INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław z Radoszyc (Radoszycki, Radowiecki)      RADOSZYCKI, Stanisław, +1588 - wzmianka w Karta z Acta rectoralia UJ - AUJ rkps 17, k. 13 - źródło kopii cyfrowej: ruj.uj.edu.pl - rubrykacja iPSB.

Stanisław z Radoszyc (Radoszycki, Radowiecki)  

 
 
brak danych - 1588-02-01
Biogram został opublikowany w latach 2003-2004 w XLII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stanisław z Radoszyc (Radoszycki, Radowiecki) (zm. 1588), licencjat prawa, profesor Uniwersytetu Krakowskiego.

Pochodził z Radoszyc w diec. gnieźnieńskiej, był synem Jana.

S. wpisał się na Uniw. Krak. w semestrze letnim 1545, magisterium sztuk wyzwolonych uzyskał w r. 1555; do semestru zimowego 1559/60 wykładał jako extraneus. W l. 1559–60 był rektorem szkoły NMP przy kościele Mariackim w Krakowie, z której przed 8 III 1560 został powołany do Kolegium Mniejszego. W semestrze 1562/3 uzyskał prawo wykładania na Wydz. Artium. Dn. 16 III 1569 został jednomyślnie wybrany i prezentowany na probostwo w Proszowicach. O podział dochodów z probostwa (w wysokości ok. 100 złp.) toczył t.r. spór przed sądem rektorskim z innymi członkami Kolegium Mniejszego. Kilkakrotnie (w l. 1566, 1569, 1572) pełnił obowiązki dziekana Wydz. Filozoficznego. W r. 1573 jest potwierdzony jako członek Kolegium Większego.

Równocześnie studiował S. na Wydz. Prawa; bakalaureat prawa uzyskał przed kolejnym wyborem na dziekana Wydz. Filozoficznego w r. 1572. Dn. 21 X r.n. zgromadzenie ogólne Uniw. Krak. wybrało go do Kolegium Prawniczego i na kolegiaturę nowego prawa po Marcinie z Radomska; wykładał odtąd szóstą księgę dekretów i Klementyny. Kontrkandydatem na to ostatnie stanowisko był senior Bursy Prawniczej Piotr Skotnicki. Pozwał on S-a (wbrew przywilejom i prawu patronatu) z powodu altarii św. Tomasza z Akwinu w katedrze krakowskiej, która uposażała kolegiaturę nowego prawa, przed sąd biskupi. Dn. 8 II 1574 bp krakowski Franciszek Krasiński potwierdził wybór S-a, a 28 III t.r. rektor i dziekan na zgromadzeniu ogólnym uniwersytetu wydali dekret potwierdzający jego prawa do kolegiatury i altarii; po kolejnych skargach Skotnickiego zgromadzenie raz jeszcze to potwierdziło 1 XII 1579. Starał się też S. o probostwo św. Mikołaja, które uposażało prawników, uzasadniając to dwudziestoletnią pracą na uczelni, nigdy go jednak nie otrzymał. Dn. 28 VIII 1577 został promowany na licencjata prawa. W r.n. był preceptorem studenta Filipa Strzembosza, syna podwojewodziego radomskiego Dersława. W grudniu 1579 został obrany przez część profesorów dziekanem Wydz. Prawa; ponieważ jednak nie był doktorem prawa, wywołało to spór z pozostałymi profesorami, którzy wyboru nie uznali. Dn. 7 XII t.r. rektor unieważnił wybór.

S. uczestniczył w kilku procesach przed sądem rektorskim. Skandaliczny charakter miała sprawa z listopada 1578, kiedy służąca Jakuba Molitora, Dorota Pudłowska, pobiła S-a publicznie kijem na ulicy «z wielkim skandalem, poniżeniem i zniewagą całego uniwersytetu». Rektor ukarał Molitora 10 grzywnami oraz nakazał wydalenie służącej, sprawa jednak ciągnęła się przez dwa lata. Od sierpnia 1578 do 16 IX r.n. trwał sądowy spór z Maciejem Kwiecińskim o zwrot przez S-a 20 złp.; o taką sumę, należną kolegiaturze nowego prawa z żup wielickich, procesował się też S. ze Skotnickim w grudniu 1579. W późniejszym okresie S. ubiegał się bezskutecznie o probostwo krakowskiej kolegiaty Wszystkich Świętych. Dn. 17 XII 1584 starał się o opróżnione po śmierci Jakuba Kromfelda probostwo w Luborzycy, ale zostało ono nadane Piotrowi z Górczyna. Po przejściu Piotra na kanonię katedralną krakowską, nadano 22 VI 1585 S-owi probostwo w Luborzycy pod warunkiem uzyskania do 29 IX t.r. doktoratu prawa; wyboru tego S. nie przyjął.

S. był jednym z bibliofilów uniwersyteckich. Swoje zbiory, wśród nich traktat Szymona Maricjusza „De scholis seu academiis”, podarował Bibliotece Kolegium Prawniczego. Zmarł 5 II 1588. Jego nagrobek w krakowskim kościele Dominikanów odnotował Szymon Starowolski. Obecnie tablica (ze zmienionym tekstem) znajduje się w zachodnim ramieniu krużganka pierwszego wirydarza klasztoru Dominikanów.

S. mylony jest z Kasprem z Radoszyc zwanym Pajączkiem (Araneus), synem Jana. Był on w r. 1555 scholarem, w r. 1564 magistrem artium, profesorem Uniw. Krak., członkiem Kolegium Większego, kanonikiem i kaznodzieją kolegiaty św. Anny w Krakowie, wybranym jednogłośnie 22 XII 1571 na prepozyturę w tejże kolegiacie po Grzegorzu Dambrowskim ze Żnina. Był pozywany 8 I 1580 przed sąd rektorski z powodu absencji przy beneficjum i niewypełniania obowiązków uniwersyteckich; w tym czasie był plebanem w Gródku na Rusi. Zmarł 1 II 1582.

 

Wisłocki W., Incunabula typographica Bibliothecae Universitatis Jagellonicae Cracoviensis, Kr. 1900 s. 357; – PSB (Skotnicki Piotr); – Katalog zabytków sztuki w Pol., IV cz. 3; – Barycz, Historia UJ; Bukowski J., Kościół św. Anny, Kr. 1900 s. 18–19 (pomylony z Kasprem); Kotula R., Właściciele rękopisów i starodruków, Lw. 1929 nr 168; Wyczawski H. E., Kościelne zbiory biblioteczne (wiek XVI–XVIII), w: Dzieje teologii katol., II cz. 1 s. 523; – Acta rectoralia, II (częściowo pomylony z Kasprem); Album stud. Univ. Crac., II 323; Cod. Univ. Crac., V 101; Conclusiones Univ. Crac.; Liber beneficiorum et benefactorum Universitatis Iagiellonicae in saeculis XV–XVIII, Wyd. Michalewicz J., Michalewiczowa M., Kr. 1991 V cz. 1 s. 47; Liber diligentiarum; Starowolski, Monumenta Sarmatarum, s. 145; Statuta nec non liber promotionum; – Arch. UJ: Mater. L. Hajdukiewicza; B. Jag.: rkp. 5359 t. 11 k. 34, Cim. 8420 (Zapiski M. Glicjusza).

Maria Michalewicz

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.