Skibiński Leon (1879–1945), przemysłowiec, działacz gospodarczy i społeczny. Ur. prawdopodobnie w Dąbrowie Górniczej, był synem Józefa, inżyniera, dyrektora tamtejszej kopalni «Ullises» Franko-Rosyjskiego Tow. Górniczego.

 

Po ukończeniu w r. 1906 Instytutu Technologicznego w Petersburgu z dyplomem inżyniera-technologa S. rozpoczął pracę w skarbowej Odlewni Żelaza w Białogonie, wydzierżawionej przez jego ojca w r. 1898 od rządu rosyjskiego na lat trzydzieści za cenę 3 500 rb rocznie. Po objęciu w r. 1908 faktycznego kierownictwa fabryką, S. przystąpił do jej modernizacji i poszerzenia profilu produkcji. Zrekonstruował gruntownie warsztaty mechaniczne, zastępując większość przestarzałych obrabiarek nowoczesnym parkiem maszynowym, wybudował dwa nowe żeliwiaki na koks i odlewnię sztorcową, a koła wodne jako źródło energii napędowej zastąpił turbiną wodną systemu Francisa, poszerzając jednocześnie powierzchnię akwenu, który dostarczał teraz turbinie siłę o mocy 50 KM. W r. 1912 uruchomił własną małą elektrownię fabryczną z której doprowadzano oświetlenie także do części osady Białogon oraz utworzył biuro handlowe w Warszawie. W efekcie tych innowacji wytwórnia już pod nową nazwą Zakłady Mechaniczne, Odlewnia, Fabryka Maszyn i Narzędzi Rolniczych stała się w Okręgu Staropolskim największym w tej branży przedsiębiorstwem. Asortyment jego obejmował: odlewy żeliwne, kuchenne i maszynowe, windy, pompy mechaniczne i maszyny pomocnicze, rury stojąco lane, rury zlewowe, proste maszyny i narzędzia rolnicze, a po r. 1920 także paleniska, ruszty kotłowe i parowozowe oraz rury wodociągowe i latarnie miejskie. W r. 1913 wartość produkcji dochodziła do 300 tys. rb, zatrudnienie do 250 robotników. Produkcja ta, poza głównie miejscowym rynkiem, docierała również do Galicji, Warszawy (np. latarnie miejskie), a sporadycznie aż do Petersburga. W okresie 1918–39 Zakłady S-ego, wykupione przez niego w r. 1928 od rządu, przeżywały stagnację, głównie z powodu niemożności uzyskania poważnych kredytów na dalszą modernizację techniczną. W l. 1930–7 wartość ich produkcji spadła nawet z 1,4 mld zł. do 300 tys. zł, przy stałym zatrudnianiu ok. 150 pracowników i kapitale zakładowym 300 tys. zł. W l. 1929–34 S. był także członkiem zarządu Spółki Akcyjnej Warszawskiej Fabryki Masowych Wyrobów Blaszanych «Tłocznia».

 

Obok pracy zawodowej S. poświęcał wiele uwagi działalności gospodarczej i społecznej. W r. 1907 założył w Białogonie Spółdzielnię Spożywców «Ogniwo», jedną z pierwszych spółdzielni «Społem» w Król. Pol., a w r. 1910 był współzałożycielem i następnie długoletnim prezesem Tow. Kredytowego w Białogonie, przekształconego po wojnie w Kasę im. Stefczyka. Dużo troski S. wykazywał też o warunki bytu załogi pracowniczej; nie redukował jej nawet w okresach długotrwałej stagnacji ekonomicznej. W r. 1908 otworzył szkołę przyfabryczną wraz z ochronką, które służyły także dzieciom niepracowniczych rodzin. Następnie założył bibliotekę zakładową z czytelnią, orkiestrę dętą, chór, teatr amatorski, a także w r. 1910 zbudował w Białogonie pierwszą ogólnie dostępną łaźnię parową oraz ściągnął do osady na stałe lekarza, co rozwiązywało sprawę doraźnej pomocy w nagłych wypadkach przy pracy. Dla pracowników i ich dzieci organizował zabawy i wycieczki. S. był także fundatorem niewielkiego drewnianego kościoła w stylu podhalańskim w Białogonie. Po wybuchu wojny zorganizował tam milicję obywatelską oraz Komitet Opiekuńczy i Komitet Aprowizacyjny, którym patronował i finansowo je wspierał. Po r. 1920 S. większość czasu spędzał w Warszawie, gdzie zabiegał o rynki zbytu i kredyty. Nie są znane jego losy w czasie drugiej wojny światowej. S. zamordowany został 16 XI 1945 w napadzie bandyckim w Białogonie i pochowany na cmentarzu katolickim w Kielcach.

 

Brak informacji o stosunkach rodzinnych S-ego.

 

 

 

Olszewicz, Lista strat kultury pol.; – Księga pamiątkowa inżynierów, s. 45, 97; Opis geograficzno-historyczny i statystyczno-techniczny Zakładów Rządowogórniczych w Oddziale Białogon (do 1882 roku), Kielce 1979; Pazdur J., Zakłady Metalowe w Białogonie 1614–1914, Wr. 1957; – Księga adresowa przemysłu fabrycznego w Królestwie Polskim na r. 1905, W. 1905 poz. 406; Rocznik informacyjny o spółkach akcyjnych w Polsce, W. 1929 poz. nr 293 i 1934 poz. nr 1918; Rocznik polskiego przemysłu i handlu, W. 1932 poz. Nr 650a, 1934 poz. nr 1689, 1936 poz. nr 1942, 1938 poz. Nr 2267; Sroka A. R., Przemysł fabryczny w Królestwie Polskim, W. 1911; – „Gaz. Kielecka” 1918 nr 47; – B. Kieleckiego Tow. Naukowego: Dzikowski W., Obszar Białogoński, przeszłość i przyszłość, Kielce 1975; Sąd Wojewódzki w Kielcach: PBN ks. hipot. nr 404, sygn. 5.