INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Monika Kościelska (z domu Krystyńska)     

Monika Kościelska (z domu Krystyńska)  

 
 
1896-05-05 - 1959-07-07
Biogram został opublikowany w latach 1968-1969 w XIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kościelska z Krystyńskich Monika (1896–1959), aktorka, założycielka fundacji im. Kościelskich, córka Józefa Krystyńskiego i Anny Banasikowskiej, ur. w Warszawie 5 V. Uczęszczała do szkół w Warszawie, po czym występowała na scenach teatrów warszawskich. Już po wyjściu za mąż była uczennicą (1922) kursów śpiewu solowego Stanisławy Doliwa-Dobrowolskiej. Prasa pisała o niej po roli Marietty w „Bajaderze”, że ma «głos mały, ale o miłym brzmieniu», gra zaś «z temperamentem, z humorem i werwą». W r. 1918 poślubiła Władysława Augusta Kościelskiego z Miłosławia, właściciela ziemskiego w woj. poznańskim, który był również wydawcą i poetą. K. pomagała mężowi w jego pracy, a po jego śmierci (1933) kontynuowała prace wydawnicze. Ponadto zajęła się energicznie i skutecznie ratowaniem wielkiego majątku, który Kościelski pozostawił w trudnych warunkach. Wiele czasu spędzała w Warszawie, gdzie w zabytkowej kamienicy Kościelskich na Placu Zamkowym prowadziła dom otwarty, przyjmując świat artystyczny stolicy.

Po wybuchu wojny r. 1939 opuściła Polskę, po czym przebywała kolejno w Bukareszcie, Paryżu i Nicei, gdzie wydała własnym nakładem tom poezji swego syna Wojciecha, pt. „Grenadierskie strofy” (1942). Syn jej, ożeniony z Janiną z Ruszkowskich, bezdzietny, brał udział w ruchu oporu we Francji, zmarł w r. 1947. K. uchodząc z południowej Francji na skutek represji niemieckich, przekroczyła nielegalnie granicę Szwajcarii 27 IV 1944 r. i zamieszkała na stałe w Genewie. Zmarła w Genewie 7 VII 1959 r. i została pochowana w Compesières pod Genewą, gdzie znajdują się też inne polskie groby.

Na podstawie testamentu K-iej z dn. 17 XI 1957 r. powołana została do życia 31 X 1961 r. Fundacja Kościelskich ku uczczeniu pamięci jej męża Władysława i syna Wojciecha. Fundacja stała się spadkobierczynią majątku, jaki K. pozostawiła: kapitał fundacji wynosi 400 000 franków szwajcarskich. Stosownie do woli fundatorki fundacja ma za zadanie przyczyniać się do rozwoju literatury i poezji polskiej drogą przyznawania nagród literackich młodym autorom zamieszkałym zarówno w Polsce, jak i za granicą. Ponadto do Muzeum Narodowego w Warszawie jako dar fundatorki został przesłany obraz Matejki «Dzieci artysty».

 

Fot. w Arch. Policji dla Cudzoziemców w Genewie i w Materiałach PSB; – Czempiński J., Teatry polskie w Warszawie. Rocznik Teatralny od 1. 8. 1915 – 1. 1. 1917, W. 1917; – Gałecki W., Jeszcze raz przez życie, Kr. 1966; – „Kur. Warsz.” 1919 nr 26, 102, 157, 1920 nr 150, 151, 1922 nr 56, 120, 158, 320, 1923 nr 22; – Arch. Policji dla cudzoziemców w Genewie i Bernie; IS PAN: Kartoteka Słownika Aktora Polskiego.

Red.

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Edward Dziewoński

1916-12-16 - 2002-08-17
aktor teatralny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Leon Sperling

1900-08-07 - 1941-12-20
piłkarz
 

Jan Bronisław Richter

1892-05-24 - 1930-02-13
bibliotekarz
 

Ludwik Kubala

1838-09-09 - 1918-09-30
działacz powstańczy 1863
 

Józefa (Józefina) Szebeko

1859-11-02 - 1945-08-04
tłumaczka
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.