Boelcke Józef Ignacy († 1785 lub 6), wydawca słownika biograficznego, pochodził może z Poznania, bo tam jako lektor dialektyki w Akademji Lubrańskiego wydał zbiorek wierszy swych uczniów, poświęconych czci św. Kazimierza (Adorea divo Casimiro regio genere et virtute principi, 1763). W r. 1779 ogłosił B. po raz pierwszy przekład «Nouveau Dictionnaire historique« benedyktyna z Cluny, ks. Ludwika Maieula Chaudona (1737–1817, według 2 wydania tegoż z r. 1769). Po kilku latach, zachęcony powodzeniem, rozpisał przedpłatę na drugie, obszerniejsze wydanie »Nowego dykcjonarza« (1783). Nosił wprawdzie tytuł sekretarza pokojowego J. Kr. Mości, ale poparcia wydatnego u dworu nie miał, to też po wydrukowaniu kilku tomów popadł w długi i musiał prosić króla, by je pokrył z dochodów swojej kamery. Życzeniu stało się zadość; B. uzyskał nadto przywilej na wznowienie upadłego »Monitora«, ale końca swej pierwszej imprezy nie ujrzał, bo ostatni tłómaczony tom VIII ogłosił już dr. W. Karczewski, prof. Akademji Krakowskiej. Do tomu dodatkowego, gdzie chciał skupić życiorysy Polaków, zbierał B. materjały bardzo starannie; przy poparciu nuncjatury starał się ściągać biografje zakonników; artykuł o Krasickim dostał od Naruszewicza itd. Z niewielu pozostałych po nim papierów wyziera człowiek skromny a dobrej woli, katolik i regalista, krytyczny i trzeźwy, dbały o czystość polskiej mowy. Rękopis 8 tomów Dykcjonarza przeszedł w posiadanie księgarza J. Zawadzkiego w Wilnie; materjał do tomu dodatkowego znajduje się w rkp 46 Ossolineum.
Konopczyński Wł., Nasze pierwsze »wcielenie«, »Kurj. Warsz.« 9 I 1936; Estreicher; rkp. B. Czart. 655.
Władysław Konopczyński