INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Karol Pilch  

 
 
1901-01-24 - 1942-03-19
Biogram został opublikowany w 1981 r. w XXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pilch Karol (1901–1942), działacz związkowy i socjalistyczny. Ur. 24 I w Łazach na Śląsku Cieszyńskim, był synem Jana, górnika, działacza społecznego i spółdzielczego (m. in. współzałożyciela Stowarzyszenia Spożywców w Łazach), i Marii z Sadowskich. Ukończył szkołę powszechną w Łazach i cztery klasy gimnazjum w Orłowej, które opuścił w r. 1914. Uczestniczył w I powstaniu śląskim (1919 r.), po czym przedostał się do Polski. Od r. 1921 brał żywy udział w pracach Centralnego Związku Górników w Polsce (CZG, do r. 1922 – Związek Zawodowy Robotników Przemysłu Górniczego w Polsce, do r. 1923 – Związek Robotników Przemysłu Górniczego i Naftowego w Polsce), początkowo jako młodszy sekretarz w Jaworznie, a następnie lustrator w sekretariacie okręgowym CZG z siedzibą w Dąbrowie Górniczej. W l. 1924–5 skierowany przez Komisję Centralną Związków Zawodowych był słuchaczem Międzynarodowej Szkoły Nauk Politycznych w Wiedniu i w Oksfordzie. W r. 1925 został kierownikiem drukarni „Górnika”, organu prasowego CZG. Na III Zjeździe związku (12–14 XII t. r. w Krakowie) złożył sprawozdanie z pracy drukarni. W sierpniu 1926 decyzją władz związkowych P. został przeniesiony na stanowisko sekretarza okręgowego CZG w okręgu Krosno (tzw. zachodni okręg naftowy) i funkcję tę sprawował aż do wybuchu wojny w r. 1939. Z ramienia związku wielokrotnie uczestniczył w pertraktacjach na temat warunków pracy i bytu robotników przemysłu naftowego. Szczególną aktywność przejawił w prowadzonej od r. 1928 akcji budowy Domów Ludowych CZG. W dużej mierze jego zasługą było wybudowanie Domu Robotniczego w Krośnie. Na V Kongresie CZG (16–17 IX 1933 w Krakowie), na którym był jednym z pięciu sekretarzy prezydium, wybrano go na członka Zarządu Głównego (ZG). Uczestniczył w składzie delegacji polskiej w Międzynarodowym Kongresie Górników w Pradze w sierpniu 1936. Ponownie został wybrany na członka ZG na VI Kongresie CZG (26–27 III 1938 w Krakowie).

P. rozwinął jednocześnie ożywioną działalność w Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), której członkiem był od r. 1922. Wybrany w lipcu 1932 na sekretarza Powiatowego Komitetu partii w Krośnie, funkcję tę pełnił do wybuchu wojny w r. 1939. Wchodził do Rady Naczelnej PPS wybierany na kolejnych Kongresach: XXII (23–25 V 1931 w Krakowie), XXIII (2–4 II 1934 w Warszawie) i XXIV (31 I – 2 II 1937 w Radomiu). Był także radnym miejskim w Krośnie (od r. 1934), przewodniczącym Rady Powiatowej Kasy Chorych, prezesem Rady Nadzorczej Robotniczej Spółdzielni Spożywców «Robotnik» i prezesem Rady Okręgowej Związku Spółdzielni «Społem». Należał do inicjatorów akcji zbierania zabytków dla tworzonego w drugiej połowie lat trzydziestych muzeum miejskiego. W okresie okupacji niemieckiej był organizatorem sieci spółdzielni «Społem» w pobliskich wsiach. Od grudnia 1940 pracował w przedsiębiorstwie «Apronaft», a potem w Biurze Zakupów Przemysłu Naftowego w Krośnie. Już od listopada 1939 należał również do czołowych organizatorów konspiracyjnej PPS – Wolność, Równość, Niepodległość (PPS–WRN) w pow. krośnieńskim. Wkrótce z ramienia krakowskiego kierownictwa tej organizacji został «kierownikiem całej pracy podkarpackich socjalistów» (A. Daszkiewicz). Aresztowany przez krakowskie gestapo 27 VI 1941, więziony był do 3 VIII t. r. w Jaśle, potem w Tarnowie a wreszcie w Krakowie. Dn. 18 XII 1941 wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu (otrzymał nr obozowy 24692), gdzie zmarł 19 III 1942.

P. był żonaty od r. 1925 z Rozalią z Mildnerów (ur. 1903), działaczką PPS, od r. 1937 zastępcą członka Centralnego Wydziału Kobiecego PPS, po wojnie członkiem Rady Naczelnej PPS, posłanką do Krajowej Rady Narodowej i Sejmu Ustawodawczego RP; w małżeństwie tym miał trzech synów: Jerzego, lekarza, i dwu zmarłych w dzieciństwie.

 

Daszkiewicz A., Ruch oporu w regionie Beskidu Niskiego 1939–1945, W. 1975; Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu. T. II (1918–1970), Kr. 1973; 1909–1934. Księga pamiątkowa prywatnego…polskiego gimnazjum realnego im. Juliusza Słowackiego w Orłowej…, Orłowa 1934 s. 171; Żarnowski J., Polska Partia Socjalistyczna w latach 1935–1939, W. 1965; – „Górnik” 1922 nr 16 s. 1, 1925 nr 9–10 s. 1, nr 15 s. 1, 1926 nr 13–14 s. 8, 1933 nr 19 s. 4, 1936 nr 9 s. 2, 1938 nr 5 s. 5; „Nafta” 1946 nr 2 s. 56 (wspomnienie pośmiertne); „Robotnik Polski w Wielkiej Brytanii” 1945 nr 7 s. 1 (wspomnienie pośmiertne); „Z Pola Walki” 1969 nr 4, 1975 nr 1; – Pismo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka z 16 XII 1980 r. oraz relacja żony Rozalii Pilchowej z 31 XII t.r. (w posiadaniu autora artykułu).

Andrzej Krzysztof Kunert

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Jakub Twardowski

1915-06-01 - 2006-01-18
poeta
 

Dawid Przepiórka

1880-12-22 - początek 1940
szachista
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Henryk Marconi

1842-06-27 - 1920-11-22
przemysłowiec
 

Edward Pawłowski

1870-03-16 - 1939-11-18
drukarz
 

Gustaw Raszewski

1857-09-26 - 1931-03-13
ziemianin
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.