INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Serocki     

Kazimierz Serocki  

 
 
1922-03-03 - 1981-01-09
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Serocki Kazimierz (1922–1981), pianista, kompozytor. Ur. 3 III w Toruniu, był najstarszym z trojga dzieci Franciszka (1871–1947), kupca, właściciela sklepu meblowego, i Bronisławy z domu Stefaniak (1887–1950).

S. rozpoczął naukę gry na fortepianie mając pięć lat, a od r. 1929 uczęszczał do klasy fortepianu Marii Drzewieckiej w Toruńskiej Szkole Muzycznej. W r. 1939 zdał maturę i otrzymał dyplom Średniej Szkoły Muzycznej (od r. 1937 uczył się w Bydgoskim Konserwatorium, nadal u M. Drzewieckiej). Pierwsze miesiące wojny spędził wraz z rodzicami w Solcu Kujawskim. W marcu 1940 zamieszkał w Warszawie, gdzie grywał na fortepianie w kawiarniach; w tym okresie powstały pierwsze jego utwory fortepianowe (Preludium, Etiuda, 2 Mazurki, wykonane przez kompozytora w r. 1945 w Polskim Radio). W r. 1944 S. rozpoczął studia w konspiracyjnym Konserwatorium w klasie fortepianu u Zofii Buckiewiczowej-Ciborowskiej i kompozycji u Kazimierza Sikorskiego. Kontynuował je po wojnie w Łodzi w klasie fortepianu Stanisława Szpinalskiego oraz kompozycji (nadal u K. Sikorskiego). W r. 1945 zorganizował ok. 100 koncertów bezpłatnych dla szpitali wojskowych i organizacji społecznych, a w r. n. ok. 70 takich koncertów. W r. 1946 uzyskał dyplom Konserwatorium Łódzkiego. Jego utwór dyplomowy, Concertino na fortepian i orkiestrę, emitowało Polskie Radio, a partię fortepianu wykonał sam kompozytor.

W r. 1946 S. objął kierownictwo muzyczne Teatru Powszechnego w Warszawie. W r. n. wyjechał do Paryża na roczne stypendium, fundowane przez rząd francuski dla najzdolniejszych młodych kompozytorów. Studiował tam fortepian u L. Lévye’go, a kompozycję u N. Boulanger. W r. 1949 przesłał na konkurs kompozytorski z okazji setnej rocznicy śmierci Fryderyka Chopina Sonatinę na fortepian, która była jego pierwszą nagrodzoną kompozycją. W sierpniu 1949 na Ogólnopolskim Zjeździe Kompozytorów i Krytyków Muzycznych w Łagowie Lubuskim powstała «Grupa 49», w skład której obok S-ego weszli: Tadeusz Baird i Jan Krenz. Celem jej było z jednej strony zastosowanie idei realizmu socjalistycznego, co oznaczało w praktyce komponowanie muzyki przystępnej dla przeciętnego słuchacza, a z drugiej – wspólne działanie w obronie indywidualizmu twórczego i wolności w doborze środków artystycznych oraz organizowanie wykonań nowo powstałych utworów. Dzięki staraniom T. Bairda i S-ego zorganizowano I Festiwal Muzyki Polskiej w r. 1951. W tym czasie S. zainspirowany folklorem pisał utwory, w których wykorzystywał melodie autentyczne, lub dokonywał ich twórczej stylizacji, m. in. 4 Tańce Ludowe (wykonane na koncercie «Grupy 49» 13 I 1950). Do ówczesnych dyrektyw artystycznych była natomiast dostosowana stylistyka, m. in. kantaty Mazowsze, Murarz warszawski z r. 1951, za tę ostatnią otrzymał trzecią nagrodę, równorzędną z Kazimierzem Wiłkomirskim, na I Festiwalu Muzyki Polskiej w r. 1951 oraz III Nagrodę Państwową w r. 1952; utwory te zajmują marginalne miejsce w twórczości S-ego. S. niechętnie wspominał później swoje wczesne kompozycje, nie zezwalał na ich publikację. Do początku l. pięćdziesiątych S. występował również jako pianista. Koncertował w kraju i za granicą, m. in. w Rumunii, NRD, NRF, Czechosłowacji. Dn. 12 I 1951 w Filharmonii Narodowej (FN) na jednym z ostatnich publicznych koncertów wykonał partię fortepianową swego Koncertu romantycznego. Wkrótce zrezygnował z kariery pianistycznej, poświęcając się wyłącznie komponowaniu.

