INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Małgorzata Julia Serini-Bulska  

 
 
1909-05-12 - 1973-06-16
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Serini-Bulska (Bulska) Małgorzata Julia (1909–1973), lekarz ginekolog, profesor Akademii Medycznej w Warszawie. Ur. 12 V w Zgierzu, była córką Karola Artura Seriniego (zob.) i Wandy Heleny z Kłossowskich (po adopcji Haessner).

Początkowe nauki S. pobierała prywatnie. Od r. 1919 uczyła się w Państwowym Gimnazjum im. Staszica w Zgierzu i uzyskała tam w r. 1926 świadectwo dojrzałości. T.r. wstąpiła na Wydz. Lekarski Uniw. Warsz. Ukończyła go 28 V 1932 z dyplomem lekarza. Już w czasie studiów była młodszym asystentem Zakładu Anatomii Prawidłowej Uniw. Warsz. u Edwarda Lotha (1 IX 1929 – 1 IX 1931). Działała też w Kole Medyków jako członek Zarządu i wiceprezes (1927–31). W l. 1930–31 była wiceprezesem Ogólnopolskiego Związku Akademickich Towarzystw Medycznych. Po studiach pracowała w I Klinice Położniczo-Ginekologicznej Uniw. Warsz. u Adama Czyżewicza jako lekarz wolontariusz (od 1 X 1932), potem młodszy (od 1 IX 1934) i starszy asystent (od 1 XII 1937). Dn. 3 VII 1936 uzyskała na Uniw. Warsz. stopień doktora medycyny na podstawie pracy wykonanej pod kierownictwem E. Lotha Antropomorfologia żwaczy („Roczn. Prac Naukowych Zrzeszenia Asystentów Uniw. J. Piłsudskiego w Warszawie” T. 1: Wydz. Lekarski Nr 11: 1936 i odb. W. 1936). W r. 1937 wyszła za mąż za Tadeusza Bulskiego. Dn. 10 X 1938 A. Czyżewicz wydał S.-B-iej świadectwo stwierdzające, że ma ona kwalifikacje do prowadzenia «samoistnego» oddziału szpitalnego. W l. 1938–9 była ponadto wykładowcą Szkoły Pielęgniarek przy Szpitalu św. Rocha w Warszawie.

W okresie międzywojennym S.-B. uprawiała wyczynowo sport, należała do Akademickiego Związku Sportowego (AZS), Polskiego Związku Szermierczego i Fédération Internationale d’Escrime, była zawodniczką reprezentacji Polski. W r. 1934 zdobyła indywidualne wicemistrzostwo Polski we florecie a wielokrotnie – mistrzostwo Polski zespołowe. W r. 1939 brała udział w zawodach szermierczych w Budapeszcie i w Mistrzostwach Akademickich Świata w Monte Carlo.

Podczas wojny od 1 IX 1939 S.-B. była p.o. adiunktem w klinice A. Czyżewicza, przemianowanej na oddział położniczo-ginekologiczny Szpitala Dzieciątka Jezus i równocześnie do r. 1944 wykładała w Warszawskiej Szkole Pielęgniarek i Szkole Pielęgniarek Polskiego Czerwonego Krzyża. Brała udział w tajnym nauczaniu położnictwa i ginekologii oraz anatomii prawidłowej na tajnym Uniw. Warsz. Często udzielała pomocy ukrywającym się i prześladowanym kobietom, m.in. Żydówkom, oraz organizowała dostarczanie grypsów więźniom Pawiaka. Była członkiem powstałego w r. 1940 tajnego Komitetu Porozumiewawczego Lekarzy Demokratów i Socjalistów. Przez pierwszy miesiąc powstania warszawskiego mieszkając w Klinice, faktycznie nią kierowała, ponieważ Czyżewicz tylko dochodził do Kliniki. W ostatnich dniach sierpnia znalazła się wraz z ewakuowanym Szpitalem Dzieciątka Jezus w Milanówku. Z powodu zawieszenia działalności Kliniki Czyżewicz udzielił S.-B-iej bezterminowego urlopu. Została wtedy kierownikiem Oddziału Położniczo-Ginekologicznego w Szpitalu Państwowym Zakładów Przemysłu Włókienniczego nr 1 w Żyrardowie (1 IX 1944 – 31 III 1948). W r. 1947 przeniosła się do Włoch pod Warszawą, skąd dojeżdżała do Żyrardowa i jednocześnie była lekarzem Poradni Ginekologicznej w Głównej Poradni Sportowo-Lekarskiej w Warszawie (1 XI 1947–1961) i specjalistą wojewódzkim w zakresie położnictwa i chorób kobiecych (1 XII 1947–1965). W r. 1947 przewodniczyła Kołu Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia w Żyrardowie.

