INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stefan Suknarowski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Suknarowski Stefan (1892–1965), działacz przemysłu naftowego, profesor chemii.

Ur. 13 VII w miejscowości Mariánské Hory na Morawach, był synem Jana, rzemieślnika, i Wiktorii z Banasiów.

Od r. 1902 uczył się. S. w gimnazjum w Wadowicach; po zdaniu matury z odznaczeniem w r. 1910 studiował chemię na Wydz. Filozoficznym UJ. W r. 1914 uzyskał absolutorium i został demonstratorem, a następnie asystentem Katedry Chemii Organicznej u Karola Dziewońskiego. Wspólnie opublikowali pracę O nowej metodzie dehydrogenizacji. Synteza dekacyklenu, fluorocyklenu i chlorenu, węglowodoru barwy zielonej („Rozpr. Wydz. Mat.-Przyr. AU, S. III Dz. A: Nauki mat.-fizyczne” T. 17: 1917, po niemiecku w: „Bulletin International de l’Académie des Sciences de Cracovie. Classe des Sciences Mathématiques et Naturelles. Série A: Sciences Mathématiques” 1917 nr 8–10, odb. Kr. 1917). W r. 1919 przeniósł się do przemysłu naftowego i został kierownikiem laboratorium rafinerii nafty w Gliniku Mariampolskim (pow. gorlicki); następnie objął tam kolejno kierownictwo wszystkich działów ruchowych rafinerii. Podczas wojny polsko-sowieckiej 1920 r. służył w WP jako szeregowy w artylerii polowej. Dn. 13 VI 1922 uzyskał stopień doktora filozofii w zakresie chemii na Wydz. Filozoficznym UJ na podstawie pracy O nowej metodzie dehydrogenizacyjnej. W lipcu t.r. został przeniesiony z Glinika Mariampolskiego na stanowisko kierownika ruchu w rafinerii nafty w Jedliczach (pow. krośnieński) z zadaniem uruchomienia procesu destylacji ropy naftowej wg patentu Ignacego Mościckiego. W r. 1926 został tam zastępcą dyrektora, a w styczniu 1939 dyrektorem. Opublikował kilka prac, m.in. wspólnie z Damianem Wandyczem Z doświadczeń nad destylacją ropy na wielkich powierzchniach („Przem. Chem.” R. 8: 1924 nr 10, odb. Lw. 1924), Produkty naftowe w elektrowni i samowystarczalność Polski w tej dziedzinie („Przegl. Elektrotechn.” R. 13: 1931 z. 12, odb. W. 1931), Postępy w produkcji olejów izolacyjnych dla przemysłu kablowego z surowca krajowego (W. 1934) oraz wspólnie z Eliaszem Holzmanem Nowa metoda analizy kwasów odpadkowych z rafinacji olejów mineralnych („Przem. Chem.” R. 19: 1935 nr 7–8, odb. W. 1935). Był członkiem działającego w l. 1925–39 Stow. Polskich Inżynierów Przemysłu Naftowego w Borysławiu.

Na początku okupacji niemieckiej, w listopadzie 1939, został S. aresztowany za demontaż rafinerii nafty w Jedliczach i przez kilka tygodni był więziony w Krośnie i Jaśle. Ponownie aresztowano go na krótko w czerwcu 1940. Podczas okupacji pracował w Krakowie jako stróż w Wodociągach Miejskich, a następnie kierownik octowni w fabryce octu i musztardy «Gablenz». Po zakończeniu okupacji niemieckiej Rzeszowa tamtejszy Państw. Urząd Naftowy przywrócił mu we wrześniu 1944 stanowisko dyrektora rafinerii nafty w Jedliczach. Kiedy 20 I 1945 przeniesiono Urząd do Krakowa i przekształcono w Centralny Zarząd Przemysłu Paliw Płynnych, w r. 1946 powierzono w nim S-emu Dyrekcję Wydz. Rafinerii Nafty. W miarę wycofywania się Niemców S. uruchamiał i organizował rafinerie w Trzebini, Ligocie i Czechowicach. Dn. 17 I 1948 Centralny Zarząd Przemysłu Paliw Płynnych przemianowano na Centralny Zarząd Przemysłu Naftowego, a S. jako zastępca dyrektora ds. rafineryjnych (od 1 I 1951) objął w nim dyrekcję Przedsiębiorstwa Państw. Zjednoczone Rafinerie Nafty (przekształcone 1 I 1952 w Służbę Rafineryjną). Od początku istnienia PZPR, od grudnia 1948, był S. jej członkiem.

