego L. 1 z 1 VII t.r. mianowany został pułkownikiem służby stałej.

We wrześniu–październiku 1940 przeniesiony został R. do Biura Informacji i Propagandy (BIP) KG ZWZ; był tu krótko szefem działu propagandy i zastępcą szefa BIP mjra Tadeusza Kruk-Strzeleckiego, zaś od połowy października 1940 aż do kapitulacji powstania warszawskiego w październiku 1944 – szefem BIP (Oddziału VI) KG ZWZ–AK, używając w różnych okresach pseud.: Burmistrz, Górski, Prezes, Rejent, Sędzia, Wolski. Kierował całym aparatem propagandy i informacji KG AK, przyczyniając się w bardzo poważnym stopniu do jego rozwoju oraz osiągnięcia wysokiej sprawności organizacyjnej. Z jego inicjatywy „Biuletyn Informacyjny” został wiosną 1941 przekształcony w centralny organ prasowy KG ZWZ–AK i stał się szybko najważniejszym i najpoczytniejszym pismem konspiracyjnym w okupowanej Polsce (wydawany w nakładzie do 47 tys. egzemplarzy). Z racji zajmowanego stanowiska R. w znacznym stopniu kształtował oblicze całej prasy AK, gdyż komórki BIP niższych szczebli organizacyjnych podlegały merytorycznie (co do kierunku propagandy) BIP KG. Od stycznia 1941 do stycznia 1942 osobiście redagował fachowy miesięcznik wojskowy „Insurekcja”. Był także jednym z pomysłodawców i organizatorów pionu propagandy dywersyjnej w języku niemieckim (akcja «N»).

Z racji stanowiska szefa BIP AK wchodził R. w skład (powstałej około r. 1941) Rady Propagandowej, złożonej z przedstawicieli BIP KG AK i Departamentu Informacji i Prasy Delegatury Rządu RP na Kraj, której zadaniem było uzgadnianie wspólnej linii propagandowej obu tych najważniejszych instytucji polskiego podziemia. Wchodził także w skład powołanego w lipcu 1943 Kierownictwa Walki Podziemnej i w skład utworzonej jesienią t.r. Rady Narodowościowej przy Delegaturze Rządu jako przedstawiciel KG AK. Nie zgodził się natomiast na proponowane mu wejście w tymże charakterze do Społecznego Komitetu Antykomunistycznego («Antyk») (powołanego w październiku 1943), desygnując tam Tadeusza Żenczykowskiego.

R. w swoich poglądach politycznych skłaniał się ku lewicy. Latem 1940 za pośrednictwem działacza Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) Feliksa Misiorowskiego, zgłosił akces do PPS–Wolność, Równość, Niepodległość (WRN). Kierownictwo partii wyraziło zgodę na jego przyjęcie, ale postanowiono z uwagi na eksponowane stanowisko R-ego w konspiracji wojskowej, zachować ten fakt w tajemnicy. Wg oświadczenia F. Misiorowskiego traktowano R-ego «jako członka PPS działającego na terenie AK». Sam R. działalności politycznej nie prowadził, utrzymywał jednak w l. 1941–3 z ramienia S. Roweckiego kontakt z sekretarzem generalnym PPS–WRN Kazimierzem Pużakiem. Najdobitniejszym przejawem jego postawy politycznej była Ocena położenia wręczona w marcu 1944 nowemu dowódcy AK gen. Tadeuszowi Komorowskiemu «Borowi». W memoriale tym konstatując «przesunięcie się światopoglądów na lewo» postulował przeprowadzenie zmian polityczno-społecznych idących w tym kierunku, stwierdzając zarazem, że «natarciu obcej agentury – PPR – trzeba przeciwstawić zwarty front polskiej lewicy w składzie PPS, SL i „Centralizacja”»; tekst memoriału ogłosił R. po wojnie w artykule Mówi dokument („Po prostu” 1956 nr 32) i przedrukował w swoich Wspomnieniach i przyczynkach historycznych (W. 1956). Wiele ocen z owego dokumentu powtórzył dowódca AK w przesłanym władzom polskim w Londynie specjalnym meldunku na temat stanu społeczeństwa i stanu AK, z 22 V 1944.

