Rechniewski Stanisław Kazimierz (1833–1885), generał-lejtnant, wykładowca carskiej Akademii Sztabu Generalnego w Petersburgu. Ur. 4 III w Mińszczyźnie, był synem Szymona, młodszym bratem Juliusza (zob.) i Aleksandra, budowniczego mostów w Rosji.
Gimnazjum R. zapewne ukończył w Mińsku. Zdecydowany na karierę wojskową, wyjechał do Petersburga, gdzie wstąpił do Wojskowej Akademii Inżynieryjnej. Następnie ukończył z wyróżnieniem Wydział Geodezyjny Nikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego w Petersburgu. Po krótkiej praktyce sztabowej od lutego 1858 został wyznaczony na pełniącego obowiązki profesora geodezji w Akademii, a w r.n. awansowany do stopnia podpułkownika i zatwierdzony na stanowisku profesora. Ponadto 21 VII (2 VIII) 1859 otrzymał nominację na urząd naczelnika oddziału emerytalnego Kancelarii Min. Wojny. Od maja do sierpnia 1860 i w r. 1861 był z ramienia Sztabu Generalnego delegowany do Anglii.
Politycznie zbliżony do liberałów rosyjskich, brał R. także żywy udział w działalności licznej w Petersburgu grupy polskiej inteligencji liberalnej. Należał do kółka literackiego i wchodził w skład redakcji jego organu „Słowo” (1858–9). Równocześnie od czasu studiów w Akademii Sztabu Generalnego R. związany był z Zygmuntem Sierakowskim i uformowaną wokół niego w r. 1858 luźną grupą wojskowych Polaków, która w r. n. przekształciła się w zorganizowane Koło Wojskowych znane także pod nazwą Koło Polskie Oficerów w Petersburgu. Podczas pobytu w Anglii R. spotykał się z przebywającym tam Sierakowskim, miał też kontaktować się z rosyjską emigracją rewolucyjną. Kiedy zaczęły przeważać w Kole dążności do zbliżenia z rewolucyjno-demokratyczną grupą Nikołaja Czernyszewskiego – Dobrolubowa, R. wycofał się ze współpracy. Brak przekonywających dowodów, by wszedł do powołanego latem 1861 – w odpowiedzi na manifestacje patriotyczne w Warszawie – Komitetu Wojskowego; wiadomo, że później odrzucił propozycję Sierakowskiego wzięcia udziału w powstaniu styczniowym. Lojalnie służył dalej w armii carskiej. W kwietniu 1872 został awansowany do stopnia generała-majora i powołany na członka Komitetu Wojenno – Naukowego przy Sztabie Generalnym. Pracował naukowo nad zagadnieniem zastosowania telegrafu w wojskowości, wydał pracę Telegrafy i primenenie ich k voennomu delu (S. Pet. 1872). Był współpracownikiem pisma „Voennyj sbornik”, gdzie m. in. ogłosił obszerny artykuł O emeritalnoj kasse voennogo vedomstva (1869 t. 2, 1870 t. 1). W r. 1872 został członkiem specjalnie powołanej Komisji do przeprowadzenia reformy przepisów o powinnościach wojskowych, praca w niej przyniosła mu 13 (25) V 1873 osobiste uznanie od cara. Od r. 1878 ciężko chory, musiał w r.n. zrezygnować z pracy wykładowcy i wkrótce potem w stopniu generała-lejtnanta przeszedł na rentę. Zmarł 20 XII 1885 (1 I 1886) w Petersburgu.
R. ożeniony był z Zofią z Polańskich 1.v. Mej, (1821–1889), pisarką, z pochodzenia Polką, która wraz ze swym pierwszym mężem, znanym rosyjskim poetą i dramaturgiem Leonem Mejem, należała do elity literackiej Petersburga; jako żona R-a wydawała w l. 1862–82 w Petersburgu dwutygodnik „Modnyj Magazin” z rozbudowanym działem literackim, przeznaczony dla wykształconych kobiet; powodzeniem cieszył się prowadzony przez nią salon literacki, którego stałymi bywalcami byli Nikołaj A. Niekrasow, Fiodor F. Berg, Wsiewołod W. Krestowski i in.
Enciklopedičeskij slovar’ „Broghauz”, S. Pet. 1899 LII; Djakov V. A., Dejateli russkogo i pol’skogo osvoboditel’nogo dviženija v carskoj armii 1856–1865 godov. Biobibliografičeskij slovar’, Moskva 1967; Rus. biogr. slovar’, XVI (bibliogr. oraz życiorys Zofii wraz z bibliogr.); – Djakov V. A., Materjali k biografii Sigizmunda Serakovskogo, w: Vostanie 1863 g. i russko-pol’skie revoljucionnyje svjazi, Moskva 1960 s. 83, 107; Jazykov D. D., Obzor žizni i trudov pokojnych russkich pisatelej, Vyp. 7, Moskva 1892; Marciniak Z., Zygmunt Sierakowski. Bojownik o sprawiedliwość społeczną i wyzwolenie narodowe, W. 1956; Smirnov A. F., O pol’skom literaturnom kružke v Peterburge i jego organe „Slovo”, w: Istorija i kultura slavjanskich narodov, Moskva 1966 s. 14–40; tenże, Sigizmund Serakovskij, Moskva 1959 s. 49; – „Kur. Warsz.” 1886 nr 21.
Alicja Pacholczykowa