Od r. 1948 prowadził S. wykłady zlecone z technologii nafty na Wydz. Górniczym Akad. Górniczej (od 30 V 1949 Akad. Górniczo-Hutnicza) w Krakowie oraz był w l. 1950–3 dziekanem Wydz. Chemicznego krakowskiej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. W l. 1950–64 był redaktorem działu chemii i technologii nafty w krakowskim miesięczniku „Nafta”. Dn. 1 XII 1952 zrezygnował z pracy w przemyśle i przeszedł do Inst. Naftowego w Krakowie, gdzie został zastępcą dyrektora ds. naukowo-technicznych. Przyczynił się do rozwoju produkcji asfaltów drogowych oraz olejów turbinowych, izolacyjnych (transformatorowych), lotniczych i cylindrycznych do pary wysokoprzegrzanej. Opublikował w tym okresie m.in. artykuły Ropa naftowa, jej przeróbka i opis rafinerii („Życie Gosp.” R. 3: 1948 nr 17a), Racjonalna i oszczędna gospodarka w rafineriach („Nafta” R. 6: 1950 nr 1–2), Zagadnienie strat rafineryjnych (tamże R. 6: 1950 nr 10–11) oraz Kilka uwag o racjonalizatorskich zadaniach w przemyśle rafineryjnym (tamże R. 8: 1952 nr 5). Wydał też książki Selektywna rafinacja olejów mineralnych (Stalinogród [Kat.] 1955) i wspólnie z instytutowymi współpracownikami Charakterystyka rafineryjnych wód ściekowych oraz sposoby ich oczyszczania (tamże 1956). W r. 1954 Centralna Komisja Kwalifikacyjna dla Spraw Nauki nadała mu tytuł profesora nadzwycz. W r. 1955 otrzymał zespołową Nagrodę Państwową III st. za opracowanie i wprowadzenie do produkcji instalacji do odparafinowania wysokowiskozowych olejów parafinowych. Był ekspertem Polskiej Izby Handlu Zagranicznego w zakresie chemii przeróbki ropy naftowej i produktów naftowych oraz rafinerii nafty. Działał w Stow. Inżynierów i Techników Przemysłu Paliw Płynnych (od r. 1948 Stow. Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego w Polsce, od r. 1953 Stow. Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego w Polsce); w r. 1947 był prezesem krakowskiego oddziału, potem wiceprezesem (1949–50, 1952–5) i prezesem (1950–2) Stowarzyszenia, a od 26 VI 1959 jego członkiem honorowym. W l. 1956–60 był zastępcą przewodniczącego Rady Naukowej Inst. Naftowego. W grudniu 1957 otrzymał stopień dyrektora górniczego. Należał też do Polskiego Tow. Chemicznego i Związku Zawodowego Górników. W grudniu 1958 przeszedł na emeryturę. Zmarł 30 VII 1965 w Krakowie, został pochowany 4 VIII na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem X-lecia PRL.

W małżeństwie z Władysławą Wajcowicz (zm. 1978) miał S. troje dzieci: synów Andrzeja, zmarłego w dzieciństwie, i Stefana, fizyka, pracownika Politechn. Krak., oraz córkę Marię, farmaceutkę.

 

Bibliografia publikacji pracowników Akademii Górniczo-Hutniczej z lat 1919–1958, Kr. 1960; Katalog wydawnictw Polskiej Akademii Umiejętności 1873–1947, Kr. 1948 I–II; Nagrody państwowe w latach 1948–1980. Informator, Oprac. J. Adamowiczowa, Wr. 1983; Słown. pol. tow. nauk., I; Wykaz publikacji pracowników AGH z zakresu górnictwa oraz nauk pomocniczych ze szczególnym uwzględnieniem geologii z lat 1945–1957, Kr. 1958; – Historia polskiego przemysłu naftowego, Red. R. Wolwowicz, Brzozów–Kr. 1994–5 I–II; Pawłowski W., Prof. dr Stefan Suknarowski (1892–1965), „Wiek Nafty” R. 10: 2000 nr 2 s. 18 (fot.); Studia z dziejów katedr Wydziału Matematyki, Fizyki, Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Red. S. Gołąb, Kr. 1964; Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919–1967, Kr. 1970; – „Nafta” 1946 nr 6 s. 193, 220–3, 1947 nr 1 s. 37, 1949 nr 9 s. 228–33, 1951 nr 1 s. 91, nr 9 s. 151, 1952 nr 5 s. 139–42, nr 9 s. 256, 1953 nr 1 s. 22, 1954 nr 1 s. 21, nr 4 s. 9, nr 6 s. 148, nr 7 s. 157–9, 1956 nr 10 s. 289, 291, 1957 nr 6 s. 147, nr 12 s. 351–2, 1964 nr 11 s. 320; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1965: „Dzien. Pol.” nr 182, 183, „Nafta” nr 8 s. 252 (fot.); – Arch. UJ: sygn. WF II 504 (teczka doktorska S-ego); – Mater. Red. PSB: Noty biogr. S-ego autorstwa Józefa Pietruszy (1984) i Wincentego Pawłowskiego (1998).

Stanisław Tadeusz Sroka

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Stanisław Witkiewicz

1851-05-21 - 1915-09-05
architekt
 

Henryk Julian Martyna

1907-11-14 - 1984-11-17
olimpijczyk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Andrzej Rotwand

1878-04-02 - 1951-04-01
inżynier
 

Olga Łaszczyńska

1912-08-09 - 1971-01-31
historyk
 

Ludwik Skowronek

1859-04-06 - 1934-05-10
ksiądz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.