Postempski (Postemsky, Postępski) Paweł Emilian (1851–1926), docent chirurgii uniwersytetu w Rzymie, dyrektor tamże Szpitala Św. Jakuba. Ur. 31 V w Rzymie, był synem Romana, malarza (zob.), i Agnese z domu Ruffini, malarki. Dzieciństwo i młodość spędził w trudnych warunkach finansowych. Studia lekarskie odbył w Rzymie, dyplom uzyskał w r. 1871. Już jako student rozpoczął pracę naukową nad sposobem konserwacji substancji organicznych za pomocą krzemianu sodu (Contribuzione ai metodi perseverare le sostanze organiche, Roma 1870). W tym okresie ogłosił po raz pierwszy po polsku w „Gazecie Lekarskiej” w r. 1871 krótkie doniesienie z tejże pracy pt. Przyczynek do sposobów przechowywania ciał organicznych. W wiele lat później opublikował jeszcze po polsku O laparotomii wobec ran jamy brzusznej („Przegl. Lek.” 1889), zaś w r. 1891 wziął udział w Zjeździe Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie.
Po uzyskaniu dyplomu P. zaczął pracować jako asystent w rzymskim Szpitalu Pocieszenia (Ospedale della Consolazione). W r. 1873 uzyskał doktorat na fakultecie medyczno-chirurgicznym w Rzymie na podstawie rozprawy pt. La trasfusione del sangue, tesi premiata dalla facoltà medica di Roma 1873. Relazione di cinque trasfusioni di sangue operate in Roma ogłoszonej w „Il Morgagni” w r. 1874 (podano tu że P. był asystentem nauk przyrodniczych Królewskiego Instytutu Technicznego). W pracy tej P. przedstawił wyniki doświadczeń na wykrwawianych psach, którym przetaczał różnego rodzaju krew, stwierdzając, że najlepsze rezultaty uzyskał po bezpośrednim przetoczeniu krwi żylnej; opisał też aparat do przetaczania krwi własnego pomysłu, którym 19 VII 1873 przetoczył krew choremu, w przebiegu wstrząsu, z pomyślnym wynikiem. Praca ta wywołała kilka artykułów polemicznych z L. Laurenzim. W ciągu następnych trzech lat P. był adiunktem Szpitali Św. Jakuba i Pocieszenia. Później został pierwszym asystentem kliniki chirurgicznej w Rzymie u C. Mazzoniego, a po jego śmierci w r. 1884 u F. Duranta. W r. 1883 należał do współzałożycieli Włoskiego Tow. Chirurgów. W r. 1885 został mianowany docentem szczegółowej patologii chirurgicznej. Po odejściu z kliniki w r. 1887 P. wygrał konkurs na stanowisko prymariusza szpitali rzymskich. W l. 1888–9 wybudował amfiteatralną salę operacyjną dla użytku studentów. We wrześniu 1904 został dyrektorem Szpitala Pocieszenia pracując jednocześnie jako pierwszy chirurg. W rok później objął stanowisko dyrektora Szpitala Św. Jakuba; piastował je aż do śmierci.
P. był świetnym operatorem. Wprowadzał ulepszenia w metodach operacyjnych. Należał do pionierów chirurgii jamy brzusznej we Włoszech. Zajmował się m. in. operacjami guzów jelit, urazami trzewi. Jako pierwszy we Włoszech użył guzika Murphy’ego do zespolenia jelit. Polecał wykonywanie laparotomii w trybie nagłym w ranach postrzałowych brzucha. Pierwszy użył dostępu przez klatkę piersiową i przeponę w operacji przepukliny przeponowej. Zajmował się chirurgią układu moczo-płciowego. Był prekursorem chirurgii naczyniowej. Należał do pierwszych operatorów guzów mózgu (Tumore endocranico: estirpazione, guarigione, Torino 1891, wspólnie z E. Sciamanna). Dał początek badaniom fizjopatologicznym mózgu. Ogółem ogłosił 104 prace, głównie w języku włoskim. Publikował je przeważnie w „Bolletino e Atti della Reale Accademia Medica di Roma” i w „Archivio ed Atti della Società Italiana di Chirurgia”.
W ostatnich latach życia jako dyrektor szpitala chirurgii prawie nie uprawiał. Prowadził szeroką działalność społeczną i był asesorem gminy Rzymu do spraw oświaty i higieny oraz członkiem Włoskiego Czerwonego Krzyża, z którego ramienia brał udział w likwidowaniu skutków trzęsienia ziemi w r. 1887 w Kalabrii i na Sycylii, uczestniczył w organizacji służby zdrowia podczas wojny etiopskiej w r. 1896, włosko-tureckiej w Libii i w zwalczaniu cholery oraz zimnicy na błotach pontyjskich; kierując tą ostatnią akcją, spisywał i ogłaszał coroczne raporty w l. 1910–19. Za te zasługi otrzymał stopień pułkownika Czerwonego Krzyża i tytuł Generalnego Inspektora Lekarskiego. Reprezentował Czerwony Krzyż na wielu kongresach międzynarodowych. Uczestniczył w pierwszej wojnie światowej. Wg wspomnień wnuka L. Cecchiniego był na froncie pod Verdun. P. zmarł 3 XII 1926 w Rzymie.
Żonaty z Emilią Pallastrini P. miał 3 dzieci: Giuseppinę (ur. 1879), Vittorię (ur. 1883) i Romana (ur. 1889).
Konopka S., Polska bibliografia lekarska dziewiętnastego wieku (1801–1900). W. 1980 VIII; Enciclopedia Italiana di scienze, lettere ed arti, Roma 1949 XXVIII 98 (jako Postemsky); Kośmiński, Słownik lekarzów; – Chojna J. W., P. Postempski znany chirurg włoski polskiego pochodzenia, „Arch. Hist. Med.” T. 31: 1968 nr 3/4 s. 375–82 (fot.); E morto Paolo Postempski, „La Tribuna” 1926 nr z 3 XII; Ferretti T., In memoria di Paolo Emilio Postempski, „Bolletino e Atti della Reale Accademia Medica di Roma” T. 53: 1927 s. 190–6; Szumowski W., Kilka słów o P. P-m, mało znanym chirurgu polsko-włoskim, Spraw. z czynności i posiedzeń PAU, T. 46: 1945 nr 1/5 s. 83–4; Zahorski W., Polak we Włoszech, Rzym 1975; – Gł. B. Lek.: Zbiory specjalne, fot.; – Materiały w posiadaniu Jana Władysława Chojny w Warszawie.
Teresa Ostrowska