Pilik (Pilikowic) Piotr ze Skuł h. Rogala (zm. po 1435), wojewoda mazowiecki. Był synem Jana (zob.). Pisał się ze Skuł, leżących w ziemi czerskiej. W l. 1381–98 był marszałkiem dworu księcia Janusza I Starszego. W dzielnicy tego księcia, na Mazowszu Wschodnim, w r. 1385 piastował urząd podstolego warszawskiego, w l. 1390–1400 był podkomorzym zakroczymskim, a od r. 1402 do r. 1435 wojewodą mazowieckim. Należał wówczas do elity dworskiej księcia Janusza I. Był świadkiem ogłoszenia statutów przez księcia mazowieckiego Janusza I w l. 1406, 1410 i 1421; świadkował m. in. też na akcie przywileju dla szlachty ziemi czerskiej i warszawskiej w r. 1414. Jako przedstawiciel księcia mazowieckiego brał udział w rozmowach polsko-krzyżackich w r. 1424 i wymieniony został na dokumencie arcbpa gnieźnieńskiego Wojciecha Jastrzębca. W r. 1425 książę Janusz pozwolił mu na założenie na gruncie wsi Raźny w pow. kamienieckim miasta na prawie niemieckim. T. r. towarzyszył księciu Januszowi na zjeździe z Władysławem Jagiełłą odbywającym się w Łęczycy, a w r. 1426 – na zjeździe ogólnopolskim w Płocku. W r. 1428, jako jeden z najznaczniejszych dostojników Mazowsza Wschodniego, wymieniony był wśród składających hołd Ofce i Bolesławowi, wnukom Janusza I, co było formą uznania ich za przyszłych władców jeszcze za życia księcia. Po śmierci Janusza I w r. 1429 P. pozostawał w kręgu dworskim regentki księżnej Anny, o czym świadczy m. in. wymienianie go w dokumentach książęcych wydanych w tym czasie. P. miał znaczną fortunę ziemską; oprócz wspomnianej już wsi Raźny, posiadał w ziemi czerskiej i warszawskiej wsie: Skuły, Słubice, Rudę, Dobrzyszewo, Byczynę, Wolę Chynowską, Chynowo, Krężel, Chabdzin i Kaczkowo. W r. 1430 wraz z żoną podarował Chabdzin kolegiacie warszawskiej Św. Jana. W rok później sprzedał księżnej Annie za 250 kop gr. wieś Kaczkowo, zastrzegając równocześnie wypłatę 10 kop gr. na uposażenie altarii p. wezw. Dziewicy Marii i Św. Anny w kolegiacie warszawskiej. W r. 1434 fundował w Chynowie kościół p. wezw. Św. Trójcy. W r. 1432 przekazał swoje dobra bratankom Janowi i Abrahamowi z Łosia. P. zmarł po r. 1435.
Z małżeństwa z nie znaną nam bliżej Dorotą, P. potomstwa nie pozostawił.
Boniecki, XV s. 89, XVI s. 8; Piętka J., Mazowiecka elita feudalna późnego średniowiecza, W. 1975; Wolff, Studia nad urzędnikami maz.; – Acta Ecclesiae Collegiatae Varsoviensis, Arch. Kom. Prawn. AU, Kr. 1897–1926 VI nr 25, 27, 30; Cod. Pol., I nr 297, 298; Iura Masoviae Terrestria, W. 1972–4 I 98, III 245, 248, 253; Kod. maz. (Lubomirskiego), s. 109–10, 126–7; Kod. Wpol., III nr 1872, V nr 312; Księga ziemi czerskiej 1404–1425, W. 1879 s. VII–IX, nr 920; Metryka księstwa mazowieckiego z XV–XVI wieku, W. 1918–30 I–II, w: Pomniki Prawa wydawane przez Warszawskie Archiwum Główne, V, VI; Przywileje miasta stołecznego Starej Warszawy i Nowej Warszawy 1376–1772, W. 1913 nr 6, 8; – AGAD: dok. perg., 764, 807, 1513, 6581, Archiwum z Obór, dok. z r. 1406, Metryka Kor., t. 3 k. 5, 7v., 20, 25, 25v., 29v., 42, 43, 46, 57, 60, 77, 78, 89v., 94, 102v., 105v., 122v., t. 45 k. 768–771 v., t. 67 k. 110–110v., t. 73 k. 333–333v., t. 339 k. 118–119, Księgi warszawskie ziemskie grodzkie, t. 4 k. 303, Warszawskie ziemskie grodzkie dissoluta, t. 11 k. 957–962, Księgi zakroczymskie grodzkie wieczyste, t. 7 k. 47–47v., Księgi zakroczymskie ziemskie wieczyste relacje, t. 32 k. 1–1v.; Arch. Diec. w Płocku: dok. 95, 97; Arch. PAN Oddz. w Kr. rkp. 936 k. 193–193v.
Małgorzata Wilska