Sobieski Michał Karol Hieronim h. Janina (1779–1847), powstaniec 1794 r., oficer Ks. Warsz., członek Heroldii Król. Pol. Ur. 23 III w majątku rodzinnym Strachówka (pow. radzymiński), był najstarszym synem Józefa Jakuba (ur. 1741), miecznika liwskiego, i Wiktorii Hilarii Buyno (ur. 1761).
W l. 1788–94 S. był kadetem w Szkole Rycerskiej. W czasie powstania kościuszkowskiego został 4 X 1794 chorążym milicji pow. wiskiego, a następnie w pułku strzelców wiskich doszedł do stopnia kapitana. W r. 1809 ponownie wstąpił do wojska jako oficer sztabu armii Ks. Warsz., pełnił od 1 VII t.r. funkcję komisarza wojennego 2. kl. i awansował w lutym 1812 na komisarza 1. kl. W marcu 1812 został szefem batalionu i adiutantem w sztabie generalnym, a z początkiem r. 1813 przeniesiono go do wojsk liniowych. Dn. 1 II t.r. na własne żądanie opuścił wojsko. W kwietniu 1814 powrócił do służby w administracji wojskowej jako komisarz do nadzoru nad lazaretami wojskowymi. Do r. 1818 pozostał na stanowisku komisarza wojennego w sztabie głównym armii Król. Pol. We wrześniu t.r. awansował na majora, a w lipcu 1824 na podpułkownika. Do r. 1830 był w służbie czynnej jako oficer sztabu głównego przy gen. dyżurnym Józefie Rautenstrauchu.
Wybuch powstania 29 XI 1830 przeczekał S. w swoim mieszkaniu, m.in. razem z gen. Józefem Chłopickim i płk. Janem Schwerinem. W walkach powstańczych nie brał udziału, pozostając do dyspozycji sztabu głównego i Komisji Rządowej Wojny. Po upadku powstania złożył przysięgę na wierność Mikołajowi I i pozostał w wojsku. Służył krótko w administracji naczelnika wojennego woj. mazowieckiego gen. Jana Witta i w sztabie głównym, gdzie zajmował się sprawami rozwiązywanego wojska Król. Pol. Na podstawie przepisów z 30 IV/12 V 1832 powołano go w maju t.r. do specjalnego komitetu mającego uregulować sprawy przywilejów szlachty – podoficerów wojska polskiego wcielanych przymusowo do armii rosyjskiej. W t.r. ostatecznie wystąpił ze służby wojskowej.
W marcu 1835 S. był członkiem komisji utworzonej dla zreorganizowania tzw. Księstwa Łowickiego, które po powstaniu stało się własnością cesarską. W t.r. został członkiem nowego komitetu do rozpoznawania dowodów szlachectwa. W r. 1836 po wejściu w życie prawa o szlachectwie i utworzeniu przy Radzie Stanu Heroldii Król. Pol. S. został jednym z jej czterech członków. Funkcję tę pełnił do r. 1847. We wrześniu 1840 otrzymał godność radcy stanu. Należał do loży wolnomularskiej «Pochodnia Północna» oraz do «Wielkiego Wschodu Narodowego Polskiego», w r. 1820 był członkiem honorowym. Poprzez siostrzenicę Ludwikę ze Zdzieborskich, zamężną za Janem Norwidem (zob.), S. był ciotecznym dziadem ich syna – Cypriana Kamila (zob.). Dzięki jego poparciu C. Norwid (od 7 XI 1840 do 11 VI 1841) pracował na posadzie aplikanta honorowego w wydz. technicznym Heroldii. Wszedł też S. w r. 1841 w skład rady familijnej opiekującej się nieletnimi Norwidami. Józef Krasiński w swoich wspomnieniach charakteryzował go jako namiętnego gracza w karty, karierowicza, a nawet oskarżał o donosicielstwo w wojsku. Negatywnie oceniał pozostanie przez niego w armii po upadku powstania listopadowego. S. zmarł 18 III 1847 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Był odznaczony Złotym Krzyżem Wojskowym Polskim (1809), francuską Legią Honorową (1812), orderami rosyjskimi: św. Włodzimierza IV kl. (1817), św. Anny II kl. (1836), odznaką honorową za 15 lat służby (1835).
W małżeństwie z Ludwiką Neuman, 1. v. Lisiecką, miał S. córkę Zofię Aleksandrę (ur. 1803) i syna Seweryna (zm. 1856).
Kossakowski, Monografie, III; Żychliński, XXVIII (tu data ur. 25 V); Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; Szenic S., Cmentarz Powązkowski 1790–1850, W. 1979; – Czartkowski A., Cyprian Norwid a Sobiescy, „Kur. Warsz.” 1934 nr 255 s. 5–8; Gomulicki J. W., Cyprian Norwid, W. 1976; Hass, Sekta farmazonii warsz.; Szenic S., Ani triumf, ani zgon, W. 1971; Tarczyński M., Generalicja powstania listopadowego, W. 1988; Tokarz W., Sprzysiężenie Wysockiego i noc listopadowa, W.–Kr. 1925 s. 162; – Akty powstania Kościuszki, III; Kalendarzyk polityczny za l. 1836–47, Wyd. F. Radziszewski, W. 1836–47; Nowy kalendarzyk polityczny za l. 1827–30, Wyd. J. Netto, W. 1827–30; Rocznik Wojskowy Król. Pol. za l. 1817–30, W. 1817–30; W pierwszych latach Królestwa Kongresowego (Ze wspomnień Józefa Krasińskiego), „Bibl. Warsz.” 1913 t. 2 s. 54; – „Kur. Warsz.” 1847 nr 79.
Wojciech Witkowski