INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Piotr Sosnkowski h. Godzięba  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2000-2001 w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sosnkowski Piotr h. Godzięba (zm. ok. 1518), dziekan i oficjał warszawski, kanonik poznański.

S. pochodził z drobnej szlachty mazowieckiej, był synem Łaskarza, posiadacza działu ziemi w Sosnkowie (dziś Sosenkowo) w ziemi wyszogrodzkiej (paraf. Żukowo). W r. 1463 podjął studia uniwersyteckie w Krakowie; w r. 1465 uzyskał bakalaureat sztuk wyzwolonych. Po powrocie na Mazowsze został podpiskiem, współpracując kolejno z pisarzami ziemi warszawskiej: Janem Słęką z Główczyna (od 2 XI 1467 podkanclerzym księstwa czersko-warszawskiego) oraz Mikołajem z Miączyna (1468–70). W marcu 1471 objął pisarstwo ziemi warszawskiej. Dn. 25 XI t.r. wraz z bratem Janem i stryjem Andrzejem uzyskał od ks. mazowieckiego Kazimierza, bpa elekta płockiego, przywilej na ich działy w Sosnkowie zmniejszający czynsz książęcy do 6 gr. z włóki i zwalniający od części kar sądowych. Z kolei 4 IX 1473 otrzymał, również wraz z bratem, od ks. Bolesława V nadanie 12 włók osiadłych, tj. książęcej wsi Kamionka, niedawno lokowanej w lesie Cisek w ziemi warszawskiej (paraf. Wiśniew), wraz ze zwolnieniem obdarowanych od kar sądowych i stawania na rokach pospolitych; książę przyznał im wysoce uprzywilejowaną stawkę czynszu książęcego po 3 gr. z włóki.

Z prezenty Bolesława V przed 13 VI 1474 został S. kanonikiem kapituły kolegiackiej w Warszawie; tegoż dnia z tym tytułem wystąpił w otoczeniu książęcym. Zapewne stał się wówczas jednym z czołowych doradców księcia, bowiem na początku 1476 ustąpił z pisarstwa ziemi warszawskiej i z prezenty Bolesława V został kustoszem kolegiaty warszawskiej po zgonie Janusza Hurkowica. Jako kustosz S. wystąpił 18 XI 1476 w otoczeniu Bolesława V w Zakroczymiu, towarzyszył mu zatem w objazdach księstwa. Nie uczestniczył w r. 1478 w zakończonej niepowodzeniem próbie utworzenia samodzielnej kancelarii Bolesława V, zachował jednak dotychczasową pozycję współpracownika ks. warszawskiego i z jego prezenty został dziekanem kapituły warszawskiej po awansie Mikołaja z Mniszewa na archidiakona warszawskiego w r. 1479. Z tym tytułem S. jest znany od 10 II r.n. Po śmierci Bolesława V (1488) i Janusza II (1495) stał się na krótko jednym z głównych doradców Konrada III Rudego, zabiegającego o przejęcie całości spadku po Januszu II; wziął udział w rokowaniach Konrada III z królem Janem Olbrachtem i dygnitarzami Korony na sejmie w Piotrkowie w r. 1496 i został odnotowany na pierwszym miejscu wśród świadków dokumentu książęcego z 20 IV t.r., w którym Konrad jako książę czerski zobowiązał się do złożenia przysięgi lennej.

Po powrocie na Mazowsze S. nie uczestniczył w zjazdach i sejmach Mazowsza książęcego. Przejął natomiast od Mikołaja z Mniszewa urząd oficjała warszawskiego i sprawował go w l. 1498–1514. Jako dziekan w r. 1499 transumował testament warszawskiego medyka Niklasa, przywieszając do dokumentu swą pieczęć. Jako komisarz bpa poznańskiego Jana Lubrańskiego przeprowadził w r. 1504 erekcję ołtarza św. Andrzeja w warszawskim kościele Świętego Ducha, a w r. 1505 fundację altarii w kościele paraf. Najśw. Marii Panny Nowego Miasta Warszawy. W r. 1504 został kanonikiem kapituły katedralnej w Poznaniu, co umacniało jego pozycję w mazowieckiej części diec. poznańskiej. Po śmierci Mikołaja z Mniszewa ubiegał się w l. 1507–8 o godność archidiakona warszawskiego, jednak księżna regentka Anna wprowadziła na nią swego bliskiego współpracownika Jana Mrokowskiego. S. pozostawał dziekanem jeszcze w r. 1509, w l. 1510–12 występował jako prepozyt warszawski oraz ponownie jako dziekan. Z tych urzędów ustąpił; w r. 1514 działał jak kanonik poznański i oficjał warszawski (od r. 1516 oficjałem był kto inny). Uczestniczył w cząstkowym synodzie diec. poznańskiej, zwołanym przez bpa Lubrańskiego do Warszawy dla naprawy obyczajów duchowieństwa archidiakonatu (8 XI 1511). Jego współpraca z biskupem zakończyła się jednak konfliktem. W r. 1518 S. wtrącony został do więzienia, gdzie zapewne wkrótce zmarł.

