INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Romualda Baudouin de Courtenay (z domu Bagnicka)     

Romualda Baudouin de Courtenay (z domu Bagnicka)  

 
 
listopad 1857 - 1935-02-26
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Baudouin de Courtenay Romualda z Bagnickich (1857–1935), ur. w Aleksandrówce, w ziemi kijowskiej. Po powstaniu 1863 r. rodzice jej, skompromitowani politycznie, zmuszeni byli przenieść się do Petersburga, gdzie B. odebrała wykształcenie średnie i wstąpiła na uniwersytet dla kobiet, założony przez profesora Bestużewa-Riumina; poświęciła się tam studjom historycznym. Poślubiwszy uczonego lingwistę i profesora kolejno wielu uniwersytetów, Jana Baudouina de Courtenay, mieszkała z nim zrazu w Kazaniu i Dorpacie, od 1893–1900 w Krakowie, potem w Petersburgu, a po odzyskaniu niepodległości, tj. od 1918 r., w Warszawie, gdzie umarła w lutym 1935 r.

B. zaznaczyła się w pracy naukowej, publicystycznej i społecznej, umysł jej obejmował szerokie widnokręgi; działalność wszechstronna, dotykała różnych dziedzin życia i zagadnień. Już podczas studjów uniwersyteckich na wydziale historycznym specjalizowała się w dziejach stosunków polsko-rosyjskich i drukowała wiele prac naukowych z tej dziedziny. Kandydacka jej rozprawa, ogłoszona w 1882 r., poświęcona była dziejom Litwy za wielkiego księcia Witolda. W »Kwartalniku historycznym« we Lwowie (1889 r., zeszyt IV) opublikowała studjum z czasów Samozwańców, do którego materjały czerpała z Archiwum hrabiów De la Gardie, przechowywanego w Dorpacie, w bibljotece uniwersyteckiej. Wydobyte z archiwów rosyjskich w Moskwie listy Ferdynanda Christin i księżniczki Turkiestanów posłużyły jej do opracowania rozprawki pt. Korespondencja poufna ex-agenta dyplomatycznego z damą dworu i wyjątki z jej dziennika od r. 1813–1819 (odbitka z »Przeglądu powszechnego«, Kr. 1886). Nowe materjały do dziejów Kościuszki, ogłosiła w »Przeglądzie polskim« (1888 r., z. IV). Tłumaczyła też na język rosyjski pracę Władysława Łozińskiego pt. »Djarjuszek moskiewski lwowianina z r. 1606«.

Publicystyka wysunęła się na czoło uzdolnień i zainteresowań B. Rozległa jest skala poruszanych przez nią problemów: obok spraw bieżących, polityka, sztuka i literatura. Jest współpracowniczką wielu czasopism, jakoto: »Prawdy«, »Ateneum«, »Kraju«, »Krytyki«, »Życia«, »Nowej Reformy«, »Dziennika krakowskiego«. Pisuje do pisma rosyjskiego »Wiestnik Iznanja«, w którem umieszcza obszerne studjum o »Janie Krzysztofie« Romain Rollanda, oraz obrazki z dziejów Polski. Drukuje artykuły w »Slovenskim Přehled’zie«, wydawanym przez A. Černego w Pradze. Współpracuje z Ernestem Muką wśród Łużyczan itp. Niektóre jej publikacje wychodzą w odbitkach, jak Sylwetki polityczne pięciu wybitnych kierowników ruchu politycznego w Galicji u schyłku XIX stulecia. Przechowało się wspomnienie rozprawki o Elizie Orzeszkowej, którą ta ostatnia uważała za najlepszą wśród licznych prac jej poświęconych.