Wraz z T. Bairdem był S. współtwórcą Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej «Warszawska Jesień» (WJ). Wielokrotnie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego komitetu organizacyjnego WJ i był członkiem komisji repertuarowej aż do r. 1974. Na pierwszym Festiwalu WJ 14 X 1956 wykonana została jego Sinfonietta na dwie orkiestry smyczkowe (prawykonanie w Katowicach 18 VII 1956, I Nagroda na Konkursie Kompozytorskim im. Grzegorza Fitelberga – 1956, VII miejsce na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu – 1959). Odtąd prawie każdego roku S. prezentował na Festiwalach WJ swoje nowe kompozycje. Począwszy od l. pięćdziesiątych ewoluowały one od dodekafonii aż do punktualizmu i aleatoryzmu. W r. 1952 skomponował I Symfonię – pierwszy wydany i w pełni zaakceptowany przez siebie utwór (prawykonanie FN 30 V 1952 w ramach koncertu członków «Grupy 49»; Nagroda Min. Kultury i Sztuki – 1955). W t. r. po raz pierwszy sięgnął po technikę dodekafoniczną w Suicie preludiów na fortepian (I Nagroda w Konkursie Kompozytorskim z okazji Kongresu Narodów w Obronie Pokoju – 1952). Zainteresowany możliwościami technicznymi i brzmieniowymi puzonu napisał Koncert na puzon i orkiestrę (1953, prawykonanie FN 23 IV 1954, Nagroda Min. Kultury i Sztuki) oraz Suitę na 4 puzony (prawykonanie na I Ogólnopolskim Konkursie Gry na Instrumentach Dętych w Warszawie – grudzień 1954). W r. 1954 powstała też II Symfonia zw. Symfonią pieśni na chór mieszany i orkiestrę do tekstów ludowych (prawykonanie FN 11 VI 1954, w nowej wersji – 25 VI 1959 w Krakowie).

W dorobku kompozytorskim S-ego ważne miejsce zajmują utwory wokalne do tekstów poetyckich. W r. 1956 powstał cykl pieśni Serce nocy na baryton i orkiestrę, inspirowanych poezją Konstantego I. Gałczyńskiego i punktualizmem A. Weberna (na II WJ 1 X 1958 zaprezentowano drugą wersję tego utworu, z akompaniamentem fortepianu). Kompozytor zastosował w nich technikę serialną, punktualistyczną fakturę, skontrastował poszczególne części cyklu, a całości formy nadał specyficzną kolorystykę brzmieniową i liryczny nastrój. W r. n. ukończył drugi cykl pieśni Oczy powietrza na sopran i fortepian do tekstów Juliana Przybosia (II Nagroda na Konkursie im. G. Fitelberga w r. 1958, prawykonanie 25 XI 1959 w Katowicach oraz IV WJ 22 IX 1960, wersja orkiestrowa VIII WJ 18 IX 1964). W 1. półr. 1966 skomponował do tekstu Gałczyńskiego Niobe na chór mieszany, orkiestrę i dwa głosy recytujące (prawykonanie X WJ 17 IX 1966). Na przełomie l. 1968 i 1969 powstał cykl miniatur liryczno-dramatycznych Poezje na sopran i orkiestrę kameralną do tekstów Tadeusza Różewicza (prawykonanie XIII WJ – 23 IX 1969). Połączył w nim kolorystyczne efekty instrumentacyjne z niespokojną, rwącą się linią wokalną.