W r. 1948 S.-B. zamieszkała w Warszawie i 1 VI t.r. została ordynatorem Oddziału Położniczo-Ginekologicznego Szpitala Wolskiego, gdzie pracowała do 31 III 1961. Gdy Szpital stał się w r. 1950 Instytutem Gruźlicy, Oddział S.-B-iej przekształcił się w dwa oddziały: oddział położniczy dla kobiet z gruźlicą płuc i oddział gruźlicy narządu rodnego; obydwoma S.-B. kierowała. Habilitowała się 30 XI 1951 na podstawie rozprawy Leczenie gruźlicy narządu rodnego (W. 1952). Od 1 I 1953 była dodatkowo kierownikiem Zakładu Położnictwa i Ginekologii w nowo powstałym Instytucie Doskonalenia i Specjalizacji Kadr Lekarskich, późniejsze Studium Doskonalenia Lekarzy (SDL). Profesorem nadzwycz. została 25 IX 1954. Od r. 1958 pracowała dodatkowo jako ginekolog w Poradni Specjalistycznej Tow. Świadomego Macierzyństwa, późniejszej Przychodni Konsultacyjnej Tow. Planowania Rodziny. Dn. 1 I 1960 została etatowym kierownikiem Katedry i I Kliniki Chorób Kobiecych i Położnictwa SDL, przeniesionych 1 IV 1961 do Miejskiego Szpitala Bielańskiego. Tam S.-B. była równocześnie ordynatorem Oddziału Ginekologiczno-Położniczego (1 IV – 31 VII 1961). Dn. 1 VII 1967 opuściła SDL i po śmierci męża objęła kierownictwo Katedry i I Kliniki Położnictwa i Chorób Kobiecych Akad. Med. w Warszawie. Równocześnie od r. 1967 była konsultantem i kierownikiem stałym w Ośrodku Naukowo-Badawczym w Ciechocinku oraz konsultantem lecznictwa uzdrowiskowego Państwowego Przedsiębiorstwa Uzdrowiskowego Ciechocinek w zakresie balneoterapii schorzeń kobiecych.

S.-B. ogłosiła ok. 90 prac naukowych w językach: polskim, niemieckim, francuskim i angielskim. Zajmowała się kolejno: położnictwem, patologią ciąży i połogu oraz porodu kierowanego, gruźlicą narządu rodnego (w tym zakresie stała się specjalistą na skalę krajową i międzynarodową) oraz onkologią ginekologiczną. Rozszerzała i wprowadzała nowe metody operacyjne: zastosowała w r. 1949 pierwsza w Polsce cięcie cesarskie w przypadku położenia poprzecznego zaniedbanego płodu, a w r. 1966 jako jedna z pierwszych w Polsce – podwiązanie tętnic biodrowych wewnętrznych w atonii macicy, opracowała technikę operacyjnego, zachowawczego leczenia ciąży szyjkowej, polegającą na podwiązaniu wszystkich dużych naczyń narządu rodnego, reaktywowała metodę Mieczysława Głowińskiego wytwarzania sztucznej pochwy.