Czynna natura B., wrażliwa na wszelkie potrzeby i przejawy zbiorowego życia, pchała Romualdę B. do pracy społecznej, w którą włożyła wiele sił swoich, czasu i uczucia. Jako studentkę widzimy ją w charakterze delegatki młodzieży polskiej z Rosji na jubileuszu Józefa Ignacego Kraszewskiego w Krakowie w 1878 r. Później, podczas siedmioletniego pobytu w tem mieście, pracuje w Towarzystwie Szkoły Ludowej i w organizacjach kobiecych, bierze udział w wysiłkach około założenia w Krakowie pierwszego żeńskiego gimnazjum klasycznego, którego absolwentki miałyby prawa do studjów uniwersyteckich. Po przeniesieniu się do Petersburga rozwija owocną działalność w tamtejszej kolonji polskiej. W okresie wojny rosyjsko-japońskiej (1905–6 r.) założyła czytelnie, w których odbywały się pogadanki i wieczorki literackie; urządzała herbaciarnie dla polskich żołnierzy i robotników; organizowała uniwersytet ludowy, w którym wykładały pierwszorzędne siły naukowe, sama uczyła w nim historji polskiej. Skoro placówki te zostały zamknięte przez rząd rosyjski, szukała dla siebie innego pola pracy, należąc do założycielek »Związku równouprawnienia kobiet polskich« i »Towarzystwa doraźnej opieki kobiety polskiej«, które powstało w czasie wojny światowej i oddało wielkie usługi polskim jeńcom i rannym; wielu z nich ratowała życie, dzięki osobistym zabiegom, wpływom, stosunkom. Należała też i pracowała w »Zrzeszeniu niepodległościowem«, tajnej organizacji, skupiającej ofiarnych spiskowców i pracowników polskich, zamieszkałych w Rosji.

Po powrocie do kraju wstąpiła do »Związku pracy obywatelskiej kobiet« w Warszawie. W tym czasie miewała pogadanki historyczne dla bezrobotnych, prowadziła wycieczki artystyczne po muzeach i wystawach.

 

Wiadomości rodzinne, udzielone przez córkę, Ewę Małachowską-Łempicką; dwa nekrologi: w »Gazecie polskiej« z dnia 1 III 1935 r. i w »Pionie« (z fotografją) nr 11/76.

Helena Witkowska

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

publicystyka polityczna, Towarzystwo Szkoły Ludowej, działalność publicystyczna, tłumaczenia z francuskiego, salony krakowskie, czasopismo "Prawda", czasopismo "Przegląd Powszechny", publikacje historiograficzne, publikacje biograficzne, czasopismo "Ateneum", Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet, czasopismo "Świat", czasopismo "Kraj", Związek Równouprawnienia Kobiet, badania archiwalne, dzieci - 5 (w tym syn), Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny, mąż - publicysta, plebiscyt na Górnym Śląsku, córka - poetka, czasopismo "Przegląd Polski", studia historyczne, organizowanie wycieczek, ojciec - lekarz, zakładanie czytelni, córka - historyk, nauczanie historii Polski, zięć - poeta, czasopismo "Krytyka", czasopismo "Kwartalnik Historyczny", córka - malarka, zięć - prawnik, zięć - wolnomularz, syn - dyplomata, zięć - polityk, zięć - historyk, syn - prawnik, córka - profesor, zięć - językoznawca, zięć - slawista, zięć - profesor, zięć - pedagog, Zrzeszenie Niepodległościowe, polskie stowarzyszenie robotnicze "Promień" w Petersburgu, opieka nad jeńcami Polakami, zięć - emigrant, mąż - profesor, tłumaczenia na rosyjski, czasopismo "Życie", czasopismo "Nowa Reforma", czasopismo "Dziennik Krakowski", córka - etnograf, zięć - senator II RP, zięć - premier, zięć - minister, zięć - poseł na Sejm II RP, córka - nauczycielka, zakładanie szkół wiejskich, gromadzenie eksponatów etnograficznych, Cmentarz Powązkowski w Warszawie - zm. 1931-1940, twórczość przekładowa (zmarli 1901-1950)
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Bolesław Leśmian (pierwotnie Lesman)

22 I 1877 (wg aktu urodzenia) lub 12 I 1878 - 1937-11-05
poeta
 

Kazimierz Władysław Bartel

1882-03-03 - 1941-07-26
matematyk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stefan Sołtyk

1880-06-22 - 1945-05-07
nauczyciel
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.