Bogactwo muzycznych pomysłów S-ego wyraziło się w utworach fortepianowych, przede wszystkim w Sonacie fortepianowej (1955, prawykonanie w Kapsztadzie 1958, II Nagroda na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Moskwie 1957), gdzie kompozytor zastosował ostrą, perkusyjną artykulację i odszedł od systemu tonalnego. Wykonana po raz pierwszy w Darmstadt Musica concertante z 1958 r., była skonstruowana na podstawie jednej serii dodekafonicznej (prawykonanie polskie II WJ – 3 X 1958, wyróżnienie na Konkursie im. G. Fitelberga, 1958). S. zastosował w niej koncepcję totalnego punktualizmu, w której podstawowym elementem struktury muzycznej jest pojedynczy, izolowany dźwięk.

Nowe możliwości sonorystyczne oraz poszukiwanie oryginalnych rozwiązań formalnych i brzmieniowych coraz bardziej zajmowały S-ego. W Epizodach, ukończonych w r. 1959 (prawykonanie IV WJ – 5 IX 1960, II Nagroda na Konkursie im. G. Fitelberga, 1960) kompozytor wykorzystał oryginalny pomysł połączenia instrumentów smyczkowych z trzema grupami perkusyjnymi; istotą tej kompozycji było kształtowanie różnych form ruchu dźwięków w przestrzeni. W kolejnym utworze z r. 1961 Segmenti na dwanaście instrumentów dętych, sześć strunowych i perkusję (prawykonanie VI WJ – 22 IX 1962) zestawione zostały figury brzmieniowe, kształtowane w oparciu o różne środki artykulacyjne, skontrastowaną dynamikę, oryginalne zestawienie i rozmieszczenie instrumentów na estradzie.

Na przełomie 1962 i 1963 r. S. zakończył pracę nad A piacere na fortepian (prawykonanie VII WJ – 22 IX 1963), gdzie po raz pierwszy sięgnął do koncepcji tzw. formy otwartej. W utworze tym następstwo poszczególnych cząstek kompozycji nie jest określone przez kompozytora, lecz zależy od inwencji pianisty. Mistrzowskie operowanie różnymi kategoriami brzmieniowymi zaprezentował we Freskach symfonicznych (1964, prawykonanie w Baden-Baden 22 VII 1964, polskie prawykonanie VIII WJ – 25 IX t. r., III Nagroda na Międzynarodowej Trybunie UNESCO 1965). W l. 1965–6 S. skomponował Continuum na sześć grup perkusyjnych (prawykonanie w Sztokholmie 17 IX 1967, polskie prawykonanie XI WJ – 26 IX 1968). Misternie skonstruowaną formę charakteryzuje bogactwo kolorystyczne i wyeksponowany element ruchu. W utworze Forte e piano na dwa fortepiany i orkiestrę, dedykowanym braciom Kontarskym (1967; prawykonanie w Kolonii 29 III 1968, polskie prawykonanie XIV WJ – 26 IX 1970), partie solowe w przeciwieństwie do orkiestrowej, zostały ujęte w sposób otwarty, pozwalający na dowolność rytmiczną w interpretacji.

