Robert (Rupert) (zm. przed 1337), wójt sandomierski. Był starszym synem wójta sandomierskiego Marka (zob.) i bratem Marka (zob.). Marek i jego synowie opowiedzieli się po stronie Władysława Łokietka w czasie jego walk o tron krakowski i zapewne po zdobyciu przez księcia Sandomierza uzyskali u niego wójtostwo w tym mieście.
R. został dopuszczony przez ojca do współrządów przed r. 1307, kiedy to Łokietek podczas pobytu w Sandomierzu za wyświadczone mu liczne usługi nadał 25 VII t. r. wójtowi sandomierskiemu Markowi i jego synowi R-owi wsie Radoszki i Ocin koło Sandomierza wraz z immunitetem. Wsie te użytkowali dotąd za zgodą księcia mieszczanie sandomierscy. Darowizna ta niewątpliwie wzmocniła pozycję ekonomiczną wójtów sandomierskich.
Po śmierci ojca przez podstęp i zdradę w czasach krytycznych, jak zeznali R. i Marek przed księciem i baronami, utracili zapewne pod koniec r. 1307, odziedziczone po ojcu wójtostwo na rzecz Witka i Zygfryda (tego pierwszego identyfikuje się z pierwszym wójtem sandomierskim Witkiem). Sprawa miała swój epilog dopiero dn. 31 X 1311 na wiecu pod Wiślicą. Książę przywrócił wójtostwo R-owi i Markowi w nagrodę za ich wierność i wieloletnie usługi świadczone księciu i państwu z narażeniem życia i mienia. Unieważnił równocześnie wszystkie dokumenty na to wójtostwo, jakimi mogli się legitymować Witek i Zygfryd lub ich potomstwo, ponieważ m. in. przyłączyli się do buntu wójta krakowskiego Alberta. Przywrócenie wójtostwa synom Marka być może ułatwiło i przyśpieszyło stłumienie buntu w Sandomierzu, gdyż po stronie reaktywowanych dawnych wójtów mogła się opowiedzieć część mieszczan. Łokietek określił szczegółowo przywileje i obowiązki wójtów i poświadczył, że «nomine annuli» wziął od Marka i R-a 200 grzywien groszy praskich. W r. 1331 sądowi ławniczemu przewodniczył sam wójt Marek, mogło to jednak wynikać z przemiennego wykonywania sądownictwa. W r. 1336 nie nazwany imieniem wójt sandomierski otrzymał od Kazimierza Wielkiego władzę sądową nad mieszkańcami wsi założonych na prawie niemieckim w kasztelanii sandomierskiej. Dokument ten nie przesądza, że R. już nie żył, gdyż wójt sandomierski został tu wymieniony w sensie instytucjonalnym. R. zmarł na pewno przed r. 1337, gdyż t. r. król ponowił nadanie Radoszek wójtowi Markowi i dzieciom jego zmarłego brata.
Z małżeństwa z nie znaną nam z imienia żoną R. miał synów Mikołaja i Piotra oraz nie znane bliżej córki. Rodzeństwo to w r. 1356 godziło się przed powołanym przez króla sądem polubownym z córkami zmarłego już Marka w sprawie wójtostwa sandomierskiego. Synom R-a zostało przyznane dziedziczne prawo przewodniczenia sądom ławniczym i pobierania opłat sądowych. Zostali jednak zobowiązani do służby wojskowej i innych świadczeń na rzecz króla. Dochody z wójtostwa miały być dzielone po połowie między obie strony. Od tego czasu Mikołaj i Piotr na przemian przewodniczyli sądowi ławniczemu w Sandomierzu.
Długopolski E., Bunt wójta Alberta, „Roczn. Krak.” T. 7: 1905 s. 160–2; tenże, Władysław Łokietek na tle swoich czasów, Wr. 1951 s. 147–8; Ptaśnik J., Studia nad patrycjatem krakowskim wieków średnich, „Roczn. Krak.” T. 15: 1913 s. 33–8; – Cod. Pol., I; Długosz, Liber benef., III 53; Kod. Mpol., I, III; Mon. Pol. Vat., III 82–3; Najstarsze księgi i rachunki miasta Krakowa od r. 1300 do 1400, Wyd. F. Piekosiński i J. Szujski, Kr. 1878 s. 25–6 przyp. 2.
Franciszek Sikora