INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Mościc ze Ściborza h. Mościc-Ostoja  

 
 
brak danych - między r. 1374 a 1383
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mościc ze Ściborza h. Mościc-Ostoja (zm. między r. 1374 a 1383), wojewoda gniewkowski i starosta brzeski kujawski. Pochodził z kujawskiej rodziny rycerskiej o lokalnym znaczeniu. Ojcem jego był Mikołaj ze Ściborza, chorąży inowrocławski w drugim dziesięcioleciu XIV w. M. pojawia się w źródłach po raz pierwszy w r. 1353, od razu na urzędzie wojewody gniewkowskiego przy ówczesnym księciu tego terytorium Władysławie Białym. Na jego prośbę książę ów zezwolił wówczas norbertankom płockim na lokację ich wsi Ostrowąs. M. jako najwyższy dostojnik księstwa otwierał z reguły listę świadków na dokumentach Władysława. W r. 1357 rozstrzygnął, wraz z sędzią Tomaszem z Branna, spór między biskupem kujawskim a rodziną rycerską z Maszenic i Wróblewa o wieś Bazyliszewo (dziś Baśkowo) na korzyść biskupa. Drogą zamiany za wieś Złotniki uzyskał od bratanków: Mikołaja, Bychnia i Ścibora, ich udział we wsi Ściborze (1362). Zastaw księstwa gniewkowskiego przez Władysława Białego Kazimierzowi Wielkiemu (1363/4) wprowadził M-a w służbę królewską. Z nowym władcą współpraca M-a ułożyła się jak najlepiej. W otoczeniu Kazimierza przebywał on zarówno na zjeździe z książętami głogowskim i bełskim w Bobrownikach (1365), jak i na wielkim zgromadzeniu książąt i dostojników w Płocku i Łowiczu (1369), kiedy to celebrowano zaślubiny królewskiego wnuka Kaźka z Małgorzatą mazowiecką. Co więcej, między 9 V a 14 XI 1368 został on starostą brzeskim kujawskim. Na urzędzie tym odnotowują go źródła jeszcze w r. 1370.

Nie wiadomo, jak odniósł się M. do sukcesji andegaweńskiej w Polsce. Jako żyjący występuje źródłowo za rządów Ludwika tylko raz, i to na dokumencie ks. Kaźka, wystawionym w Koronowie dla plebana wyszogrodzkiego. Dokument ten, zachowany w kopii, ma jednak błędną datę roczną; dzień wystawienia (czwartek po 8 IX) oraz tytulatura wystawcy, odpowiadająca późniejszym jego aktom, dopuszczają l. 1374–6. Z r. 1383 pochodzi wiadomość o M-u jako zmarłym. Od r. 1373/4 starostwo brzeskie znajdowało się w rękach Bartosza z Sokołowa i Bartosza z Wezemborka. Dyplomy węgierskie z końca XIV w. dla kasztelana bydgoskiego Mikołaja ze Ściborza mianują go synem M-a, woj. inowrocławskiego; wynika stąd, że ten ostatni dożył momentu rozszerzenia na ziemię inowrocławską terytorialnych kompetencji wojewodów gniewkowskich. Momentu tego nie udało się jednak dotąd precyzyjnie ustalić. Relacja Janka z Czarnkowa o dwukrotnie (1373 i 1375/6) podejmowanej przez Władysława Białego próbie odzyskania księstwa nie przynosi żadnych wiadomości o M-u. Zięć M-a, Przedpełk ze Stęszewa, po śmierci Kazimierza Wielkiego należał do inicjatorów sprowadzenia Władysława Białego z Dijon do kraju; w r. 1374 jednak otrzymał od króla Ludwika kasztelanię międzyrzecką. W szczególnie bliską komitywę z dworem węgierskim weszli synowie M-a, z głośnym woj. siedmiogrodzkim Ściborem na czele. Ze względu na niemożliwość dokładnego datowania zgonu M-a nie sposób określić jego osobistego udziału w ukształtowaniu tej nowej polityki rodzinnej.

M. pozostawił czterech synów: Mikołaja, kasztelana bydgoskiego (zob.), Andrzeja, podczaszego inowrocławskiego lub gniewkowskiego, Ścibora, woj. siedmiogrodzkiego oraz komesa kilku komitatów górnowęgierskich (w literaturze zazwyczaj mylnie utożsamianego z bratankiem M-a o tymże imieniu), i Marcina, kanonika włocławskiego. Córka M-a Zofia była żoną kasztelana międzyrzeckiego Przedpełka ze Stęszewa h. Łodzia.

Imię M-a, pierwszego z rodziny na najwyższym urzędzie ziemskim, stało się zawołaniem całej kujawskiej linii rodu.

 

Guldon Z., Powierski J., Podziały administracyjne Kujaw i ziemi dobrzyńskiej w XIII–XIV wieku, W. 1974 s. 214–20; Jasiński K., Zjazd na Mazowszu w kwietniu 1369 r. i jego geneza, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Historia, 9, Tor. 1973 s. 59– 60; Prochaska A., Ścibor ze Ściborzyc, „Roczniki Tow. Nauk. w Tor.” R. 19: 1912 s. 139–42, 146, 195, 205; Wenzel G., Stibor vajda, Budapest 1874 s. 7, 32, 34, 46–7, 86–90, 117, 202; – Cod Pol., I 104, 120, 124, II 215–16, 297, 310, 501, 508, 526; Dok. kuj. i maz.; Dokumenty sądu ziemskiego krakowskiego 1302–1453, Wr. 1971 nr 5; Inedita kujawskie i dobrzyńskie z lat 1345–1368, w: Dokumenty do dziejów Kujaw i ziemi dobrzyńskiej XIV–XIX w., W. 1974 nr 4–5; Kod. maz. (Lubomirskiego), nr 179 s. 192; Kod. Wpol., III; Kronika Jana z Czarnkowa, Mon. Pol. Hist., II 677–8, 738–9,747; Księga ziemska poznańska 1400–1407, P. 1960 nr 414; Liber scabinorum Veteris Civitatis Thoruniensis 1363–1428, Tor. 1936 nr 190; Zbiór dok. mpol., IV 979; – AGAD: Metryka Kor., t. 34 f. 184–185; Arch. Diec. w Pelplinie: Kopiarz V-3 f. 15–16; WAP w Bydgoszczy: Koronowo Kl. A 106, Strzelno Kl. A 23.

Janusz Bieniak

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Mikołaj Trąba h. Trąby

około 1358 - 1422-12-04
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Sowiec ze Szczawina

brak danych - po 1329 a przed 1346
kasztelan dobrzyński
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.