Bułhak Tomasz, h. Syrokomla (1801–1895), działacz niepodległościowy, sybirak. Syn Józefa i matki, z domu Bochwicówny, a bratanek metropolity unickiego Ignacego, urodził się w Mickiewiczach w dawnym województwie nowogródzkim. Kształcił się u dominikanów w Nieświeżu. Od r. 1818 aplikował w palestrze nowogródzkiej. Przez jakiś czas uczęszczał na wykłady uniwersyteckie w Wilnie w charakterze wolnego słuchacza. Po śmierci ojca objął administrację 2 rodzinnych folwarków, Olchówki i Mickiewicz. W r. 1836 przystąpił do związku Konarskiego, gdzie pod pseudonimem Gulicza pełnił obowiązki sekretarza. Aresztowany, osadzony został w murach bazyliańskich w Wilnie. Z powodu odmowy składania zeznań pastwił się nad nim prezes komisji śledczej, ks. Trubecki, czynnie go znieważając. Wyrokiem sądu wojennego w r. 1839 skazany został na osiedlenie w Zachodniej Syberii. Przed swoim wywiezieniem 3 IV zaślubił w więzieniu Teresę Wierzbicką, nauczycielkę domową u jego sąsiadów, która zgodziła się dzielić jego losy na wygnaniu. Nazajutrz B. został wywieziony do wsi Tiusiul w Zachodniej Syberii, niedaleko Tomska, dokąd tegoż roku we wrześniu przybyła jego żona. Na zesłaniu pracował w kopalniach złota w charakterze dozorcy robotników, później był dyrektorem huty szklanej znanych przemysłowców syberyjskich Poklewskich. Podczas pobytu na zesłaniu B. gromadził materiały, dotyczące kopalń złota na Syberii, żona udzielała lekcji i pisywała korespondencje, drukowane w »Roczniku Literackim« R. Podbereskiego. Pobyt B-ów na wygnaniu trwał 18 lat, do r. 1857, kiedy po wstąpieniu na tron Aleksandra II otrzymali prawo powrotu do kraju i osiedli w rodzinnych Mickiewiczach. B. brał żywy udział w rozbudzonym podówczas życiu społecznym na Litwie ciesząc się wielkim poważaniem śród sąsiadów. W roku 1863 ponownie został aresztowany i wyrokiem Murawiewa, 20 XII st. st. 1863, po pozbawieniu praw stanu i skonfiskowaniu majątku za należenie do rewolucyjnej wileńskiej organizacji w charakterze członka komitetu opieki nad rannymi powstańcami i ich rodzinami oraz za ułatwienie ucieczki z Wilna politycznemu przestępcy Tracewskiemu został skazany na zesłanie do Syberii. Żona również udała się za nim do Tomska, gdzie spędzili lat 6 po czym otrzymali w r. 1869 prawo przeniesienia się do gubernii kazańskiej. W r. 1871 pozwolono im udać się do Warszawy, skąd po paru latach wrócili w Nowogrodzkie. Małżonka B-go Teresa, wierna towarzyszka dwukrotnego zesłania, zmarła 11 VI 1891 w Mickiewiczach gdzie 16 II 1895 zakończył życie także jej mąż. Do końca życia B. okazywał żywe zainteresowanie zagadnieniami naukowymi, a nawet pozostawił w rękopisie wiele prac treści filozoficznej.
Wizerunek jego ołówkowy z czasów pierwszego pobytu na Syberii w zbiorach p. Janiny z Wąsowiczów Plewińskiej w Warszawie.
Dubiecki, Teresa z Wierzbickich Bułhakowa, Kr. 1895; Ruciński J., Konarszczyk, Lw. 1895; Szumski, W walkach i więzieniach, Wil. 1931; Hellenjusz, Wspomnienia narodowe, Paryż 1861; tenże, Wspomnienia polskich czasów, Lw. 1894, II; tenże, Wspomnienia lat minionych, Kr. 1876, II; Janik, Dzieje Polaków na Syberii, Kr. 1928. Akta komisji śledczej w sprawie Konarskiego, Arch. Państw. Wil.
Janusz Iwaszkiewicz