W r. 1969 S. napisał kompozycję, zamierzoną pierwotnie jako balet, Dramatic Story na orkiestrę (prawykonanie XV WJ – 23 IX 1971; inscenizacje baletowe zrealizowano w Teatrze Wielkim w Łodzi w r. 1974 (choreografia T. Gołębiowskiego) oraz w Polskim Teatrze Tańca w r. 1979 (choreografia Conrada Drzewieckiego). W Swinging Music z r. 1970 (prawykonanie w Aarhus w Danii 6 IX 1970, polskie prawykonanie na Sympozjum Kompozytorów Afryki, Orientu i Polski – 10 IX t. r.; inscenizacje choreograficzne w Kassel w r. 1972 i w Teatrze Wielkim w Warszawie w r. 1975) S. wykorzystał niekonwencjonalne sposoby gry, a całość oparł na swingowym pulsie rytmicznym. Ukończona natomiast w r. 1971 Fantasmagoria na fortepian i perkusję (prawykonanie w Zurychu 12 I 1973, polskie prawykonanie XX WJ – 23 IX 1976) stanowiła syntezę nowych możliwości fortepianu (pianista gra na klawiaturze i bezpośrednio na strunach przy użyciu bogatego zasobu nowych środków artykulacyjnych, m. in. dłonią, paznokciami i pałeczką). W r. 1972 skomponował Fantasia elegiaca na organy i orkiestrę (prawykonanie XVII WJ – 28 IX 1973). W r. n. powstało Impromptu fantasque na flety proste, mandoliny, gitary, perkusję i fortepian (prawykonanie w Witten 28 IV 1974, polskie prawykonanie XVIII WJ – 24 IX t.r.). W Concerto alla cadenza na flety proste i orkiestrę, utworze z r. 1974 (prawykonanie we Frankfurcie 3 VI 1975, polskie prawykonanie XIX WJ 28 IX 1975), S. dawał soliście możliwość korzystania z sześciu różnych fletów, od wielkiego basowego do sopranino oraz z sześciu ustników. Niektóre pomysły, nie wykorzystane w Concerto, zastosował w Arrangements na 1–4 fletów prostych (1976; prawykonanie w Witten 25 IV 1976, polskie prawykonanie XXII WJ – 20 IX t. r.), gdzie powrócił do koncepcji formy otwartej (ze zmienną obsadą). Szerokie możliwości swobodnego kształtowania formy przez wykonawców nie naruszały tu jednak wewnętrznej spójności materiału dźwiękowego. W r. 1977 S. ukończył pracę nad pięcioczęściowym utworem Ad libitum na orkiestrę (prawykonanie w Hamburgu 17 IX 1977, polskie prawykonanie XXI WJ – 19 IX t. r.; wersja baletowa w choreografii T. Kujawy zaprezentowana została we Wrocławiu 2 XII 1978). Po raz kolejny zastosował tu formę otwartą. Kulminacją w twórczości kompozytorskiej S-ego stało się dzieło ostatnie – Pianophonie na fortepian, elektroniczne przetworzenie dźwięku i orkiestrę (1978). S. połączył tutaj środki elektroniczne z szerokim zakresem możliwości barwowych fortepianu (prawykonanie w Metzu 18 XI 1978, polskie prawykonanie XXIII WJ – 14 IX 1979). W r. 1978 B. Goodman zwrócił się do S-ego z prośbą o napisanie dlań koncertu na klarnet, ale choroba uniemożliwiła S-emu jej realizację.

Kompozycje S-ego często pojawiały się w repertuarach koncertów muzyki współczesnej nie tylko w kraju, ale i na całym świecie. O ich popularności świadczą wykonania koncertowe, emisje radiowe, audycje oraz odczyty. Jego twórczość była omawiana, m. in. przez Witolda Rudzińskiego w Paryżu (26 IX 1963) oraz przez L. de Pablo w Konserwatorium Muzycznym w Madrycie (18 XI 1965). Dn. 23 I 1970 odbył się w Warszawie poświęcony S-emu koncert monograficzny, na którym wykonano: Epizody, Freski, Serce Nocy, Niobe. W r. 1975 w cyklu koncertów «Polska Muzyka Kameralna XXX-lecia» w Krakowie, w programie jednego z nich, 14 V, znalazły się wyłącznie utwory S-ego.

Dzieła S-ego były prezentowane w większości krajów europejskich, m. in. w r. 1958 w Belgii, Austrii, Czechosłowacji, Anglii, w Holandii (1959), w Paryżu (1975) na dorocznej sesji Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO oraz m. in. w Tokio (19 X 1967, 27 XI 1972, 6 III 1974 na I Polsko-Japońskim Festiwalu Muzyki Współczesnej), Nowym Jorku (21 III 1967), Santiago de Chile (9 VIII 1967), Santa Marii (15 X 1967), Hawanie (21 X 1976 na Festiwalu Muzyki Współczesnej Krajów Socjalistycznych).

