INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w 1978 r. w XXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Nowicki Józef (1766–1830), generał brygady WP, sekretarz generalny Komisji Rządowej Wojny. Ur. 9 III w Warszawie, już w styczniu 1783 rozpoczął służbę wojskową jako chorąży kawalerii narodowej wojsk. kor. W grudniu 1785 awansował na porucznika (z przydziałem do Korpusu Kadetów). W r. 1788 wziął udział jako ochotnik w wojnie rosyjsko-tureckiej i był przy oblężeniu Chocimia. W październiku t. r. wystąpił z wojska i wszedł do służby cywilno-wojskowej jako komisarz ziemi chełmskiej. W r. 1791 wrócił do wojska w stopniu rotmistrza kawalerii narodowej i uczestniczył w wojnie z Rosją 1792 r. Ranny pod Werbą na Wołyniu, otrzymał zwolnienie dla kuracji. Na wieść o wybuchu insurekcji kościuszkowskiej wrócił ponownie do szeregów narodowych w stopniu majora, awansował we wrześniu na podpułkownika i wicebrygadiera. Był m. in. pod Dubienką, Chełmem, walczył w Warszawie i pod Pragą. Był ponownie ranny pod Tyrzynem. Dymisję z wojska otrzymał w stopniu brygadiera. W r. 1806 wstąpił ponownie do wojska w randze podpułkownika. Początkowo pełnił funkcję «inspektora popisów» I Legii, następnie «inspektora rewiów» tejże Legii (do kwietnia 1809). Na pułkownika awansował w listopadzie 1809 i przeszedł na stanowisko komendanta Kwatery Głównej ks. Józefa Poniatowskiego (do marca 1810), potem szefa sztabu 3 Okręgu Wojskowego (do października 1811). W czasie wojny 1809 r. znajdował się w sztabie J. Poniatowskiego. W marcu 1812 objął szefostwo sztabu 18 dywizji (V korpusu), a potem takież stanowisko w 7 dywizji (X korpus). W r. 1813 znalazł się w załodze broniącej Gdańska. W r. 1814 wrócił z niewoli do kraju i w stopniu pułkownika «na reformie» przeznaczony został w czerwcu na komendanta departamentu bydgoskiego. W kwietniu 1816 został powołany na sekretarza generalnego Komisji Rządowej Wojny, którą to funkcję pełnił aż do śmierci. W październiku 1818 awansował na generała brygady. Zginął 29 XI 1830, zabity przez pomyłkę na ul. Senatorskiej przez podchorążych, którzy wzięli go za znienawidzonego generała rosyjskiego Lewickiego. N. był odznaczony w r. 1808 Krzyżem Kawalerskim Virtuti Militari, dwukrotnie Orderem Legii Honorowej (Kawalerskim, czerwiec 1812 oraz za Gdańsk Krzyżem Oficerskim, czerwiec 1813). Nadto miał Order Św. Anny II kl. z brylantami (1818), Order Św. Stanisława II kl. (1820) oraz odznakę 30-letniej nieskazitelnej służby.

 

Enc. Wojsk., V; Polska Encyklopedia Szlachecka, W. 1938 IX; Łoza S., Kawalerowie Orderu Św. Stanisława, „Mies. Herald.” R. 11: 1932 s. 15; Roczn. Wojsk. Król. Pol., 1817–30; Uruski; – Baranowski I., Pomnik na Placu Zielonym w Warszawie, W. 1917; Gembarzewski, Wojsko Pol., 1807–14, s. XXVIII; tenże, Wojsko Pol., 1815–30; Harbut J., Noc listopadowa, W. 1930 s. 153; Tokarz W., Sprzysiężenie Wysockiego i noc listopadowa, W. 1925; – Akta powstania Kościuszki, III; Barzykowski S., Historia powstania listopadowego, P. 1883–4 I–V; Drewnicki L., Za moich czasów, W. 1971; Kicka N., Pamiętniki, W. 1972; Koźmian K., Pamiętniki, Wr. 1972 II; Prądzyński I., Pamiętniki, Kr. 1909 I; Zwierkowski W., Rys powstania walki i działań Polaków 1830 i 1831 roku, W. 1973; – B. Pol. w Paryżu: Kontrola pierwsza oficerów, rkp. 387 k. 279; – Materiały Stefana Pomarańskiego w Red. PSB; – Kartoteka oficerów Zbigniewa Zacharewicza (Kr.).

Jan Ziółek

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.