INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Józef Konstanty Rosé      Dr Józef Konstanty ROSÉ, pokolorowana rycina opublikowana w 1893 roku w "Tygodniku Ilustrowanym" Seria 5, T. 7 nr 159, s. 21.

Józef Konstanty Rosé  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1989-1991 w XXXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rosé Józef Konstanty (1826–1893), profesor patologii i terapii szczegółowej Szkoły Głównej Warszawskiej. Ur. 12 IV w Poznaniu, był synem Wincentego, kupca, i Józefy z Milewskich, bratem Witolda (1820–1856), lekarza, autora „Nowego poradnika lekarskiego” (W. 1857).

Pierwotnie przeznaczony do zawodu kupieckiego, R. przerwał jednak rozpoczętą praktykę handlową, zdał maturę w r. 1849 w gimnazjum Św. Marii Magdaleny w Poznaniu i studiował medycynę na uniwersytecie berlińskim (1850–4). Doktorat medycyny i chirurgii uzyskał tamże 15 VIII 1854 na podstawie rozprawy De leucaemia (Berolini 1854), napisanej pod kierunkiem i wpływem L. Traubego, który go cenił i później był z nim w zażyłych stosunkach. Przez pewien czas R. pozostawał w Berlinie; pracował naukowo i odwiedzał tamtejsze szpitale. Następnie wrócił do Poznania, gdzie pracował w szpitalu miejskim jako młodszy asystent. W r. 1857, gdy została otwarta Akademia Medyko-Chirurgiczna w Warszawie, R. przeniósł się do Warszawy i po konkursie otrzymał posadę ordynatora oddziału chorób wewnętrznych kobiet. Jako biegły diagnosta, naśladowca kierunku L. Traubego, zyskał uznanie chorych i lekarzy. Praca Diagnostyka fizyczna chorób płuc i serca ze szczególnym względem na auskultacyą i perkussyą (W. 1860), w której jako pierwszy w kraju pisał o nowych metodach badania, zwróciła na niego uwagę organizatorów Akademii Medyko-Chirurgicznej. R. ponownie wygrał konkurs i w r. 1860 został profesorem adiunktem patologii i terapii szczegółowej w Akademii. Na tym stanowisku pracował również po wcieleniu Akademii do Szkoły Głównej Warszawskiej, gdzie był dziekanem Wydziału Lekarskiego. W r. 1864 uzyskał tytuł profesora nadzwycz., a w r. 1868 zwycz. W Szkole Głównej przez pewien czas wykładał także historię medycyny, propedeutykę i terapię ogólną oraz prowadził zastępczo klinikę chorób wewnętrznych. Uczelnię, po przekształceniu jej w Cesarski Uniwersytet Warszawski, opuścił z wielu innymi profesorami w r. 1871. Zajął się wtedy rozległą praktyką lekarską, zyskując sobie duże wzięcie. Ze względu na zły stan zdrowia nie przyjął ofiarowanej mu w r. 1872 katedry chorób wewnętrznych na UJ po Karolu Gilewskim.

Z pracy naukowej R. nie zrezygnował, jeszcze w ostatnich latach życia opracowywał na nowo niektóre rozdziały z anatomii i chodził do prosektorium, aby móc dobrze rozumieć prace nowszych autorów. Ogłosił ok. 20 prac, m. in. O neurotomii („Tyg. Lek.” 1854). Wychowany w niemieckiej uczelni i przesiąknięty nowymi teoriami, pierwszy zapoznał polskich lekarzy z zasadami patologii celularnej R. Virchowa („Tyg. Lek.” 1859), propagował w kraju nowości zagraniczne. Swoje wykłady patologiczne pt. Kurs patologii i terapii szczegółowej (W. 1861) opracował na podstawie pracy F. Niemeyera. Ogłosił też O tonie i szmerze diastolicznym serca i znaczeniu ich semiotycznem („Pam. To w. Lek. Warsz.” 1860 i osobno W. 1861). Wielkie uznanie zdobyła mu jego praca Wykład patologii i terapii narzędzi oddechowych. Cz. 1. Choroby krtani i oskrzeli (W. 1868), wartościowa pod względem lekarskim i terminologicznym, gdyż ta nowa gałąź diagnostyki nie miała jeszcze wyrobionego rodzimego słownictwa, stąd też duże zasługi R-ego. Poza tym ogłosił O upuście krwi w chorobach serca („Medycyna” 1884), tłumaczył też pracę O. L. Oettingena „Rzut oka na epidemiję cholery w Warszawie od początku lipca do końca września 1852” („Pam. Tow. Lek. Warsz.” 1853). Zainteresowany oryginalnymi poglądami F. W. Benekego przełożył jego „Listy o balneologii” (W. 1877) i „Patologię wymiany materyi” („Gaz. Lek.” 18/7). Był członkiem czynnym od r. 1863 Tow. Lekarskiego Warszawskiego, a w l. 1876–7 jego wiceprezesem oraz współwłaścicielem czasopisma „Medycyna”. Zmarł 2 I 1893 w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.

R. pozostawił żonę Matyldę z Bożęckich (zm. 1909), syna i córki.

 

Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w.; Enc. Org.; Biogr. Lexikon d. hervorr. Ärzte; Kośmiński, Słown. lekarzów; – Kusztelak G., Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810–1918), „Arch. Hist. Med.” T. 35: 1972 nr 1/2 s. 113–14; Stembrowicz W., Zapomniany profesor warszawskiej Akademii Medyko-Chirurgicznej i Wydziału Lekarskiego Szkoły Głównej, tamże T. 51: 1988 nr 1 s. 61–70 (portret); – Szkoła Gł. Warsz. Mater., II 213–14 (portret); – „Ateneum” T. 69: 1893 t. 1 s. 239; „Bibl. Warsz.” 1893 t. 1 s. 415; „Dzien. Powsz.” 1909 nr 266 (dot. żony); „Gaz. Lek.” R. 28: 1893 nr 1 s. 28, nr 2 s. 58; „Kłosy” t. 6: 1868 nr 131 s. 5–6 (podob.); „Kron. Lek.” R. 14: 1893 nr 1 s. 49; „Kur. Por.” R. 17: 1893 nr 4 s. 5–6; „Kur. Pozn.” 1893 nr 6; „Kur. Warsz.” 1863 nr 138 s. 669; „Medycyna” R. 28: 1893 nr 1 s. 20, nr 3 s. 41–3; „Nowiny Lek.” R. 5: 1893 nr 1 s. 72; „Pam. Tow. Lek. Warsz.” T. 52: 1864 z. 5/6 s. 423, T. 60: 1868 z. 4 s. 224, T. 84: 1888 nr 1 s. VII, T. 90: 1894 z. 2 s. 537–8; „Przegl. Lek.” R. 32: 1893 nr 2 s. 27; „Roczn. Lek.” 1885 s. 75; „Tyg. Ilustr.” T. 7: 1893 nr 159 s. 21 (podob.).

Teresa Ostrowska

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.