INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Strogomir ze Zdziar h. Gozdawa     

Strogomir ze Zdziar h. Gozdawa  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2006-2007 w XLIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Strogomir ze Zdziar h. Gozdawa (zm. po 1469), kanclerz i prepozyt płocki.

Pisał się ze Zdziar, wsi położonej w ziemi płockiej, w pow. bielskim, w paraf. Góra Kościelna. Był synem Klemensa, a jego bliskimi krewnymi, zapewne braćmi stryjecznymi, byli: kanonik płocki Ścibor, syn Jana ze Zdziar, oraz kanclerz kapit. płockiej i archidiakon dobrzyński Jan, syn Mikołaja ze Zdziar.

Od r. 1427 studiował S. na Uniw. Krak. Dn. 30 I 1432 zwrócił się z supliką do papieża Eugeniusza IV o prowizję na kanonię i prebendę gnieźnieńską, wakującą po śmierci Wojciecha Jastrzębca. Przed 2 II 1442 został kanonikiem płockim. Wystąpił wówczas na przywileju bp. płockiego Pawła Giżyckiego, swojego współrodowca, dla Pieryszewa (ziemia gostynińska). Dn. 3 II t.r. biskup zobowiązał Mikołaja Dołęgę, prepozyta kolegiaty św. Michała w Płocku, do wzięcia S-a na swoje utrzymanie ze wsi Gawrony (ziemia płocka). Między 7 II a 6 IV 1443 został S. kanclerzem w kapit. płockiej po Tomaszu z Książa. W l. 1443–5 jako kanclerz brał regularnie udział w posiedzeniach kapituły, a po raz ostatni na tym stanowisku został poświadczony 4 II 1446. Na podstawie prowizji bp. Giżyckiego, udzielonej 23 IV t.r., został S. prepozytem płockim. Nadanie mu tej prałatury spotkało się początkowo ze sprzeciwem czterech kanoników płockich: Tomasza z Książa, Piotra z Radzimina, Aleksego z Łubek i Stanisława z Główczyna, ale ostatecznie zaakceptowali oni tę kandydaturę. Jednak między 30 IV a 2 VII utracił S. prepozyturę płocką na rzecz doktora dekretów Zygmunta z Giżyc, brata bp. Giżyckiego. Zapewne jako rekompensatę za to beneficjum objął, przed 11 VI, prepozyturę wieluńską, którą piastował najpewniej do śmierci. W związku ze śmiercią 13-letniego chłopca, który bez zgody S-a dosiadł jego konia i zabił się, spadając podczas pokonywania parkanu, S. uzyskał w kwietniu 1450 od papieża Mikołaja V specjalną dyspensę. S. był plebanem w Gozdowie (ziemia płocka) i w r. 1453 prowadził spór o kaplicę w tym kościele ze Stanisławem Nieździńskim oraz chorążym sochaczewskim Janem Mzurką. Przed 24 XI 1457 zamienił kanonię płocką na należącą do Zygmunta z Giżyc prepozyturę płocką. W celu uzyskania potwierdzenia jej objęcia podejmował od początku r. 1458 stosowne działania w Kurii, a w sierpniu t.r. pożyczył na ten cel od bp. Giżyckiego 1240 fl. węgierskich. Z tytułem prepozyta płockiego wystąpił 26 XII. W r. 1459 toczył jednak z Piotrem z Kuchar spór o tę prałaturę, w efekcie którego, z polecenia papieża Piusa II, dobra zostały oddane w zarząd prepozytowi św. Michała w Płocku Mikołajowi Dołędze. Jeszcze na dokumencie kapelana papieskiego Antoniego de Forlino z 29 IV 1460, w którym tenże wzywał S-a do uregulowania zobowiązań finansowych na rzecz Stolicy Apostolskiej, został S. nazwany prepozytem płockim; już jednak dokument papieża Piusa II z 1 III 1463 godnością tą określił Piotra z Kuchar. Kilkuletni spór o prepozyturę płocką zakończył się porażką S-a, bowiem również na dokumencie bp. płockiego Ścibora z Radzimina z 12 IX 1469 prepozytem płockim był Piotr z Kuchar, natomiast S. kanonikiem płockim oraz prepozytem wieluńskim.

W skład uposażenia prebendy kanonickiej S-a wchodziła wieś Gocław koło Warszawy. Dn. 3 II 1445 bp Giżycki nadał mu dożywotnio wieś Biskupice koło Drobina (ziemia płocka). Jako kanonik płocki oraz prepozyt wieluński S. wydzierżawił 5 II 1449 od archidiakona pułtuskiego i kanonika płockiego Tomasza z Książa wieś prestymonialną Góry Małe (ziemia gostynińska) za sześć kop gr, z których dwie miały być przekazywane kapitule. W r. 1458 wydzierżawił podskarbiemu i star. płockiemu Dadźbogowi z Ponięcina wieś Proboszczewice (ziemia płocka) na jeden rok za 60 fl. Zmarł wkrótce po 12 IX 1469.

 

Słown. Hist.-Geogr. Ziem Pol., III (Biskupice, Gozdowo, Gawrony, Proboszczewice, Ułtowo); Radzimiński, Prałaci i kanonicy, I 141–2; – Chojnacki P., Biskup płocki Paweł Giżycki (1439–1463) i jego działalność, w: Z biografistyki Polski późnego średniowiecza, Fasciculi Historici Novi, W. 2001 IV 104–5; – Acta capitulorum, III; Acta capitulorum Crac., nr 366–367; Bull. Pol., VI; Kod. Maz. (Lubomirskiego), nr 189, 222; Mazowieckie przywileje rodowe XIV–XV w., Wyd. W. Semkowicz, Arch. Kom. Hist. AU, Kr. 1902 IX nr 1, 9; Metryka Uniw. Krak., I; Mon. Pol. Hist., V (Calendarium Plocense) VI (Varia ex actis capituli); Zbiór dok. m. Płocka, I; – AGAD: Metryka Kor., t. 335 k. 150, t. 337 k. 88v, dok. perg. nr 2042, 2548; Arch. Diec. w Płocku: Acta Episcopalia, t. I k. 21, 92v, dok. perg. nr 253, 307, 334, Wypisy W. Mąkowskiego z akt kapit. płockiej z l. 1437–45, nr 95, 164, 190, 217, 232, 258, 263, 280.

Andrzej Radzimiński

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.