Paweł z Zakliczewa (zm. 1511), profesor Akademii Krakowskiej, kanonik płocki. Pochodził z Zakliczewa nad Orzycem koło Makowa Mazowieckiego, prawdopodobnie z rodu Zakliczewskich h. Modzele. Był synem Ścibora. W Uniw. Krak. kształcił się od r. 1477 na koszt – być może swego krewniaka – Myślibora, plebana i dziedzica położonej w pobliżu Zakliczewa wsi Karniewo (bakałarza krakowskiego z r. 1437). W r. 1480 P. uzyskał bakalaureat, a w r. 1484 mistrzostwo sztuk wyzwolonych. Jako docent extraneus do r. 1488 pracowicie odrabiał obowiązkowe pensum wykładów arystotelesowskich i dopiero po wejściu w półr. zim. do Kolegium Mniejszego dał wyraz swoim zainteresowaniom humanistycznym, komentując na otrzymanej 9 X 1489 kolegiaturze wymowy fundacji Nówka teksty klasyków, m. in. „Retorykę” Cycerona i poezje Stacjusza. W r. 1490 zrezygnował ze związanej z tą katedrą altarii Św. Aleksego w katedrze wawelskiej i przeszedł na kolegiaturę fundacji Jana z Dąbrówki, której dochody w dn. 14 I 1491 przeznaczył na aniwersarz za duszę fundatora. Przez następne trzy półrocza objaśniał m. in. „Eneidę” i „Georgiki” Wergiliusza (1491/2–1492/3), być może przelotnie działał również na katedrze fundacji Katarzyny Mężykowej, bowiem w półr. zim. 1493/4 komentował «in poesi» nieznane dzieło z zakresu poetyki, a w r. 1494 „Fasti” Owidiusza. Dziekan Wydziału Filozoficznego w r. 1493, w lecie (19 VIII) 1494 już jako prebendarz kościoła Św. Wojciecha, a więc posiadacz kolegiatury fundacji Wojciecha Jastrzębca («Professio Jastrzembciana»), na prośbę bpa Piotra z Chotkowa uzyskał od Uniwersytetu zezwolenie na wyjazd do Płocka, gdzie prawdopodobnie przed 11 XI t. r. otrzymał kanonię w miejscowej kapitule katedralnej. Po powrocie w r. 1495 prowadził proces z Bernardem z Biskupiego o zatrzymane od dwóch lat czynsze z żup wielickich, należące do jego kolegiatury, na której – zapewne w związku z rozpoczętymi studiami teologicznymi – wykładał już tylko przepisane statutem traktaty scholastyczne, głównie dotyczące Arystotelesa.
Przypuszczalnie w r. 1498 P. został dopuszczony «ad cursum legendum» na Wydziale Teologicznym, od r. 1499 występuje bowiem, m. in. jako dziekan Wydziału Filozoficznego w półr. zim. 1499/1500, z tytułem bakałarza teologii. W jesieni (18 X) 1502 wyjechał na dalsze studia teologiczne do Bolonii, gdzie – kształcąc się również w humaniorach pod kierunkiem znanego humanisty J. Garzoniusa – promował się 28 III 1504 na doktora teologii. Powróciwszy do kraju 4 XI 1505 został kanonikiem kolegiaty Św. Floriana i kilka dni później (13 XI) odbył responsję na Wydziale Teologicznym. Mimo pochlebnej opinii swego bolońskiego mistrza nie osiągnął w Uniwersytecie znaczniejszych godności, choć cieszył się w kołach profesorskich dużym uznaniem, zaliczając do swoich przyjaciół m. in. Wojciecha Krypę z Szamotuł, Łukasza Noskowskiego, Tomasza z Obiedzina. Wielokrotnie również powoływany był na egzekutora testamentów (Andrzeja Rudowskiego, Stanisława z Kobylina) i mediatora w sporach przed sądem rektorskim. Pozostawił jedynie skrypt wykładów Questiones super duos libros De generatione et corruptione Aristotelis J. Versora z r. 1494 (B. Jag.: rkp. 511), w testamencie – spisanym w pierwszej redakcji przed wyjazdem do Płocka – zapisał kosztowne naczynia i część biblioteki dla Kolegium Większego i kolegiaty Św. Floriana. Zmarł w Krakowie 7 (8) VII 1511.
Barycz, Historia UJ; Birkenmajer L. A., Stromata Copernicana, Kr. 1924; Markowski M., Burydanizm w Polsce w okresie przedkopernikańskim, Wr. 1971; tenże, Spis osób dopuszczonych do wykładów i katedry na Wydziale Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w XV wieku, Mater. do Hist. Filozof. Średniowiecznej w Pol., Kr. 1965 IV; Morawski, Historia UJ, II; – Acta rectoralia, I; Album stud. Univ. Crac., I 230; Cod. Univ. Crac., III; Conclusiones Univ. Crac.; Liber diligentiarum; Statuta nec non liber promotionum; Wisłocki W., Incunabula typographica Bibliothecae Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Kr. 1900; – Arch. UJ: rkp. nr 63 s. 43, 47, 59, nr 69 s. 35; B. Jag.: Inc. 2697 (Zapiski M. Biema z Olkusza).
Leszek Hajdukiewicz