W czasie powstania warszawskiego R. przebywał przy sztabie dowodzącego całością sił powstańczych komendanta Okręgu Warszawa AK, gen. Antoniego Chruściela «Montera», na terenie Śródmieścia. Wziął wówczas na siebie kontakty z cywilnymi władzami samorządowymi i czynnikami politycznymi w tej dzielnicy. Po przybyciu w nocy z 25/26 VIII 1944 KG AK ze Starego Miasta do Śródmieścia uczestniczył w jej pracach. Po upadku powstania R. był internowany w obozach jenieckich Lamsdorf (Łambinowice) i od 22 X 1944 – Woldenberg (Dobiegniew), gdzie współpracował z gazetką obozową jako współautor rubryki „Z życia kraju”. Uwolniony z niewoli przez Armię Czerwoną 30 I 1945, natychmiast wrócił do kraju.

W końcu lutego t.r. zameldował się R. u ostatniego dowódcy AK, gen. Leopolda Okulickiego «Niedźwiadka», pełniącego wówczas funkcję «wojskowego komendanta kraju» (czyli komendanta «AK w likwidacji»), i w połowie marca 1945 został przezeń mianowany zastępcą i szefem sztabu. Od tego czasu używał nowego pseud. Ślusarczyk. Posługiwał się wówczas dokumentami na nazwisko Jan Bielicki, a od sierpnia t.r. – Wacław Rychliński. Gdy Okulicki zdecydował się na udział w rozmowach z władzami sowieckimi w Pruszkowie, depeszą z 25 III 1945 zawiadomił Sztab Naczelnego Wodza w Londynie: «kierownictwo dalszej pracy powierzam „Ożogowi”» (takiego pseud. używał następnie R. w korespondencji z Londynem). Zgodnie z tym postanowieniem po aresztowaniu 27 III t.r. Okulickiego przez władze sowieckie, R. przejął jego funkcję, o czym zameldował p.o. naczelnego wodza gen. Władysławowi Andersowi w depeszy z 3 IV 1945. W kolejnej depeszy z 15 IV t.r. postawił wniosek o rozwiązanie utworzonej przez KG AK w ścisłej konspiracji organizacji «Nie» i zatwierdzenie nowego uregulowania «pracy wojskowej w Kraju». Decyzją szefa Sztabu Naczelnego Wodza gen. Stanisława Kopańskiego z 20 IV t.r., zatwierdzoną przez gen. W. Andersa 30 IV 1945 został R. mianowany Delegatem Sił Zbrojnych na Kraj (odpowiednia depesza dotarła do rąk R-ego w dn. 13 V), zaś 7 V t.r. gen. Anders nadał mu «uprawnienia w zakresie personalnym, sądowym i dyscyplinarnym, jakie miał Komendant rozwiązanej AK». Decyzje te były równoznaczne z rozwiązaniem organizacji «Nie». Następnego dnia p.o. Delegata Rządu RP na Kraj, Stefan Korboński «Nowak», depeszował do Londynu o szybkie załatwienie wniosku «Niedźwiadka» o awansowanie R-ego na generała brygady, ale wniosku tego nie zrealizowano. Jako Delegat Sił Zbrojnych na Kraj używał R. w korespondencji wewnętrznej pseud. Kosa. W dn. 27 V 1945 wraz z S. Korbońskim podpisał odezwę do żołnierzy polskich oddziałów leśnych, w której wzywał ich «do pracy nad odbudową kraju». Podobne wezwania znalazły się w opracowanej przez R-ego i Kazimierza Moczarskiego ulotce Do żołnierzy byłej Armii Krajowej z 24 VII t.r. ostrzegającej także przed «destrukcyjnym bandytyzmem politycznym» i «psychozą dezercji z wojska». Rozkazem z 6 VIII 1945 (poprzedzonym Instrukcją Naczelnego Wodza i Rządu RP) R. rozwiązał Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj. Następnie został prezesem Zarządu Głównego (ZG) Zrzeszenia «Wolność i Niezawisłość» (WiN), które wraz z grupą współpracowników utworzył 2 IX i które miało za zadanie – jak głosił statut – «wszystkimi dostępnymi środkami i metodami utrzymać Ducha Narodu i wywalczyć Niepodległą Wolną Polskę».