Brat S-ego, Jan z Sosnkowa został przed r. 1475 dworzaninem Bolesława V; w r. 1475 uzyskał od księcia skonfiskowane przez władzę książęcą działy we wsi Blizne pod Warszawą; w r. 1478 dodatkowo 8 włók ziemi w Kamionce, a w r. 1482 zapis 150 fl. węgierskich długu na dobrach książęcych Mlęcin w ziemi warszawskiej. W r. 1481 wraz z bratem Piotrem wziął w zastaw dział w Sosnkowie należący do podskarbiego Stanisława Falkowica, a w r.n. Konrad III przyznał Janowi stawkę czynszu książęcego po 6 gr. z włóki osiadłej na jego dział w Sosnkowie. Jan awansował na kuchmistrza książęcego, na tym urzędzie pozostawał w l. 1481–6, zapewne do śmierci Bolesława V. Potem został podstolim wyszogrodzkim po Niemierzy z Kobylnik (poświadczonym jeszcze 1 III 1498); na tym urzędzie występował w l. 1504 i 1505. Zmarł nie później, niż w poł. 1507. Jego żoną była Katarzyna, wnuczka po kądzieli sędziego ciechanowskiego Ścibora z Kuchar h. Bolesta, posiadaczka Kuchar i Skotnik w ziemi zakroczymskiej. Pozostawił córkę Aleksandrynę, żonę stolnika zakroczymskiego Jana Popielskiego.

Krewnym Piotra i Jana Sosnkowskich był zapewne Prokop, syn Zygmunta z Sosnkowa, kleryk diec. płockiej, notariusz publiczny auctoritate apostolica, działający w r. 1520 na dworze biskupim w Poznaniu.

 

Słownik historyczno-geograficzny ziemi wyszogrodzkiej w średniowieczu, Oprac. A. Wolff, A. Borkiewicz-Celińska, Wr. 1971 (Sosenkowo); Wolff, Studia nad urzędnikami maz., s. 300; – Królik L., Kapituła kolegiacka w Warszawie do końca XVIII wieku, W. 1990 s. 40–1, 43, 199; Lutyński K., Kapituła katedralna w Poznaniu w XVI wieku. Organizacja i majątek, P. 2000; Nowacki, Dzieje archidiecezji pozn., II 238, 303; Sobol B., Sejm i sejmiki ziemskie na Mazowszu książęcym, W. 1968 s. 188; – Acta ecclesiae collegiatae Varsoviensis, Ed. B. Ulanowski, Arch. Kom. Prawn. AU, Kr. 1897–1926 VI nr 75, 86; Album stud. Univ. Crac. II 74; Iura Masoviae terrestria, Wyd. J. Sawicki, W. 1973 II nr 155; Księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z XV wieku, Wyd. A. Gąsiorowski, Kr. 2000; Księga radziecka miasta Starej Warszawy, T. 1 (1447–1527), Wyd. A. Wolff, Wr. 1963 nr 1477 (dot. Prokopa); Materiały do historii prawa i heraldyki polskiej, Wyd. B. Ulanowski, Script. Rer. Pol., IX nr 217 s. 359; Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI wieku, Wyd. A. Wolff, Kr. 1937 nr 844; Zapiski i roty polskie XV–XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, Wyd. W. Kuraszkiewicz, A. Wolff, Kr. 1950 s. XVI przyp. XX, XXII, XXV, s. 104; – AGAD: Dok. perg., nr 6712, Metryka Kor., t. 5 k. 11, t. 9 k. 33, 48, 76, t. 18 k. 116v., 186v., 244v., 252v., t. 32 k. 87v., Pułtuskie testamenta, t. 1 k. 426v., Warsz. ziem. i grodz., t. 5 s. 860, t. 6 s. 34, 431, Wyszogrodzkie ziem. t. 3 k. 177, t. 4 skł. IV k. 6, t. 4 skł. I k. 1, skł. IV k. 6, Zakroczymskie ziem. rel. t. 18 k. 101 v.; IH PAN w W.: Pracownia Atlasu, Mater. z kartoteki hist.-geogr. Mazowsza w średniowieczu, ziemia wyszogrodzka (Sosnkowo), ziemia warsz. (Blizne, Kamionka, Mlęcin, Warszawa); Oddz. Dok. Zabytków w W.: Knapiński W., Notaty do dziejów archidiecezji warszawskiej, W. 1949 s. 520 (mszp. powielony); – Mater. do spisu urzędników Mazowsza do r. 1526 w posiadaniu Kazimierza Pacuskiego.

Kazimierz Pacuski i Andrzej Sołtan

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Mikołaj Dzierzgowski

c. 1490 - 1559-01-18
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Anna Odrowążowa (z książąt mazowieckich)

ur. między 1498 a 1500 - ok. 1557
wojewodzina
 

Jan Bajer

XV w. - po 1531
drukarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.