INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław Młodziejowski h. Starykoń  

 
 
Biogram został opublikowany w 1976 r. w XXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Młodziejowski Stanisław h. Starykoń (XV/XVI w.), starosta generalny krakowski, kasztelan radomski, potem sądecki. Pochodził z możnej małopolskiej rodziny Szafrańców, z jej bocznej linii, która dziedziczyła na Młodziejowicach i pisała się z tej miejscowości. Był synem Stanisława z Młodziejowic (zm. ok. 1475), podstarościego krakowskiego 1431, i Katarzyny ze Szczytnik. Był dziedzicem Młodziejowic, Pielgrzymowic, Bolenia, Łękawy i części Łuczyc w pow. proszowskim; w ziemi sandomierskiej miał Czyżowice. Pełnoletni (i sprawny) w r. 1475, w lutym t. r. występował w sprawach majątkowych wspólnie z ojcem, w maju t. r. – już samodzielnie.

W r. 1490 poręczył, wspólnie z woj. bełskim Mikołajem Stadnickim, pożyczkę w wysokości 3 800 fl. węgierskich zaciągniętą przez króla Kazimierza Jagiellończyka i królewicza Jana Olbrachta. Dn. 2 III 1493 został wyznaczony na poborcę czopowego w ziemi krakowskiej. Dn. 18 V 1495 objął, wraz z Mikołajem Kamienieckim, urząd starosty generalnego krakowskiego. Sprawowali oni ten urząd nierozdzielnie przez 10 miesięcy, do 9 III 1496, później na starostwie pozostał sam Kamieniecki, a M. przeszedł prawdopodobnie do służby na dworze królewskim. Dn. 26 V 1496 został ochmistrzem dworu królowej Elżbiety Rakuszanki i był nim do 15 V 1500, przez ostatni rok już jako kasztelan radomski (z tym tytułem występuje 10 VI 1499). Zasiadał jako asesor na sądach nadwornych w Krakowie 4 IX 1499. Uczestniczył w sejmie piotrkowskim 1501 r. i brał udział w odnowieniu przez panów rady koronnej z posłami w. ks. lit. Aleksandra i sejmu litewskiego umowy w sprawie unii z Litwą. Należał M. do grona tych osób, które pragnął pozyskać Zygmunt Jagiellończyk przygotowując sobie drogę do korony polskiej. Dn. 14 III 1502 został, właśnie za wstawiennictwem Zygmunta, zwolniony z udziału w wyprawach wojennych z powodu podeszłego wieku. Utrzymywał bliskie kontakty ze swoimi krewniakami Szafrańcami z Pieskowej Skały: kasztelanem wiślickim Piotrem, który 9 II 1504 wyznaczył go na jednego z egzekutorów swojego testamentu, i Stanisławem – późniejszym kasztelanem sądeckim. Brał udział w sejmie radomskim 1505 r. i w sejmie koronacyjnym Zygmunta I w Krakowie (1507), był asesorem odbywanych wówczas sądów nadwornych. U króla miał spore względy. Rychło też został posunięty na kasztelanię sądecką: między 14 V 1507 a 23 VIII 1509, kiedy to zwolnił go król ponownie od uczestnictwa w wyprawie wojennej. M. zmarł po 17 XI 1512, gdyż tego dnia jego następca na kasztelanii sądeckiej – Jan Bochotnicki – występuje jeszcze jako kasztelan małogoski. Nie żył 17 X 1515.

M. był żonaty dwukrotnie: z Felicją Jordanówną z Zakliczyna, a następnie z Katarzyną Minocką. Pozostawił (najpewniej z pierwszego małżeństwa) córkę Annę, żonę Mikołaja Grodowskiego, i syna Andrzeja, który zmarł (nie żył już w r. 1539) bezpotomnie. Dobra M-ego przeszły w l. 1528–39 na mocy cesji wdowy i syna Andrzeja do rodziny Minockich. Siostra M-ego, Katarzyna, była żoną Jana Balińskiego. W r. 1518 jakiś Jan Młodziejowski (przybyły z Czech) podjął starania o udowodnienie, iż jest rodzonym bratem M-ego.

 

Dworzaczek, Genealogia; Fedorowicz, Dostojnicy i urzędnicy; – Nowogrodzki S., Rządy Zygmunta Jagiellończyka na Śląsku i w Łużycach, Kr. 1937; – Akta Aleksandra; Akta unii Polski z Litwą; Cod. epist. saec. XV; Cod. Univ. Crac., III 313; Corpus Iuris Polonici, III; Kod. m. Kr., I 228; Materiały archiwalne, wyd. A. Prochaska, Lw. 1890 nr 224; Matricularum summ., I–IV; Starod. Prawa Pol. Pomn., II nr 4130, 4134, 4167, 4205, 4444–5, 4448, 4456, s. 902, 932, VI s. 18–19; Teki Pawińskiego, I; – Arch. Państw. w Kr.: Terr. Crac. t. 28 s. 29, 30, 126, 170, 172, t. 111 s. 882, t. 113 s. 760, t. 190 s. 195.

Halina Kowalska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.