Dn. 5 XI 1945 R. został aresztowany w Łodzi, a 24 godziny później podjął decyzję o dekonspiracji i ujawnieniu, wzywając podwładnych do pójścia w jego ślady. Ujawnił nazwiska swych podwładnych (podobnie jak uczynili to m. in. wcześniej płk Jan Mazurkiewicz i później Emilia Malessa) – uwierzywszy w fałszywe zapewnienia prowadzącego śledztwo Józefa Różańskiego, że władze zamierzają oględnie rozwiązywać sprawy podziemia, a osoby ujawnione przez R-ego pozostaną na wolności. W procesie pierwszego ZG «WiN», toczącym się przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie od 4 I do 3 II 1947, został skazany na 8 lat więzienia z zaliczeniem aresztu śledczego. Dn. 5 II t.r. został ułaskawiony przez Bolesława Bieruta w pierwszym dniu jego urzędowania jako prezydenta RP.

Kilka dni po zwolnieniu z więzienia mianowano R-ego wicedyrektorem Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, a następnie szefem Wydz. Studiów Akademii Sztabu Generalnego. Dn. 22 IV 1947 odbył się w sali «Romy» głośny odczyt R-ego Wyjdź z podziemia – buduj Polskę (tekst odczytu opublikowano następnie w kilku pismach). Aresztowany ponownie 16 I 1949 i więziony przez 5 lat, R. został zwolniony 24 XII 1954 z powodu braku podstaw do wszczęcia postępowania (w czasie pobytu w więzieniu 14 XII 1951 zwolniono go formalnie ze służby wojskowej i przeniesiono na emeryturę). Blisko rok pozostawał bez pracy. Od listopada 1955 pracował w Instytucie Historii (IH) PAN w Warszawie. W tym miesiącu przyznano mu tytuł zastępcy profesora, od października 1961 był adiunktem, a od czerwca 1962 – starszym pracownikiem techniczno-badawczym. W październiku 1964 nadano R-emu w IH PAN stopień doktora nauk historycznych na podstawie rozprawy Legion Wschodni 1914 ogłoszonej następnie drukiem pt. Sprawa Legionu Wschodniego 1914 roku (W. 1966). W IH PAN pracował do czasu przejścia na emeryturę w grudniu 1969. Od r. 1959 wchodził w skład komitetu redakcyjnego czasopisma „Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z Okresu II Wojny Światowej”.

W r. 1956 R. włączył się w nurt działalności publicznej. Na pierwszym posiedzeniu Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Bohaterów Warszawy w sierpniu t.r. został wybrany na jego wiceprzewodniczącego. Po VIII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej ogłosił w prasie list otwarty Do kolegów z Armii Krajowej („Życie Warszawy” 1956 nr 254), w którym wzywał do aktywnego uczestnictwa w odnowie politycznej i udziału w wyborach. Podpisał zbiorowy list byłych żołnierzy AK z 31 XII t.r. do premiera Józefa Cyrankiewicza z prośbą o przywrócenie obywatelstwa polskiego (odebranego w r. 1946) «żołnierzom emigracyjnym», m. in. gen. A. Chruścielowi, za którym bezskutecznie wstawiał się również u Władysława Gomułki. Od grudnia 1956 był członkiem ZG i Rady Naczelnej ZBoWiD, w grudniu 1957 wystąpił z tej organizacji. Był członkiem Klubu Krzywego Koła.

