INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ryszard Skulski  

 
 
1890-02-04 - 1951-10-24
Biogram został opublikowany w latach 1997-1998 w XXXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Skulski Ryszard (1890–1951), nauczyciel, historyk literatury. Ur. 4 II w miasteczku Sołotwina w Galicji Wschodniej, był synem Rafała i Joanny z domu Mostyn.

Do gimnazjum S. uczęszczał od r. 1900 najpierw w Złoczowie, a następnie w Brzeżanach, gdzie w r. 1908 złożył egzamin dojrzałości. W t. r. zapisał się na Wydz. Filozoficzny Uniw. Lwow. i do r. 1912 studiował polonistykę i filologię klasyczną. Dn. 15 V 1913 zdał egzamin nauczycielski, a 21 VII 1914 uzyskał na Uniw. Lwow. stopień doktora filozofii na podstawie rozprawy Owidiusz w polskim średniowieczu (nie druk.). W r. szk. 1912/13 odbył aplikanturę nauczycielską w lwowskim VI Gimnazjum pod kierunkiem Juliusza Kleinera (język polski) i Jana Oki (język łaciński), 4 IX 1913 został mianowany zastępcą nauczyciela w gimnazjum w Brzeżanach. Podczas pierwszej wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej; walczył najpierw jako szeregowiec, a później oficer na różnych frontach. W l. 1918–19 był internowany przez Ukraińców w Brzeżanach. W czasie wojny sowiecko-polskiej służył w WP do IV 1921, następnie przeszedł w stopniu porucznika do rezerwy 51. pp.

Dn. 15 X 1919 został S. mianowany stałym nauczycielem w lwowskim III Gimnazjum im. Stefana Batorego, w którym uczył do r. 1939 (z przerwami w r. 1921, kiedy przez jakiś czas pracował w lwowskim VI Gimnazjum im. Stanisława Staszica, oraz od 1 I 1925 do 1 IX 1930, gdy był zatrudniony w lwowskim IV Gimnazjum im. Jana Długosza). Uczył też w tamtejszym szkolnictwie średnim prywatnym. Miał opinię wybitnego pedagoga («urodzony nauczyciel» – pisał o nim J. Kleiner). Równocześnie pracował przez pewien okres w Wydawnictwie Ossolineum, gdzie redagował głównie publikacje związane za szkołą, był też zastępcą przewodniczącego Podkomisji Ministerialnej do Oceny Książek i Podręczników Szkolnych oraz zastępcą przewodniczącego Sekcji Polonistycznej Tow. Nauczycieli Szkół Wyższych. W r. 1929 wszedł w skład komitetu redakcyjnego „Muzeum”: w tym też piśmie, w „Przeglądzie Humanistycznym” oraz w in. periodykach fachowych, ogłaszał artykuły z zakresu dydaktyki historii literatury polskiej. Dla «Wielkiej Biblioteki» sporządził komentowane wydanie „Satyr” Ignacego Krasickiego (W. 1929), a wraz z Henrykiem Gaertnerem i Stanisławem Łempickim opracował chwalony przez krytykę podręcznik Między dawnymi a nowymi laty. Czytania dla I klasy gimnazjów (Lw. 1937). W l. 1931–9 prowadził na Uniw. Lwow. zlecone wykłady i ćwiczenia z dydaktyki literatury polskiej.

Pierwsze drukowane historycznoliterackie prace S-ego były związane z jego rozprawą doktorską i dotyczyły recepcji Owidiusza w Polsce: Owidiusz–Polakiem („Eos” 1913), Pseudoovidiana polskie (tamże 1921–2), Metamorphosis Moralisata ks. Piotra Bercheriusa. (Ustęp z dziejów życia pogrobowego Owidiusza na gruncie polskim) („Przegl. Human.” 1923), Mit o Piramie i Tyzbie w literaturze polskiej („Pam. Liter.” 1924/5 i odb.); przypomniał także kilku zapomnianych wierszopisów staropolskich. Pionierski charakter miały studia S-ego z dziejów polonistyki szkolnej. Zebrał w nich wiele faktów mało znanych i nieznanych. Były to: Pierwsze ślady recepcji Mickiewicza w szkole polskiej („Pam. Liter.” 1934), Pan Tadeusz jako książka szkolna (Lw. 1935) oraz rozprawa Z dziejów polonistyki lwowskiej („Pam. Liter.” 1936), powtórzona później wraz z drugą – Krasicki jako autor szkolny (tamże 1936), w osobnym tomie zatytułowanym Z dziejów polonistyki szkolnej (Lw. 1936, odb. z „Księgi referatów Zjazdu Naukowego im. Ignacego Krasickiego”, Lw. 1936). Prace o charakterze historycznoliterackim zamieszczał S. także m. in. w „Filomacie”, „Tece Zamojskiej”, „Ziemi Czerwieńskiej” (tu szczegółowa rozprawa Sieniawscy w literaturze, 1937). Współpracował również z „Polskim Słownikiem Biograficznym”. Od r. 1922 do r. 1937 był sekretarzem Tow. Literackiego im. Adama Mickiewicza (w l. 1937–9 członkiem jego kierownictwa), w l. 1925–36 sekretarzem redakcji „Pamiętnika Literackiego”. W r. 1930 został członkiem przybranym Wydz. Filologicznego Tow. Naukowego we Lwowie. W r. 1938 otrzymał Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.

