Paszkiewicz Julian Cezary (1831–1912), ziemianin, członek Dyrekcji «białych» 1862 r. Ur. 1 IX w Hołnach Mejera, pow. sejneński, był synem Jana (1793–1855) i drugiej jego żony Elżbiety z Eysymontów. Ojciec, urzędnik skarbowy obwodu augustowskiego, wziął w posagu majątek (po uwłaszczeniu ok. 2000 morgów), odziedziczony przez dwie kolejne żony (były siostrami) po ich wuju Leopoldzie Meyerze. P. ukończył Instytut Agronomiczny w Marymoncie. W r. 1861 był członkiem Tow. Rolniczego i został też obrany do rady powiatowej sejneńskiej. W grudniu t. r. wziął udział w warszawskim zjeździe ziemiańskim «mężów zaufania» jako jeden z dwóch przedstawicieli guberni augustowskiej. Odtąd zapewne datują się jego kontakty z Karolem Majewskim, który zaliczał go do «żywszej części szlachty» i w czerwcu 1862 wprowadził go do Komitetu Centralnego Narodowego, przejściowo opanowanego przez «białych». W kilka dni potem P. wycofał się z Komitetu (razem z K. Majewskim) na skutek przeciwdziałania Jarosława Dąbrowskiego i Ignacego Chmieleńskiego. Natomiast po aresztowaniu Majewskiego został dokooptowany do Dyrekcji obozu «białych», co «wojewódzcy» ex post zatwierdzili. W Dyrekcji pozostał aż do jej rozwiązania się, reprezentując w niej kurs antypowstańczy, skłonny do porozumienia z Aleksandrem Wielopolskim. Po wybuchu 22 I 1863 P. rozsyłał z Warszawy listy w Augustowskie, ostrzegając przed udziałem w powstaniu. Niektóre z tych pism wpadły w ręce komisarza Józefa Piotrowskiego, który – widząc w P-u «najzaciętszego i jedynie czynnego kontrrewolucjonistę» – chciał wydać nań wyrok śmierci. Rząd Tymczasowy nie zgodził się na to, twierdząc, że «tylko przekonani o zdradę mogą podobnej karze podlegać». Na akces «białych» do powstania P. zareagował z niechęcią; jeszcze w kwietniu 1863 Leopold Kronenberg podejrzewał go o «zamiary kastowe». Z tą chwilą P. zniknął z widowni dziejowej i prawdopodobnie zajmował się już tylko swym majątkiem. Zmarł w Hołnach Mejera 20 I 1912.
P. żonaty był ze Stefanią z Horodeńskich; potomstwa nie pozostawił.
Słown. Geogr., (Hołny Mejera i Hołny Wolmera); Uruski, XIII 232 (dotyczy ojca); – Chankowski S., Powstanie styczniowe w Augustowskiem, W. 1972; Kieniewicz S., Powstanie styczniowe, W. 1972; Przyborowski W., Historia dwóch lat 1861–1862, Kr. 1892–6 III 479, IV 266–9, 276–82, V 195; Rudzka[-Nagórska] W., Karol Majewski w latach 1859–1864, W. 1937; Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie sejneńskim od XV do XIX wieku, w: Materiały do dziejów ziemi sejneńskiej, Białystok 1963 s. 195; – Awejde, Zeznania; [Gieysztor J.], Pamiętniki Gieysztora Jakóba z lat 1857–1865, Wil. 1917; Janowski J. K., Pamiętniki o powstaniu styczniowym, W. 1931 III; [Kronenberg L.], Listy L. Kronenberga do M. Waligórskiego, Wr. 1955; Zeznania śledcze o powstaniu; – WAP w Suwałkach: Kwerenda J. Szumskiego w aktach stanu cywilnego i hipotecznych.
Stefan Kieniewicz