S.-B. opublikowała m.in.: studium kliniczne pt. Klinika raka przedinwazyjnego szyjki macicy – pierwsze w polskim piśmiennictwie na ten temat („Nowotwory” T. 5: 1955), Wartość klinicznego rozpoznania w przypadkach złośliwych guzów jajnika („Pol. Tyg. Lek.” 1958 nr 33 z Krystyną Uszycką-Nowakowską i Danutą Sławińską) i Limfografia w przypadkach wczesnego raka szyjki macicy („Pol. Przegl. Radiologii i Med. Nuklearnej” T. 28: 1964 nr 5, praca zespołowa). Jej Klinika SDL, pierwsza w kraju zainicjowała na szeroką skalę badania limfograficzne u chorych na raka szyjki macicy. Zajmowała się też sportem z punktu widzenia ginekologicznego, np. Sport kobiecy a schorzenia ginekologiczne (W. 1949), endokrynologią i balneologią. Napisała rozdziały z zakresu położnictwa i chorób kobiecych w kilkakrotnie wznawianych podręcznikach dla lekarzy, studentów i personelu średniego, jak ,Vademecum lekarza praktyka” (W. 1953, W. 1955, W. 1959), „Podręcznik dla pielęgniarek…” (W. 1956, W. 1958), czy „Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie gruźlicy w otwartym lecznictwie” (pod red. S. Hornunga, W. 1962, W. 1969). Sama też ogłaszała podręczniki dla lekarzy i prace popularyzatorskie: O poronieniach (W. 1954, toż w: „Lekarze radzą matkom” W. 1954), Zaburzenia miesiączkowania (W. 1961, W. 1962, W. 1967), O niepłodności (W. 1967 z W. Bulską-Nowacką), Ginekologia (W. 1967, W. 1970 z T. Bulskim), Seminarium położnicze (W. 1970 z W. Bulską-Nowacką) i Zaburzenia hormonalne w ginekologii (W. 1971 z W. Nowacką i Grażyną Węcewicz).

S.-B. była m.in. wiceprezesem (od r. 1954) Polskiego Tow. Ginekologicznego, prezesem jego warszawskiego Oddziału, wiceprezesem Zarządu Głównego (w l. 1956–60), członkiem honorowym i przewodniczącą Sekcji Onkologicznej, prezesem Oddziału Warszawskiego Polskiego Tow. Endokrynologicznego (1960–1), wiceprezesem Polskiego Tow. Onkologicznego, współzałożycielem i członkiem Zarządu Głównego Polskiego Tow. Lekarskiego, członkiem korespondentem Société Française de Gynécologie (od r. 1969), członkiem czeskiego Tow. Lekarskiego im. Purkynégo (od r. 1970), przewodniczącą Oddziału Warszawskiego i członkiem Zarządu Głównego Tow. Świadomego Macierzyństwa, a po jego przekształceniu się w Tow. Planowania Rodziny – członkiem Zarządu Głównego; w Międzynarodowym Tow. Planowania Rodziny – International Planned Parenthood Federation była jedynym przedstawicielem krajów socjalistycznych jako członek Zarządu Rejonu Europy i Bliskiego Wschodu i w związku z tym często wyjeżdżała za granicę. Ponadto była przewodniczącą zespołu specjalistów wojewódzkich (1952–65), członkiem Rady Naukowej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie (od r. 1954), Instytutu Onkologii w Warszawie (od r. 1968), Instytutu Balneoklimatycznego w Poznaniu (od r. 1969), członkiem Komisji do Spraw Medycyny Sportowej (od r. 1953) i sekretarzem Komisji Położniczo-Ginekologicznej Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia, członkiem różnych Komisji Instytutu Leków. Wchodziła w skład redakcji „Polskiego Tygodnika Lekarskiego”, „Wiadomości Lekarskich” i „Ginekologii Polskiej”.

