INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Leszek Cyga  

 
 
1868-03-23 - 1929-12-20
Biogram został opublikowany w 1938 r. w IV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Cyga Leszek (1868–1929), dr praw, adwokat i działacz społeczny, urodził się 23 III w Ciężkowicach koło Tarnowa z ojca Józefa, sędziego, i matki Florentyny z Karpińskich; szkołę powszechną ukończył w Ciężkowicach, gimnazjum św. Anny w Krakowie, uniwersytet we Lwowie. Od r. 1899 do 1905 był adwokatem w Bursztynie, od r. 1905 w Stanisławowie. Brał żywy udział w życiu społecznym i politycznym, a od r. 1909–1913 był członkiem Zarządu Głównego T. S. L. Należał do Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego (po wojnie do Związku Ludowo-Narodowego i do Stronnictwa Narodowego) i był przez nie wysuwany jako kandydat na posła do austr. Rady Państwa w r. 1911 w okręgu miejskim nr 34 (Rozdół, Bóbrka, Żydaczów itd.), cofnął się jednak wobec zatwierdzenia przez Radę Narodową innego kandydata. Po wybuchu wojny od pierwszej chwili dawał wyraz niezachwianemu przekonaniu, że tylko zwycięstwo Ententy może nam dać wielką, zjednoczoną i niepodległą Polskę; nie krył również oburzenia z powodu masowych egzekucyj ruskich włościan i księży przez wojska austriacko-węgierskie. Podczas okupacji rosyjskiej energicznymi interwencjami u władz rosyjskich ratował wiele osób od aresztowań, a wiele okolicznych majątków od rekwizycyj bydła, koni i paszy i od wybryków żołdactwa. Po okupacji zmuszony w sprawach rodzinnych wyjechać do Wiednia, został tam w maju 1915 r. aresztowany pod zarzutem zdrady stanu i umieszczony w więzieniu wiedeńskiego »Landwehrdivisionsgericht« w jednej celi z rozmaitymi czeskimi i kroackimi działaczami politycznymi. Po roku więzienia zwolniony i konfinowany w miejscowości Oberhollabrunn w Austrii Dolnej, przebył tam dalszy rok w oczekiwaniu rozprawy o zdradę stanu, która jednak się nie odbyła z powodu amnestii, ogłoszonej przez cesarza Karola. Z początkiem r. 1918 wrócił do Stanisławowa i tam po listopadowym zamachu Ukraińców rozwinął znowu energiczną działalność interwencyjną przeciw bezpodstawnym aresztowaniom i rekwizycjom, ale już w grudniu 1918 r. został wywieziony do Kołomyi do obozu internowanych na Kosaczowie, skąd jednak po pewnym czasie przeniesiono go do domu pewnego sędziego Rusina z obowiązkiem codziennego meldowania się ukraińskim władzom wojskowym. W maju 1919, po zajęciu Stanisławowa przez wojska polskie a Kołomyi przez rumuńskie, został odstawiony do Stanisławowa przez paru oficerów rumuńskich. Po wojnie wskutek ciężkiej choroby serca wycofał się stopniowo z szerszego życia publicznego. Zmarł nagle 20 XII 1929 we Lwowie.

Gorący zwolennik odświeżania sił narodowych dopływem najdzielniejszych jednostek z ludu, przez całe życie dopomagał w studiach ubogim a chętnym do nauki chłopcom, których umieszczał swoim kosztem w bursach lub w inny sposób łożył na ich studia i w ten sposób wyprowadził kilka jednostek na dzielnych rzemieślników, a niektórych nawet na ludzi na wyższych stanowiskach. W testamencie zapisał prawie cały swój dość znaczny majątek, zdobyty pracą zawodową, na utworzenie fundacji pod nazwą »Zakład dla opuszczonych dzieci im dra Leszka Cygi« z siedzibą we Lwowie a pod zarządem Towarzystwa Szkoły Ludowej, z przeznaczeniem na danie przytułku i przygotowania życiowego oraz narodowego polskiego wychowania dla podrzutków oraz sierót i dzieci proletariatu, co do których zachodzi potrzeba odebrania ich rodzicom lub opiekunom z powodu złego obchodzenia się lub deprawującego wychowania; zakład ma być prowadzony w duchu patriotycznym polskim, a wychowankowie po otrzymaniu wykształcenia elementarnego mają być praktycznie kształceni na kwalifikowanych robotników lub rzemieślników. Fundacja wejdzie w życie wtedy, gdy jej kapitał, uzupełniony narosłymi odsetkami, będzie mógł przynosić 8.000 dolarów rocznie. Gdyby osiągnięcie powyższej wysokości kapitału okazało się niemożliwe, wolno będzie T. S. L. zaniechać utworzenia Zakładu a przeznaczyć cały kapitał na fundusz żelazny dla wspomagania polskości, kultury i szkolnictwa polskiego na ziemiach, pozostających pod panowaniem niemieckim; w razie utworzenia w tym celu osobnego poważnego towarzystwa ma T. S. L. przekazać ten fundusz temuż towarzystwu.

 

»Szematyzmy Król. Galicji« z l. 1899–1906 oraz »Sprawozdania Zarządu Głównego T. S. L.« za l. 1909–13; informacje wdowy p. Stanisławy z Futymów, 1° Banachowej, 2° Cygowej, oraz siostry Jadwigi z Cygów Semkowiczowej. Akta spadkowe Sądu Grodzkiego Miejskiego we Lwowie XVIII A 5/30.

Zdzisław Próchnicki

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Wacław Berent

1873-09-28 - 1940-11-20
powieściopisarz
 

Julian Ignacy Nowak

1865-03-10 - 1946-11-07
premier II RP
 

Stefan August Loth

1896-05-28 - 1936-07-16
piłkarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Władysław Stapiński

1897-09-05 - 1942-12-08
malarz
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.