R. był wybitnym pisarzem wojskowym. Opublikował przed wojną ponad 50 artykułów m. in. na łamach: „Przeglądu Piechoty”, „Przeglądu Wojskowego”, „Bellony”, „Wiarusa”; był także autorem kilku opublikowanych oddzielnie prac fachowych, m. in.: Zbiór ćwiczeń bojowych dla szeregowca, sekcji i drużyny (wspólnie z S. Karą i M. Pęczkowskim, W. 1924) – tłumaczona na język rosyjski i kilkakrotnie wydawana w tym języku w ZSRR, Taktyka (W. 1932), Kompania i pluton w polu. Taktyka małych oddziałów piechoty (W. 1932, Wyd. 2, W. 1934), Zbiór ćwiczeń bojowych (wspólnie z M. Pęczkowskim, W. 1933, Wyd. 2, W. 1938), Łączność i dowodzenie w piechocie (W. 1934). Przetłumaczył sowiecką instrukcję piechoty na język polski (W. 1933). W r. 1929 wchodził w skład komisji redakcyjnej „Instrukcji walki z kawalerią”, a w r. 1931 był redaktorem „Projektu instrukcji zaopatrywania w amunicję w ramach pułku piechoty”. Był członkiem komitetu redakcyjnego i współautorem wychodzącej od t.r. Encyklopedii Wojskowej. W czasie okupacji ogłosił broszurę W rocznicę czynu wrześniowego (W. 1940). Opracował także wraz z S. Roweckim i płk. T. Pełczyńskim broszurę Duch wojska narodowego (W. 1919 [1940]), niemal w całości opartą na tekście broszury T. Hołówki „Oficer polski”, wraz z m. in. J. Krzyczkowskim i płk. S. Rostworowskim – broszurę Siły Zbrojne Trzeciej Rzeczypospolitej (1942 [właściwie 1943]). Po wojnie ogłosił m. in.: Na marginesie powstańczych dokumentów BIP („Kwart. Hist.” 1957 nr 6), W sprawie decyzji podjęcia walki w Warszawie („Wojsk. Przegl. Hist.” 1958 nr 2), Jeszcze o decyzji podjęcia walki w Warszawie (tamże 1958 nr 4, tekst przedrukowano w tomie: „Geneza powstania warszawskiego 1944, Dyskusje i polemiki”, Oprac. L. Grot, W. 1984), Organizacja i działanie Biura Informacji i Propagandy (BIP) Komendy Głównej AK („Wojsk. Przegl. Hist.” 1971 nr 2–4), O wydawnictwach „Akcji N” (tamże 1972 nr 2), Kierownictwo polityczne polskiego podziemia wojskowego w latach 1939–1941 („Przegl. Hist.” 1974 nr 1), Powstańcza korespondencja wewnętrzna Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK („Wojsk. Przegl. Hist.” 1987 nr 4, opublikowany pośmiertnie). Oprócz wspomnianej już pracy o Legionie Wschodnim wydał dwie książki: Rodowód wojska Drugiej Rzeczypospolitej (W. 1959) oraz Wspomnienia i przyczynki historyczne (W. 1956, Wyd. 2, W. 1984). Pośmiertnie ukazała się książka Rok 1945. Wspomnienia i dokumenty (W. 1983). Publikował również w prasie różne fragmenty swoich wspomnień: Przygotowania do wojny 1939 r. w Armii „Kraków” („Bellona” 1947 nr 9–10), W Armii „Kraków” (tamże 1947 nr 11, 1948 nr 1), Mówi dokument („Po Prostu” 1956 nr 32), Ghetto pod „Białym Orłem” („Nowa Kultura” 1956 nr 35–42), W Polskiej Sile Zbrojnej. Wspomnienia z lat 1917–1918 („Kwart. Hist.” 1978 nr 4), Ze wspomnień z okresu powstania („Tyg. Powsz.” 1979 nr 30, 31; tekst przedrukowany – bez zaznaczenia pochodzenia – w drugim wydaniu książkowym Wspomnień i przyczynków historycznych). Był także autorem obszernego artykułu biograficznego Gen. bryg. Antoni Chruściel „Monter” („Więź” 1971 nr 7–8) oraz artykułów o płk. Janie Gorazdowskim i Izie Moszczeńskiej – w PSB. Jego relację ogłosił J. M. Ciechanowski pt. Notatka z rozmowy z płk. dypl. Janem Rzepeckim … („Zesz. Hist.” Z. 27: 1974). Kilka opracowań pozostało w maszynopisie, m. in. Wojskowe organizacje podziemne 1939–1941 (IH PAN, A.537). Niektóre fragmenty jego wspomnień – pisanych w r. 1947 – przechowywane są w AAN (Arch. Lewicy Pol. mikrofilm 1153), inne w zbiorach Arch WIH (III/46/19). Pozostawił też w maszynopisie obszerne 1500 stronicowe wspomnienia z l. 1899–1945, spisane w l. 1955–76 (w przygotowaniu do wydania przez A. K. Kunerta). R. zmarł 28 IV 1983 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Komunalnym (Wojskowym) na Powązkach. Był odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V (1923) i IV (1944) kl., Krzyżem Niepodległości (1932), Złotym Krzyżem Zasługi (1938), trzykrotnie Krzyżem Walecznych (1944).

