Modzelewski (Mazur, Modzelowski) Paweł (zm. 1642), właściciel przedsiębiorstwa przewozowego i kupiec w Poznaniu. Pochodził z drobnej szlachty w pow. ciechanowskim. W r. 1600 osiadł w Poznaniu, gdzie jako furman uzyskał obywatelstwo miasta. Trudnił się początkowo tylko furmaństwem, przewożąc towary na zlecenie kupców. Wkrótce rozbudował przedsiębiorstwo transportowe, zatrudniając woźniców i pełnomocników nawet w miastach małopolskich. Brał udział w wielu dużych transakcjach, przerastając ruchliwością i zamożnością innych furmanów. Dochodowe i dobrze prosperujące przewoźnictwo umożliwiło M-emu prowadzenie na własny rachunek działalności handlowej na większą skalę. Należał do największych w Poznaniu dostawców wołów na Zachód, prowadził handel hurtowy skórami, wełną, tranem, woskiem i artykułami jedwabnymi. Importował kupowaną w Lipsku bawełnę. Odwiedzał często jarmarki w Lublinie, Jarosławiu i Lwowie, żywe kontakty handlowe utrzymywał z Frankfurtem nad Menem i Lipskiem. Uprawiał również handel detaliczny, dzierżawiąc budę śledziową w rynku. Wbrew ówczesnym zasadom handlował w spółkach z Żydami-kupcami poznańskimi. Miał dwa domy w Poznaniu. Zgromadził znaczne kapitały, które zaangażowane były nie tylko w prowadzenie przedsiębiorstwa przewozowego i transakcje towarowe, ale i w handel, i najem nieruchomości (szczególnie w l. 1609–30) oraz w zarobkowe udzielanie kredytu. Dłużnikami M-ego byli nie tylko kupcy i mieszczanie poznańscy, znaczne sumy pożyczał kupcom z miast Małopolski oraz szlachcie. M. nie sprawował żadnych funkcji we władzach miejskich i organizacjach kupieckich. Zmarł wiosną 1642 r. w Poznaniu. Dn. 1 VI t. r. wniesiono do akt miejskich jego testament. Gotówki zostawił 1 100 złp., przeznaczając ją w całości na koszty pogrzebu. Resztę majątku stanowiły wierzytelności, w sumie 11 408 złp., które mieli ściągnąć egzekutorzy testamentu. Z tego 6 300 przeznaczył M. na kościoły (niemal wszystkie poznańskie, głównie na Św. Marcina, gdzie kazał się pochować) i klasztory, 1 000 złp. «powinnym od brata i siostry rodzonych», 800 złp. «dla miasta na potrzeby Rzeczypospolitej».
Ożeniony był z Urszulą, występującą z mężem wspólnie w licznych transakcjach nieruchomościami; dzieci nie mieli.
Grycz M., Handel Poznania 1550–1655, P. 1964 s. 144, 149; Koczy L., Studia nad dziejami gospodarczymi Żydów poznańskich przed połową wieku XVII, „Kron. m. P.” R. 13: 1935 s. 62, 176, 184, 208; Wolański M., Związki handlowe Śląska z Rzecząpospolitą w XVII wieku, Wr. 1961 s. 71; – Liber chamorum, I 344; – AGAD: Metryka Kor. t. nr 171 k. 128v.; Arch. Państw. w P.: Akta miasta Poznania, I 273 f. 95 (przyjęcie M-ego do prawa miejskiego), I 634 f. 33–38 (testament M-ego); Grycz M., Paweł Modzelewski, (mszp. dla Wielkopolskiego Słownika Biograficznego).
Ewa Borkowska-Bagieńska