INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Klemens Buszyński (z Buszyny)  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1966-1967 w XII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 
Klemens z Buszyny (Buszyński), (zm. ok. 1517), kanonik gnieźnieński, «ekonom» arcybiskupstwa. W r. 1495 był plebanem w Lublinie; pożyczał wówczas pieniądze na procent. Z kolei został kanonikiem kapituły lwowskiej. Arcybiskup lwowski Andrzej Boryszewski, uzyskawszy w r. 1503 godność arcybiskupa gnieźnieńskiego, przeniósł K-a na zwolnioną przez siebie kanonię gnieźnieńską. Dn. 24 IV 1504 r. K. poświadczony jest w gronie kanoników kapituły gnieźnieńskiej. Był odtąd najbliższym współpracownikiem Boryszewskiego. W r. 1508 był plebanem w Gorzycach (u ujścia Sanu) i ok. tego czasu również plebanem w Brześciu Kuj., z brzeskiego beneficium zrezygnował w r. 1510. Jako kanonik musiał się odznaczać zdolnościami, skoro np. w r. 1510 został wydelegowany przez kolegium kapitulne do przeprowadzenia pertraktacji z arcybiskupem, aby ten nie oddawał grodu w Uniejowie w zarząd osobie świeckiej, a nadto do przedstawienia na sejmie wielu skarg i postulatów kościoła gnieźnieńskiego. Już przynajmniej od początku 1510 r., ale prawdopodobnie wcześniej, K. jako starosta arcybiskupi zarządzał największym kompleksem dóbr arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, a mianowicie kluczem łowickim. Na tym stanowisku odznaczał się szczególną zapobiegliwością gospodarczą i troską o mienie kościelne, skoro Jan Łaski na samym początku gnieźnieńskiego pontyfikatu powołał K-a aktem z 2 V 1511 r. na stanowisko «ekonoma» («iconomus») arcybiskupstwa. Specjalna ordynacja z t. r. ustalała w szczegółach zakres praw i obowiązków związanych z tym urzędem. «Ekonomowi» przysługiwało uposażenie 40 grzywien rocznie, a nadto w formie gratyfikacji starostwo łowickie lub uniejowskie. K. zyskał pełne zaufanie arcbpa Łaskiego; gdy ten wyjeżdżał w r. 1512 na sejm piotrkowski i z kolei do kurii papieskiej, wówczas powierzył K-owi na okres swej nieobecności całą swą władzę w zakresie «regimen temporale». Mamy liczne ślady owocnej działalności K-a na polu ekonomicznej administracji dóbr arcybiskupstwa: na drodze układów z ludnością wiejską ustanawiał powinności feudalne, zamieniając je z reguły na czynsze, dokonywał licznych regulacji gruntów, ustalał granice, rozstrzygał spory majątkowe; a nade wszystko dokonał w l. 1511/2 obszernego, zachowanego do naszych czasów i wydanego drukiem, opisu wizytacyjnego dóbr arcybiskupich i kapitulnych. Stworzył w praktyce na tyle trwałe podstawy pod urząd «ekonoma» arcybiskupstwa, że urząd ten utrzymał się aż do schyłku XVIII w. W kapitule gnieźnieńskiej osiągnął na krótko w r. 1514 godność archidiakona, z której zresztą zrezygnował. Po raz ostatni K. występuje w źródłach 21 VI 1517 r. w dalszym ciągu jako kanonik gnieźnieński i «ekonom» arcybiskupstwa. W tym samym jeszcze roku prawdopodobnie zmarł.
 
 
Korytkowski, Prałaci gnieźn., I s. 111/2; – Maleczyńska E., Ruch husycki w Czechach i w Polsce, W. 1959 s. 192; Topolski J., Rozwój latyfundium arcybiskupstwa gnieźnieńskiego od XVI do XVIII wieku, P. 1955 s. 19; Warężak J., Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średniowieczu, Lw. 1929 s. 101–27; Zeissberg H., Johannes Łaski Erzbischof von Gnesen und sein Testament, Wien 1874 s. 106, 107, 110, 113, 133, 144, 160, 163, 170, 187; – Acta capitulorum, I, zwłaszcza nr 2028, 2715, 2718, 2757, 2760, 2798; Matricularum summ., IV–1 nr 381, 1424, IV–2 nr 8925, 9733; Wizytacje dóbr arcybiskupstwa i kapituły gnieźnieńskiej z XVI wieku, Wyd. B. Ulanowski, Kr. 1920.
 
 
                                                                                                                                                                                                                             Jerzy Wyrozumski
 
 
 
 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.