INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Michał Chlewiński h. Radwan  

 
 
ok. 1793 - lipiec 1831
Biogram został opublikowany w 1937 r. w III tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Chlewiński Michał, h. Radwan (ur. ok. 1793 † 1831), ziemianin, opiekun i dobroczyńca szkół. Wnuk generała Antoniego, syn Kazimierza i Giełgudówny, ur. w dziedzicznym Odachowie, w pow. rosieńskim na Żmudzi. Ze szkoły pijarskiej w Rosieniach wstąpił w r. 1808 na Uniw. Wileński, w którym w r. 1810 uzyskał stopień kandydata filoz. Po kilkuletniej podróży po Niemczech, Francji i Anglii objął gospodarstwo w majątku Giałów w pow. rosień. W czerwcu 1819 został wybrany przez współpowietników na stanowisko dozorcy honorowego (kuratora) szkół swego powiatu. Uniwersytet Wileński w r. 1822 zaszczycił go tytułem swego członka honorowego, 1823 r. mianował wizytatorem szkół gub. wileńskiej i 1824 również szkół gub. grodzieńskiej. Wszechstronnie wykształcony, o głębokiej kulturze i ofiarny, wywierał wielki wpływ na środowisko ziemiańskie, zwłaszcza na Żmudzi. Zasłużył się też dobrze oświacie, otaczając czułą opieką szkolnictwo i swym ujmującym charakterem jednając nauczycielstwo. »Dobry i przyjemny człowiek« – pisał o nim w r. 1823 Mickiewicz do Czeczota po wizycie Ch-go w szkole kowieńskiej. Hojną też ręką wspierał uczelnie, szczególnie dbając o pomoce naukowe i zachętę uczniów do nauki. Zwłaszcza szkoły w powiecie rosieńskim wiele mu miały do zawdzięczenia. Szkole pijarów w Rosieniach ofiarował własnym kosztem cały gabinet fizyczny z rzadką wówczas machiną elektryczną, sprowadzoną z Anglii. Gimnazjum w Krożach darował całą kolekcję mineralogiczną, znaczną ilość książek do biblioteki i pomnożył jego zbiór numizmatyczny. Nadto jako realną zachętę do nauki uczynił w Wilnie 14 XII 1821 zapis funduszu 200 rb. srebrem na wybicie z procentów medali srebrnych dla corocznego nagradzania nimi czterech uczniów gimn. kroskiego, celujących w naukach. Po przeniesieniu gimn. z Kroż do Kowna medale z funduszu Ch-go rozdawano tamże corocznie aż do r. 1914. Zmarł na cholerę w lipcu 1831 r., pogrzebany na cmentarzu wiejskim w Abelinie na Żmudzi. Jego rękopiśmienna relacja z Podróży do krajów zagranicznych niegdyś znajdowała się u jego siostry Eleonory, po jej śmierci zaginęła.

 

Boniecki; Uruski; Arch. Okr. Nauk. Wileń.; Arch. Państw. w Wilnie; Arch. Kurator. Czartoryskiego w Krakowie; Jucewicz L. A., O uczonych Żmudzinach, w rękopisie (mylny rok urodzin); Suszyński Ign., Brzegi Niewiaży, 38; Arch. Filomatów. Korespondencja, V 244; Sbornik postanowlenij po Minist. Narodn. Proswieszczenija, Pet. 1864, I szp. 1466–7; Czapski Emeryk hr., Catalogue de la collection, II, nr 3594, tabl. IV, fig. 70 (opis i rysunek medalu).                                          

Michał Brensztejn

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.