Czarniecki Tomasz Aleksander (ur. ok. r. 1596, zm. ok. r. 1660), proboszcz mikołowski i opat czerwiński. Urodził się jako piąty syn Krzysztofa Cz-go i Krystyny z Rzeszowskich, brat zaś starszy Stefana, prawdopodobnie w Czarncy. Studia odbył zapewne w Krakowie, wątpliwe czy zakończone doktoratem filozofii. Gdy po opanowaniu G. Śląska przez wojska cesarskie przystąpił hr. Dohna w r. 1628 do restytucji katolicyzmu w ziemi pszczyńskiej, a Zajfryd Promnic stawiał bierny opór przeciw obsadzaniu probostw przez księży katolickich, bp krakowski Szyszkowski obsadził bez jego zgody w r. 1630 probostwo pszczyńskie prepozytem żywieckim Stanisławem Blochem, a mikołowskie jego przyjacielem Tomaszem Cz-im. Bloch jako dziekan wprowadził w maju r. 1630 Cz-go w posiadanie kościoła, do którego kluczy nie chciał wydać Promnic. W sprawach probostwa pisał Cz. do Promnica sporo listów po polsku, przechowanych w archiwum książęcym w Pszczynie. Cz. zwalczył wszelkie przeszkody, stawiane przez Promnica i podburzanych mieszczan, odzyskał dla kościoła w r. 1648 las zwany Popią Dąbrową oraz dziesięciny z Przeczyc, Toporowic i Targoszyc i doprowadził swoją obszerną parafię z powrotem do katolicyzmu. W r. 1654 został kanonikiem raciborskim, w r. 1656 prepozytem koniecpolskim, w r. 1657 proboszczem kurzelowskim, 29 VIII 1657 Jan Kazimierz zaproponował go papieżowi na opata kanoników reg. lat. w Czerwińsku po Trzebickim. Cz. złożył w r. 1658 probostwo mikołowskie i przeniósł się jako opat do Czerwińska. Nadto był kanonikiem krakowskim i wrocławskim. Umarł w r. 1660 lub 1661, gdyż od r. 1661 prepozytem koniecpolskim jest już Stanisław Cezary.
Niesiecki; Boniecki; Theiner A., Vetera Monumenta Poloniae, III 526; Prus K., Z przeszłości Mikołowa i jego okolicy, Mikołów 1932, 89–91, 300; Musioł L., Brat hetmana Stefana Czarnieckiego proboszczem w Mikołowie na Śląsku Górnym. Komunikaty Instytutu Śląskiego, ser. III nr 4, 7–8; Wiśniewski J. ks., Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w powiecie włoszczowskim, Mariówka 1932, 83.
Wincenty Ogrodziński