R. był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy od r. 1928 z Ireną z Malecińskich, urzędniczką Pocztowej Kasy Oszczędności, główną łączniczką i sekretarką Podwydziału «Antyk» w BIP KG AK (pseud. Ela), zmarłą w r. 1945 w obozie jenieckim, a po raz drugi od r. 1947 z Ireną z Krzyżanowskich (1906–1989) 1.v. Pronaszko, lekarzem; dzieci nie miał.

 

Chojnacki W., Bibliografia zwartych druków konspiracyjnych wydanych pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, W. 1970; Enc. Powsz. (PWN), IV; Enc. Wojsk., VII; Kunert, Słown. konspiracji warsz., I (fot.); Łoza, Czy wiesz kto to jest?; – Holder H., Z oskarżenia w procesie Głównego Komitetu Wykonawczego WiN-u, „Wojsk. Przegl. Prawn.” 1947 nr 1 s. 34–61; Juchniewicz M., Zmarł pułkownik Jan Rzepecki (1899–1983), „Za Wolność i Lud” 1983 nr 22; Kersten K., Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948, P. 1990; Kluz S., W potrzasku dziejowym. WIN na szlaku AK. Rozważania i dokumentacja, Londyn 1978; Koniec polskiego państwa podziemnego, Ł. 1987 s. 119, 148 passim; Księga pamiątkowa 1830 – 29. XI –1930. Szkice z dziejów szkół piechoty polskiej, Ostrów–Komorowo 1930 s. 384–385, 393, 395, 398, 402, 409, 431; Kurtyka J., Na szlaku AK (Nie, DSZ, WiN), „Zesz. Hist.” Z. 94: 1990; Łatyński M., Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych, Londyn 1985; Mazur G., Biuro Informacji i Propagandy SZP–ZWZ–AK, W. 1987 (fot.); tenże, Pułkownik Jan Rzepecki, „Tyg. Powsz.” 1983 nr 20; Ney-Krwawicz M., Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945, W. 1990 (fot.); O utrwalenie władzy ludowej w Polsce, Pod red. W. Góry i R. Halaby, W. 1982; Proces Rzepeckiego, [W. 1947]; Sudlitz H., Sprawa pułkownika Rzepeckiego, „Głos” Nr 60–61, 62/63: 1990; Terej J. J., Na rozstajach dróg. Ze studiów nad obliczem i modelem Armii Krajowej, Wyd. 2, Wr. 1980; Turlejska M. (Socha L.), Te pokolenia żałobami czarne … Skazani na śmierć i ich sędziowie 1944–1954, Wyd. 3 W. 1990; W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Oprac. W. Chocianowicz, Londyn 1969; Wilcz-Grzędzińska E., Klub Krzywego Koła, „Tyg. Demokr.” 1989 nr 3; Żenczykowski T., Dramatyczny rok 1945, W. 1981; – AK w dokumentach, I, V; Ciechanowski J., Notatka z rozmowy z płk. dypl. Kazimierzem Irankiem-Osmeckim szefem O. II KG AK w latach 1943–1944, odbytej 15 03 1965 w obecności prof. J. Zawodnego, „Zesz. Hist.” T. 84: 1988 s. 221–6; Korboński S., Bohaterowie polskiego państwa podziemnego – jak ich znałem, W. 1990 s. 121–4; tenże, W imieniu Kremla, Paryż 1956; Kuropieska J., Wspomnienia dowódcy kompanii 1923–1934, Wyd. 2, W. 1976 s. 70, 80–9, 95; Porwit M., Spojrzenie poprzez moje życie, W. 1986; – AAN, VI Oddział sygn. 203/II/1 k. 23; AP m. st. W.: Szkoła Nauk Politycznych – teczka studencka nr 5573; Arch. Uniw. Warsz.: RP-UW teczka studencka nr 9153; Arch. WIH: sygn. III/21/12 k. 103, 117; CAW: Teczka osobowa nr 1589; IH PAN: Teczka osobowa; – Zbiory Władysława Bartoszewskiego: Kolekcja Jana Rzepeckiego (przekazana w r. 1980); Oświadczenie F. Misiorowskiego z 25 IX 1956 (zbiory Marka Ney-Krwawicza).