S. wielokrotnie współpracował z reżyserami filmowymi. Najchętniej pisał muzykę do filmów fabularnych, w większości w reżyserii Aleksandra Forda: „Młodość Chopina” (1952, Nagroda Państwowa II stopnia), „Piątka z ulicy Barskiej” (1953), „Ósmy dzień tygodnia” (1958, premiera polska 1983), „Krzyżacy” (1960), „Pierwszy dzień wolności” (1964). Był autorem muzyki, m. in. do filmów: „Czarci żleb” (1950, w reżyserii Tadeusza Kańskiego) i „Potop” (1974, w reżyserii Jerzego Hoffmana). Współpracował też ze Studiem Miniatur Filmowych w Warszawie, był autorem ilustracji muzycznych do 16 filmów animowanych (w l. 1956–76) oraz do 5 filmów dokumentalnych i oświatowych (w l. 1946–60).

Od 12 VI 1948 był S. członkiem Związku Kompozytorów Polskich (ZKP) i działał w nim bardzo aktywnie przez ponad 30 lat. Wybrany 13 XII 1951 na członka Zarządu Głównego (ZG) ZKP przez wiele lat był jego wiceprezesem. Zasiadał w komisjach: statutowej, kwalifikacyjnej (1963–79) i przyznającej coroczne nagrody ZKP, a ponadto w Funduszu Samopomocy Koleżeńskiej (1955–70), jako skarbnik oraz sekretarz ZG. Ponadto działał w Polskiej Sekcji SIMC, będąc kilkakrotnie członkiem, a w r. 1968 przewodniczącym jury Międzynarodowych Festiwali Muzyki Współczesnej (SIMC). Jego wiedza oraz wysoki poziom warsztatu kompozytorskiego zadecydowały, iż często wybierano S-ego na jurora konkursów. W l. 1965 i 1966 był jurorem Konkursu Młodych Kompozytorów, organizowanego co roku przez ZG ZKP dla absolwentów klas kompozycji. W l. 1970 i 1974 przewodniczył jury Konkursu Kompozytorskiego im. Artura Malawskiego. W r. 1974 był członkiem komisji Konkursu im. G. Fitelberga. W r. 1956 S. uczestniczył w Festiwalu Muzyki w Aix-en Provance, a później w Międzynarodowych Festiwalach SIMC w Rzymie (1959), w Austrii (1961, jako juror), w Pradze (1967), w Hamburgu (1969), a w l. 1960 i 1969 jako członek międzynarodowego jury tego Festiwalu.

W ramach wymiany kulturalnej i kontaktów między związkami kompozytorów S. wyjeżdżał, m. in. do ZSRR (w l. 1954, 1964, 1967, 1969 – w czasie Dni Kultury Polskiej w ZSRR, w r. 1970 otrzymał dyplom uznania Związku Kompozytorów Radzieckich «za aktywną działalność dla rozwoju twórczych kontaktów z muzykami radzieckimi”, 1974), NRD (1954, Kongres Związku Kompozytorów Niemieckich w Lipsku), Bułgarii (1956), Pragi (1957, Międzynarodowe Spotkanie Kompozytorów). Ponadto przebywał w r. 1957 na stypendium artystycznym Min. Kultury i Sztuki we Włoszech, a w l. 1957, 1958, 1959 na Międzynarodowych Kursach Wakacyjnych Nowej Muzyki w Darmstadt. W l. 1960–61 wyjeżdżał do Rumunii, Jugosławii (na XI Letni Festiwal w Dubrowniku) i na Węgry. Wygłaszał też odczyty poświęcone muzyce współczesnej (w Holandii w r. 1959, w Austrii w r. 1968 na zaproszenie tamtejszego Tow. Muzycznego w Wiedniu i Innsbrucku), prezentował dorobek polskich kompozytorów współczesnych w r. 1965 na wykładach w Essen (w czasie letniego kursu pod nazwą «Spotkania z Polską» oraz w Bejrucie, gdzie przebywał na zaproszenie Jeunesse Musicale, jako juror tamtejszego konkursu kompozytorskiego.

