INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław Ciesielski  

 
 
Biogram został opublikowany w 1938 r. w IV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Ciesielski Stanisław († 1823), pułkownik i wychowawca synów ks. Adama Czartoryskiego, gen. ziem podolskich. Był jednym z pierwszych wychowanków warszawskiego korpusu kadetów, następnie wszedł w skład grona podbrygadierów, a w r. 1774 Czartoryski, ówczesny komendant szkoły rycerskiej, powierzył mu, wówczas kapitanowi gwardii pieszej W. Ks. Lit. i swojemu adiutantowi, odpowiedzialny dział wyszkolenia wojskowego kadetów, polegający na zaznajamianiu ich »z dresowaniem rekrutów«, musztrą i trybem szkoły żołnierskiej. Jak długo C. pełnił tę funkcję, nie wiadomo, w każdym razie jeszcze w r. 1784 należał do tych oficerów korpusu, którym zredukowano pensje. Nie wiadomo również, w jakim czasie otrzymał rangę pułkownika. Od młodości pozostawał C. w najbliższym kontakcie z ks. generałem, który często w późniejszych latach wspominał jego niezwykłą służbistość. Nie dziw zatem, że właśnie swojego wychowanka a potem współpracownika przeznaczył na wychowawcę swoich synów, ufając, że poprowadzi ich w myśl jego własnych zasad. To też skoro chłopcy nieco podrośli, miejsce Francuza Boissy zajął C., który odtąd stał się domownikiem Czartoryskich a jego marsowa i zarazem łagodna postać związała się nierozerwalnie ze środowiskiem puławskim. C. był głównym ochmistrzem synów ks. generałostwa i młodzieży, wychowującej się w Puławach. Uczył on ją początków historii polskiej i zaprawiał równocześnie do jazdy konnej i władania bronią. Szczególną pieczą otaczał najstarszego syna księstwa, Adama Jerzego, i w Powązkach obok jego domku miał swoje schronienie. Towarzyszył mu też wszędzie, czy w rozrywkach, jakimi były wyjazdy w sąsiedztwo Puław, czy też na burzliwe sesje sejmowe 1782 r., którym jego wychowanek przysłuchiwał się po raz pierwszy w życiu. Wkrótce potem odbył C. z nim i całym dworem ks. generała podróż do jego dóbr na Wołyń i Podole, w czasie której zwiedzano fortecę kamieniecką. C., posiadając zaufanie rodziców, nie odstępował swego pupila w czasie jego pierwszej podróży za granicę w r. 1786. Wtedy to młodzieniec m. in. poznał w Weimarze osobiście Goethego; na przyjęciu u niego ks. Adam ze swym mentorem przysłuchiwał się czytanej przez samego autora »Ifigenii w Taurydzie«. Resztę pobytu dla podratowania zdrowia C-go spędzono razem w Karlsbadzie w towarzystwie hetmanowej Ogińskiej. W r. 1787 wyjechał C. ze swym wychowankiem po raz drugi, najpierw do Pomeranii, gdzie odwiedzili siostrę Adama, księżnę Marię Wirtemberską, potem do Paryża, gdzie oczekiwała ich już księżna generałowa, następnie do Niemiec, skąd dopiero na czas sejmików 1788 r. wrócili do kraju. Tutaj książę Adam w towarzystwie C-go został wyprawiony na Podole celem dozorowania przebiegu sejmików. W ciągu podróży zagranicznych ks. generał polecał synowi w gorących słowach, aby we wszystkim stosował się do rad C-go: »personne ne connaît mieux que lui mes idées ni mon plan d’éducation, trzymaj go się jak pijany płotu«. Dowodem tego wielkiego zaufania jest pismo ks. generała z r. 1789, upoważniające C-go do prowadzenia zarządu domowego. »Kochany Ciesielsiu«, jak go księstwo zwykle nazywali, towarzyszył ks. Adamowi też w jego licznych podróżach kuracyjnych do Bardiowa. Te węzły głębokiej przyjaźni i zaufania zacieśniały się coraz bardziej. Książę nadał staremu pułkownikowi w dożywocie dobra Samoklęski, gdzie C., zamiłowany w botanice, założył oranżerię i wzorową prowadził gospodarkę. Ks. Izabela, która go tu odwiedzała, pisze o nim: »Staruszek – cząstką naszej rodziny, z nami przeżył szczęście i klęski, nigdy nie zmienny, dnie znaczył dowodami rzadkiej przyjaźni, aby tylko przyłożyć się do uszczęśliwienia lub przyjemności naszej«. W dość późnym zdaje się wieku C. ożenił się z przebywającą w Sieniawie Aleksandrą Narbutówną. Umarł w r. 1823.

 

Boniecki; Dębicki L., Puławy, Lw. 1887, I 113, 117, 187, 188, 191, 201, 203, 212, 259, II 209; Miterzanka M., Działalność pedagogiczna ks. Adama Czartoryskego, W. 1931, 102; Zaleski B., Żywot ks. Adama Jerzego Czartoryskiego, P. 1881, 189, 193, 194, 197–8, 213, 218; Pamiętniki ks. Adama Czartoryskiego, Kr. 1904, 121, 22, 26, 28; Dembowski, Moje wspomnienia, I 28, 45, 100–1, 106; Listy ks. Izabeli z hr. Flemmingów Czartoryskiej do starszego syna ks. Adama, zebrała S. Duchińska, Kr. 1891, 5, 7, 12, 17, 18; B. Czart. rkp. 2812; Arch. Dom. Czart. rkp. 418, 423, 467, 478, 479, 521.

Helena Waniczkówna

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Fryderyk Franciszek Chopin

1810-02-22 - 1849-10-17
pianista
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Placyd Jankowski

1810-09-20 - 1872-03-11
pisarz
 

Leonard Rettel

1811-11-06 - 1885-03-21
belwederczyk
 

Jan Rustem

1762 - 1835-06-21
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.