INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ludwik Andrzej Janikowski  

 
 
1868-07-24 - 1911-07-19
Biogram został opublikowany w latach 1962-1964 w X tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Janikowski Ludwik Andrzej (1868–1911), współzałożyciel „Naprzodu”, publicysta, doktor prawa. Ur. 24 VII w Krakowie, syn Eufemii z Prylińskich (siostry znanego architekta) i Stanisława, profesora medycyny UJ. Po wczesnej śmierci ojca (1881) wychowany był J. przez matkę. Szkołę podstawową i gimnazjum ukończył w Krakowie w r. 1886. Następnie zapisał się na Wydział Prawa UJ. Brał czynny udział w życiu politycznym uczelni. Wraz z Franciszkiem Nowickim stanął na czele postępowego odłamu młodzieży akademickiej. Był jednym z inicjatorów i redaktorów pisma „Ognisko” wydawanego przez studentów UJ w r. 1889, reprezentującego ideologię radykalno-demokratyczną. W r. 1887 został wybrany do Zarządu Czytelni Akademickiej, najpierw jako członek, później pełnił tam funkcje sekretarza. Działalność tej grupy młodzieży spotkała się z represjami ze strony władz uniwersyteckich. J. wraz z Nowickim i Gabrielem Górskim zostali w styczniu 1890 r. relegowani z Uniwersytetu, co z kolei wywołało fale protestu na uczelni krakowskiej. Niezależnie od wyroku dyscyplinarnego władze państwowe przeprowadziły śledztwo, zakończone w r. 1891 procesem dziesięciu działaczy socjalistycznych, wśród których obok m. in. Ignacego Daszyńskiego i Wilhelma Feldmana zasiadł na ławie oskarżonych J. Proces z powodu braku dowodów zakończył się uniewinnieniem wszystkich oskarżonych. W tym okresie J. brał udział w naradach krakowskich działaczy socjalistycznych, w czasie których omawiano założenie stowarzyszenia robotniczego «Siła» oraz czasopisma „Naprzód”. J. był jednym z założycieli i pierwszych współpracowników tego pisma. Po relegacji z uczelni krakowskiej i po odmowie przyjęcia na Uniw. Lwow. przeniósł się J. na Uniw. w Grazu, gdzie studiował prawo w semestrze letn. 1890 r. W semestrze zim. 1890/1 ukończył studia na Uniw. w Wiedniu i otrzymał absolutorium. Doktorat prawa otrzymał na Uniw. Krakowskim w r. 1894. Po zakończeniu studiów pracował jako urzędnik Min. Kolei, początkowo w Insbruku, następnie w Krakowie, a wreszcie w Wiedniu na stanowisku inspektora. Utrzymywał liczne kontakty z wiedeńskim i krakowskim środowiskiem literackim i artystycznym. Pisywał artykuły do „Naprzodu”, „Czasu” i innych pism krakowskich. Nadmierna nerwowość J-ego przerodziła się w końcu w chorobę umysłową. Zmarł 19 VII 1911 r. w zakładzie dla obłąkanych w Drewnicy k. Warszawy. Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

 

Fot. w posiadaniu rodziny (Zofii Kniaziołuckiej, Kraków); – Buszko J., Ruch socjalistyczny w Krakowie 1890–1914, Kr. 1961 s. 57, 61–4, 68, 69; Dobrowolski H., Frančic M., Konarski S., Postępowe tradycje młodzieży akademickiej w Krakowie, Kr. 1962 s. 10–2, 17, 19, 20, 26, 28, 31, 37, 42, 55; Pamięci Wilhelma Feldmana, Kr. 1922 s. 76; Rath L., Proces „Ogniska” w Krakowie, „Wiad. Liter.” 1938 nr 49 (fot.); – Daszyński I., Pamiętniki, W. 1957 I 55, 70, 81, 87; Żeleński T. Boy, Ludzie żywi, Pisma, W. 1956 III 56, 59, 60, 69; tenże, Znasz li ten kraj? i inne wspomnienia, Pisma, W. 1956 II 38, 45, 112, 145, 270, 378; – „Czas” 1911 nr 325 z 20 VII; E. H., Wspomnienie pośmiertne, „Naprzód” 1911 nr 172 z 25 VII; – Arch UJ: Akta Senatu, Dyscyplinaria, sygn. 163b IV, V, Akta personalne Stanisława Janikowskiego (ojca); – Relacje ustne Zofii Kniaziołuckiej oraz znajdujące się w jej posiadaniu papiery rodziny Janikowskich; Relacje ustne Artura Górskiego; – Estreicher S., Pamiętnik (rkp.).

Stanisław Konarski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Franciszek Brodniewicz

1892-11-29 - 1944-08-14
aktor filmowy
 

Emil Erwin Zegadłowicz

1888-07-20 - 1941-02-24
poeta
 

Józef Brodowski

1828-01-17 - 1900-09-05
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Benedykt Kubicki

1874-03-21 - 1951-02-18
malarz
 

Władysław Sołtan

1870-07-07 - 1943-02-07
wojewoda warszawski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.