Po wybuchu drugiej wojny światowej we wrześniu 1939 S. sprawował funkcję dowódcy Cenzury Wojskowej w Tarnopolu, a po zajęciu tego obszaru przez ZSRR uczył w lwowskich szkołach: nr VII, potem nr XIII. W czasie okupacji niemieckiej pracował w lwowskiej Handlowej Szkole Kupieckiej (1941–4), a równocześnie od września 1941 do maja 1944 uczestniczył w tajnym nauczaniu. Poszukiwany z tego powodu przez niemiecką policję, wyjechał ze Lwowa w maju 1944 i osiadł w Tuchowie, tu także do stycznia 1945 brał udział w tajnym nauczaniu. Od marca 1945 do 1 II 1947 uczył w Miejskim Gimnazjum i Liceum w Tuchowie, później przeniósł się do Krakowa, gdzie został zatrudniony jako nauczyciel w Państwowym Liceum Spółdzielczym i wychowawca w internacie tej szkoły. W r. 1945 wybrano go na członka Komisji Historii Literatury Polskiej, a potem również Komisji dla Dziejów Oświaty i Szkolnictwa w Polsce PAU. Na posiedzeniach tych komisji przedstawił rozprawy: Jan Samuel Kaulfuss w dziejach nauczania języka polskiego (streszczenie w „Spraw. PAU” 1947), Z literatury r. 1848 (1. Gustaw Ehrenberg, 2. Walery Wielogłowski, 3. Wincenty Kraiński) (streszczenie tamże 1948), Studia szkolne Adama Mickiewicza (druk. pośmiertnie „Życie i Myśl” 1952) oraz Lata szkolne Słowackiego (druk. pośmiertnie tamże). Pisał też do „Zeszytów Wrocławskich”, a w „Księdze pamiątkowej…” dla J. Kleinera (Ł. 1949) zamieścił szkic Juliusz Kleiner jako nauczyciel. Dla użytku szkolnego opracował wydania „Balladyny” Juliusza Słowackiego (Kr. 1947) i „Ślubów panieńskich” Aleksandra Fredry (Kr. [1948]). Zmarł 24 X 1951 w Krakowie.

S. był żonaty (żona miała na imię Aleksandra), o jego stosunkach rodzinnych brak poza tym wiadomości.

 

Jagoda Z., Jarowiecki J., Uryga Z., Bibliografia metodyki nauczania języka polskiego (1918–1939), W. 1963; ciż, Bibliografia metodyki nauczania języka polskiego 1945–1969, W. 1974: Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1947–52; Świdwińska Z., Bibliografia Pamiętnika Literackiego i Pamiętnika Tow. Literackiego im. Adama Mickiewicza 1887–1939, W. 1948; Rocznik oficerski, W. 1923 i n.; Skład Uniwersytetu [Jana Kazimierza wc Lwowie] w roku akademickim 1938/9, Lw. 1938; Zagórowski, Spis nauczycieli, I–II; – Fita S., Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza 1886–1986, Wr. 1990; Jaworski L., Gimnazjum VI im. Stanisława Staszica we Lwowie 1902–1927, Lw. 1927 s. 106; Juliusz Kleiner. Księga zbiorowa o życiu i działalności, L. 1961; Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie, Lw. 1928 s. 76; – Kleiner J., [Nekrolog S-ego], „Życie i Myśl” 1952 nr 1/6 s. 131–4; tenże, Wspomnienia o Ryszardzie Skulskim, „Tyg. Powsz.” 1951 nr 49; Łempicki S., Wspomnienia ossolińskie, Wr. 1948 s. 95–6, 124, 159; Sprawozdanie Dyrekcji C.K. Gimnazjum Wyższego w Brzeżanach za rok szkolny 1907/8, Brzeżany 1908; Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego III Gimnazjum lwowskieao im. Króla Stefana Batorego za rok szkolny 1920/21, Lw. 1921 s. 5; toż za r. szk. 1927/8, Lw. 1928 s. 19; Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum IV im. St. Staszica we Lwowie za rok szkolny 1920/21, Lw. 1921 s. 3, 5; Sprawozdanie Towarzystwa Naukowego we Lwowie, 1930 nr 3 s. 159–60; – „Tyg. Powsz.” 1951 nr 47; – B. Jag.: rkp. 7778 III, rkp. Przyb. 252/89 (autobiografia z r. 1950); B. Ossol.: rkp. 14313; IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara); USC w Kr.: Odpis skrócony aktu zgonu w Mater. Red. PSB.

Rościsław Skręt

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Czesław Kaczmarek

1895-04-16 - 1963-08-26
biskup kielecki
 

Zygmunt Michelis

1890-03-17 - 1977-12-02
duchowny protestancki
 

Wanda Gertz

1896-04-13 - 1958-11-10
działacz niepodległościowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Brunon Karpiński

1823-10-06 - 1901-01-11
prawnik
 

Karol Miarka

1856-06-11 - 1919-05-12
drukarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.