                                                                                                                                                                                Andrzej Krzysztof Kunert i Grzegorz Mazur

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Polskie Państwo Podziemne 1939-1945

Polska była pierwszym państwem, które powiedziało "Nie!" żądaniom ustępstw terytorialnych ze strony nazistowskiej Rzeszy Niemieckiej. Polska była pierwszym państwem, które zbrojnie przeciwstawiło......
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

Służba Zwycięstwu Polski, Związek Walki Zbrojnej, więzienie w Szlisselburgu, wojna z bolszewikami 1919-1920, historia wojskowości, Polska Siła Zbrojna (Polnische Wehrmacht), kampania wrześniowa 1939, Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, powstanie warszawskie 1944, konspiracja antyhitlerowska, kariera wojskowa, Związek Strzelecki, gimnazjum w Warszawie, Instytut Historii PAN, Krzyż Walecznych x3, wyzwolenie obozu przez Sowietów, Korpus Ochrony Pogranicza, areszt Urzędu Bezpieczeństwa, Krzyż Niepodległości, okupacja niemiecka 1939-45, cmentarz wojskowy na Powązkach w Warszawie - zm. 1951-2000, Klub Krzywego Koła, Legiony Polskie - I Brygada, Armia "Kraków", ruch skautowski, Szkoła Nauk Politycznych w Warszawie, ojciec - dziennikarz, Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, NIEPODLEGŁA armia, Wyższa Szkoła Wojenna w Warszawie, Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, publikacje dot. wojskowości, Szkoła Podchorążych Piechoty w Warszawie, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, przewrót majowy 1926, Polska Partia Socjalistyczna - WRN, obrona legalnych władz 1926, Doświadczalne Centrum Wyszkolenia Armii w Rembertowie, żona - lekarka, czasopismo "Biuletyn Informacyjny" (konspiracyjne), Szkoła Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, Złoty Krzyż Zasługi II RP, kara więzienia (II RP), Biuro Informacji i Propagandy KG AK, Oficerska Szkoła Piechoty w Warszawie, Kierownictwo Walki Podziemnej, stalag VIII B Lamsdorf, oflag II C Woldenberg, Order Virtuti Militari (II RP, Krzyż Srebrny), Order Orła Białego (Prez. Wałęsa, pośmiertnie), Order Virtuti Militari (RP na uchodźstwie), twórczość literacka (zmarli 1976-2000), małżeństwa - 2 (osób zm. 1976-2000), brak dzieci (osoby zm. 1976-2000), Uniwersytet Warszawski (1918-1925)
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Janusz Rewiński

1949-09-16 - 2024-06-01
aktor filmowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Władysław Pytlasiński

1863-07-26 - 1933-11-10
zapaśnik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.