Sportem zajmowała się do końca życia, uprawiając narciarstwo, łyżwiarstwo, jazdę konną, pływanie, tenis. Po wojnie uprawiała także taternictwo; m.in. w r. 1946 była partnerką Tadeusza Orłowskiego podczas I przejścia skrajnie trudnego uskoku Zadniego Mnicha. Od r. 1947 była członkiem Klubu Wysokogórskiego. W r. 1948 wzięła udział w imprezie sportowej z ramienia AZS na Węgrzech. W r. 1952 była lekarzem sportowym na olimpiadzie w Helsinkach. Później obowiązki lekarskie nie pozwoliły jej na udział w zawodach. Zmarła 16 VI 1973 w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 17/2/19). Była odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim (1957) i Komandorskim (1964) Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką «Za wzorową pracę w służbie zdrowia» (1960). W r. 1967 przyznano jej izraelski medal «Sprawiedliwi wśród narodów świata».

Z małżeństwa z Tadeuszem Bulskim (1903–1966), ginekologiem-położnikiem, profesorem Akad. Med. w Warszawie, S.-B. miała dwoje dzieci: Wandę Teresę (ur. 1938), ginekologa-położnika, zamężną 1.v. za Markiem Nowackim, 2.v. za Taufikiem Chamakhi, zamieszkałą w Tunisie, i Wojciecha Jerzego (ur. 1945), fizyka.

 

Fot. w zbiorach Red. PSB; – Rocznik lekarski RP, W. 1933, 1936, 1938, 1949; Urzędowy spis lekarzy, W. 1939 s. 204; Spis fachowych pracowników służby zdrowia, W. 1961, 1964; Woźniewski Z., Polski almanach medyczny, W. 1957; – Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789–1950), W. 1990; Dzieje uczelni medycznych w Warszawie w latach 1944–1960, W. 1968 s. 288; Dziesięciolecie medycyny w Polsce Ludowej 1944–1954, W. 1956 s. 401, 595; Marianowski L., Dębski R., Zarys historii polskiego położnictwa i ginekologii, „Arch. Hist. i Filoz. Med.” 1989 nr 2/3 s. 289–90 (fot.); Paryski W. H., Tatry Wysokie, cz. 4 [W.] 1951 s. 172, cz. 7, 1954 s. 91, 94; Waszyński E., Obara M., Sylwetki zasłużonych ginekologów polskich, P. 1991 (fot.); Wryk R., Akademicki Związek Sportowy 1908–1939, P. 1990; – Bartoszewski W., Lewinówna Z., Ten jest z ojczyzny mojej, Wyd. 2 rozszerzone, Kr. 1969; Dzierżanowski R., Szpalta wspomnień, „Służba Zdrowia” 1978 nr 28 s. 8; – Wspomnienia pośmiertne: „Ginekologia Pol.” R. 45: 1974 nr 11 s. 1329–32 (K. Marzinek, częściowa bibliogr., fot.), „Kwart. Akad. Med. w Warszawie” R. 5: 1973 nr 4 s. 341–3 (Z. Sternandel, fot.); „Nowotwory” R. 24: 1974 z. 2, s. 73–4 (L. Tarłowska, fot.), „Pol. Tyg. Lek.” R. 28: 1973 nr 48 s. 1912–13 (Z. Sternandel, fot.), „Taternik” R. 29: 1947 s. 19, 80, 132; – Nekrologi z r. 1973: „Przekrój” nr 1473 s. 3, „Stolica” nr 27 s. 10, „Życie Warszawy” nr 144–9; – Akad. Med. w W.: Akta pracownicze nr 4782 (fot.); Arch. Uniw. Warsz.: Akta studenckie nr 22741 (fot.) i personalne K 138; Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego: Akta personalne nr 133/140; – Gł. B. Lek.: Zbiory specjalne, fot., Akta Izby Lekarskiej Warsz.-Białostockiej; – Informacje: Aliny Zawadzkiej-Rużyłło, Wandy Henisz-Kamińskiej oraz syna, Wojciecha Bulskiego z W. i dokumenty w jego posiadaniu.

Teresa Ostrowska

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Leopold Okulicki

1898-11-13 - 1946-12-24
generał brygady WP
 

Janusz Kłosiński

1920-11-19 - 2017-11-08
aktor filmowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Anatol Mühlstein

1889-08-22 - 1957-11-29
dyplomata II RP
 

Wiesław Szpakowicz

1906-11-06 - 1942-10-30
adwokat
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.