Siemionkin Mateusz (1883–1959), lekarz psychiatra i neurolog. Ur. 8 XII w Nowoczerkasku w Ziemi Wojska Dońskiego, był synem Iwana, kozaka naddońskiego, i Głafiry z Szewyriewów, nauczycielki.
Po ukończeniu gimnazjum klasycznego w Nowoczerkasku, S. studiował medycynę w Charkowie, a następnie w Cesarskiej Wojskowo-Medycznej Akademii w Petersburgu, gdzie uzyskał dyplom lekarza 22 XI 1911. Po studiach odbył trzyletnią służbę wojskową jako lekarz pułkowy w Nerczyńsku we Wschodniej Syberii, skierowany tam karnie za popieranie ruchu na rzecz zniesienia kary śmierci. W l. 1914–22 był ordynatorem szpitala psychiatrycznego w Nowoczerkasku.
W r. 1922 S. przyjechał z Rosji Sowieckiej do Polski (od r. 1916 był żonaty z Janiną z Jerzykowiczów, wdową po Antonim Kamieńskim). Objął ordynaturę w Zakładzie Psychiatrycznym «Dziekanka» w Gnieźnie, a następnie przez r. 1925/26 pełnił funkcję ordynatora w Zakładzie Psychiatrycznym w Krakowie-Kobierzynie. W l. 1926–34 był ordynatorem i zastępcą dyrektora w Śląskim Zakładzie Psychiatrycznym w Lublińcu, skąd w r. 1934 przeszedł na stanowisko dyrektora Szpitala dla Psychicznie i Nerwowo Chorych «Kochanówka» w Łodzi. Pierwszy w Polsce wprowadził tam leczenie porażenia postępującego i wiądu rdzenia za pomocą szczepionki «Sodoku»; szczep ten sprowadził z Berlina i założył hodowlę zwierząt doświadczalnych, ale wybuch drugiej wojny światowej przerwał te doświadczenia.
Od r. 1940 S., pozbawiony przez Niemców stanowiska i wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa, przebywał u przyjaciół w Jeziornie pod Warszawą. W r. 1943 uzyskał pracę w Ubezpieczalni Społecznej w Częstochowie i pracował tam do zakończenia wojny (S., który do r. 1939 wymieniał w aktach personalnych narodowość rosyjską, po r. 1945 podawał polską). Od 20 III 1945 był ordynatorem Oddziału Męskiego i od r. 1951 również wicedyrektorem ds. lekarskich w Państwowym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lublińcu. Ponadto był tam kierownikiem Przychodni Neurologicznej. W r. 1952 po ulokowaniu w Lublińcu Kliniki Psychiatrii Śląskiej Akademii Medycznej zorganizował na swoim oddziale zajęcia dydaktyczne dla studentów.
S. wprowadził nowe metody postępowania psychiatrycznego. Na kierowanych przez siebie oddziałach stwarzał nieznaną przedtem swobodę i atmosferę zbliżoną do domowej. Z terapii usunął krępowanie chorych, kocowanie i stosowanie narkotyków (skopolaminy i morfiny), a wprowadził leczenie gorączkowe, elektrowstrząsowe, muzykoterapię, egoterapię i psychoterapię. W l. pięćdziesiątych był zdecydowanym zwolennikiem wprowadzenia leków psychotropowych, co było wówczas przełomem w lecznictwie psychiatrycznym.
S. był autorem kilkunastu artykułów naukowych z zakresu psychiatrii klinicznej, np. O charakterze wewnętrznym objawu Piotrowskiego („Now. Psychiatryczne” 1925 z. 2), psychiatrii społecznej, np. Wpływ kataklizmów społecznych na życie psychiczne społeczeństw („Śląska Gaz. Lek.” 1947 nr 3–5), humanistycznych zasad postępowania z chorymi, m.in. Nowoczesny szpital psychiatryczny (tamże 1946 nr 11) oraz historii psychiatrii (Zakład Psychiatryczny w Lublińcu, Kat. 1929).
S. należał do stałych współpracowników „Nowin Psychiatrycznych”, organu Polskich Zakładów Psychiatrycznych. Był członkiem Łódzkiego Oddziału Polskiego Tow. Neurologicznego oraz Poznańskiego, a później Łódzkiego Oddziału Polskiego Tow. Psychiatrycznego, należał też do Śląskiego Oddziału Polskiego Tow. Neurologów, Neurochirurgów i Psychiatrów. Zmarł 22 XI 1959 w Lublińcu i został pochowany na miejscowym cmentarzu. Odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi i Odznaką «Za wzorową pracę w służbie zdrowia».
Z małżeństwa z Janiną z Jerzykowiczów, 1.v. Kamińską, S. dzieci nie miał; pasierbem jego był Zbigniew Kamiński (zob.).
W r. 1972 na budynku szpitala psychiatrycznego w Lublińcu odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą S-owi.
Słown. biologów (dot. Zbigniewa Kamińskiego); Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, Kat. 1993 I; Woźniewski Z., Polski almanach medyczny na rok 1956, W. 1957; – Cwynar S., Katedra i Klinika Psychiatryczna, w: Dziesięciolecie Śląskiej Akademii Medycznej, Zabrze 1958 s. 322; Herman E., Neurolodzy polscy, W. 1958; Jaska M., Dzieje Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. Aleksandra Piotrowskiego „Dziekanka” w Gnieźnie, Wr. 1993 s. 30–2; Krajowy Zakład Psychiatryczny Dziekanka, „Nowiny Psychiatryczne” 1925 z. 1 s. 34–6; Ornowski J., Sylwetki lekarzy historycznego Górnego Śląska i okolicy odlane w brązie i wykute w marmurze, w: Kronika higieny i medycyny szkolnej na Śląsku i w Zagłębiu, Kat. 1993 s. 223 (fot. tablicy poświęconej S-owi); Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lublińcu 1894–1969, Lubliniec 1970 s. 10, 13, 22, 45, 78 (bibliogr.); 70 lat w służbie chorym. 1917–1987. Szpital im. Józefa Babińskiego w Krakowie-Kobierzynie, Kr. 1987 s. 75; Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. dra med. Józefa Babińskiego w Łodzi 1902–1987 (dawna „Kochanówka”), Ł. 1988 (fot.); – Rocznik lekarski RP na r. 1933/34, toż na r. 1936, toż na r. 1938, toż na r. 1948; Verzeichnis der Mitglieder der Heilberufe im Generalgouvernement, Krakau 1944 s. 83; – „Neurologia, Neurochirurgia i Psychiatria Pol.” 1965 nr 6 s. 949–50 (wspomnienie pośmiertne Z. Więcka, fot., bibliogr.); – Arch. Urzędu Woj. w Kat.: Akta osobowe S-a; Arch. Woj. Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublińcu; – Informacje Zygmunta Więcka z Mosznej z r. 1996.
Krzysztof Brożek