S. należał do najwybitniejszych kompozytorów polskich. W pierwszych jego utworach widoczny był wpływ stylu neoklasycznego i oryginalnie ukształtowany nurt folklorystyczny; później wciąż poszukiwał oryginalnych rozwiązań kompozytorskich, sięgając po najnowocześniejsze środki brzmieniowe i wykorzystując je zawsze w sposób indywidualny i twórczy. Zdaniem T. Bairda kompozycje S-ego charakteryzowało «wyjątkowe mistrzostwo, szczególnie w zakresie kolorystyki i instrumentacji (w czym przewyższał wszystkich współczesnych kompozytorów polskich), a także – co ważniejsze – samodzielność i śmiałość poszukiwań, które nigdy nie zmieniły się w eksperymentowanie dla zewnętrznego efektu». Otrzymał m. in.: Nagrodę Min. Kultury i Sztuki I stopnia (1963), Nagrodę Państwową I (1972) i II stopnia. We wrześniu 1979 S. został częściowo sparaliżowany. Zmarł 9 I 1981 w lecznicy Min. Zdrowia. Został pochowany w Warszawie 14 I na cmentarzu Powązkowskim. Był odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I i II kl. (1975), Krzyżami: Kawalerskim, Oficerskim (1954) i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

S. był żonaty (ślub 1947) z Zofią Adamowską, polonistką. Małżeństwo było bezdzietne.

 

Balski G., Polscy kompozytorzy muzyki filmowej 1944–1984, Biofilmografia, Kr. 1986; Bibliogr. pol. czasopism muzycz.; Mrygoniowie A., E., Bibliografia polskiego piśmiennictwa muzykologicznego, W. 1972; Dictionnaire de la musique contemporaine, Paris 1970; Mechanisz J., Poczet kompozytorów polskich, W. 1993; Die Musik in Gesch. u. Gegenwart, X; The New Grove Dictionary of Music and Musicians, London 1980 XVII (B. Schäffer); Schaeffer B., Mały informator muzyki XX wieku, Kr. 1987; Vinton’s Dictionary of Contemporary Music, N. York 1971; – Baculewski K., Polska twórczość kompozytorska 1945–1984, Kr. 1987; Chomiński J., Muzyka Polski Ludowej, W. 1968; C. J., Nowy cykl pieśni Kazimierza Serockiego, „Ruch Muzycz.” 1960 nr 21; Derewecka E., Oczy powietrza Kazimierza Serockiego, tamże 1960 nr 18; Erhardt L., Grupa 49, „Muzyka” 1954 nr 5–6; Gawrońska B., Organizacja tworzywa muzycznego w twórczości Kazimierza Serockiego po roku 1960, tamże 1981 nr 2; Gorczycka M., Wobec nowych wymiarów, „Ruch Muzycz.” 1960 nr 21; Lissa Z., Chomiński J., Kultura muzyczna Polski Ludowej, Kr. 1957; Markiewicz R., Freski symfoniczne, „Ruch Muzycz.” 1964 nr 21; Schiller H., Sinfonietta na dwie orkiestry smyczkowe, tamże 1958 nr 3; Zieliński T., A piacere, tamże 1963 nr 22; tenże, O twórczości Kazimierza Serockiego, Kr. 1985; – Baird T., Grzenkowicz I., Rozmowy, szkice, refleksje, Kr. 1982; Biuletyny Informacyjne ZKP za l. 1951–79; Kazimierza Serockiego wspominają: T. Baird, Z. Mycielski, B. Matuszczak, J. Häusler, H. Abe, „Ruch Muzycz.” 1981 nr 17; Programy Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej «Warszawska Jesień» za l. 1956–91: Wiłkomirski K., Wspomnień ciąg dalszy, Kr. 1980; „Życie Warszawy” 1981 nr 8, 9, 12, 13; – Arch. B. ZKP w W.: Teczka osobowa S-ego; B. Katedry Hist, i Teorii Muzyki UJ: Będkowski S., Dodekafonia i serializm w twórczości Kazimierza Serockiego (mszp. pracy magisterskiej); – Informacje Zofii Serockiej.

Renata Suchowiejko

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.