INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Tomasz Ludwik Potocki     

Tomasz Ludwik Potocki  

 
 
1860-05-12 - 1912-10-08
Biogram został opublikowany w latach 1984-1985 w XXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Potocki Tomasz Ludwik (1860–1912), ziemianin, działacz społeczny, współtwórca podstaw finansowych Teatru Polskiego w Warszawie. Ur. 12 V w Moskorzewie w pow. włoszczowskim, był synem Antoniego, właściciela Moskorzewa, i Izabeli z Borchów.

W l. 1878–82 P. studiował ekonomię polityczną w Dorpacie i tam uzyskał stopień kandydata nauk, ponadto w l. 1882–4 odbył studia rolnicze w Halle. Po powrocie do kraju gospodarował w swych dobrach: w mniejszej posiadłości Siemienice koło Kutna oraz w latyfundium Zyple (12 000 mórg) w gub. suwalskiej. W l. 1900–12 był organizatorem i prezesem Tow. Rolniczego w Suwałkach i przyczynił się do podniesienia kultury rolniczej na tym terenie. Gdy w r. 1907 Towarzystwo to weszło jako filia w skład Centralnego Tow. Rolniczego (CTR) w Królestwie, P. z ramienia CTR odbył podróż po Galicji i Poznańskiem dla zapoznania się ze szkolnictwem rolniczym. Swoje spostrzeżenia z tej podróży opublikował w pracy Przyczynek do szkolnictwa zawodowego włościańskiego (W. 1907). Był także założycielem polskiej prywatnej szkoły handlowej w Suwałkach i wspierał ją finansowo aż do swej śmierci. Starał się pozyskać zaufanie ludności litewskiej; był członkiem litewskich stowarzyszeń kulturalnych i autorem kilku broszur na tematy rolnicze, wydanych w języku litewskim. Ok. r. 1905 założył fabrykę konserw i przetworów z jarzyn i owoców (prawdopodobnie w Strudze koło Warszawy), która upadła w czasie pierwszej wojny światowej. P. publikował też prace popularyzujące sprawy rolne jak i budownictwo wiejskie, m. in. wydał Zastosowanie wyrobów cementowo-piaskowych w gospodarstwach wiejskich (W. 1908). Próbował również swych sił na polu twórczości dramatycznej. Wydał wierszowaną baśń dramatyczną z drugiej poł. XVI w. Ścibor (W. 1911), a w rękopisie pozostawił kilka nie drukowanych utworów. Poznawszy Arnolda Szyfmana w okresie jego zabiegów o budowę gmachu Teatru Polskiego w Warszawie, P. stał się duszą utworzonego ok. r. 1911 Tow. Akcyjnego Budowy i Eksploatacji Teatrów w Królestwie Polskim. Dzięki zabiegom P-ego, a także jego znacznemu wkładowi finansowemu zgromadzono środki na budowę gmachu. P. zmarł nagle w Warszawie 8 X 1912 na trzy miesiące przed inauguracyjną premierą. Pochowany został w Zyplach.

P. był żonaty (10 VII 1889) z Ludwiką z Bnińskich (1870–1899), z którą miał dwie córki: Elżbietę, żonę 1. v. Zygmunta Wojnicz Sianożęckiego, 2. v. Karola Wagnera, 3. v. Zygmunta Kaszowskiego, i Marię (1895–1964), żonę 1. v. Michała Meysztowicza, 2. v. Mieczysława Szemiotha. Drugą żoną P-ego, poślubioną 1 IX 1900, była Pelagia z Brzozowskich, z którą P. miał troje dzieci, m. in. Irenę-Elżbietę (ur. 1905), żonę Stanisława Sobańskiego, i Krzysztofa (ur. 1906 – zaginął w r. 1939).

Dla uczczenia zasług P-ego wmurowano 15 I 1913 tablicę pamiątkową w gmachu Teatru Polskiego w Warszawie.

 

Album Academicum der kaiserlichen Universität Dorpat, Dorpat 1889; Słown. Geogr., X 544–5, XIII 692–3, XIV 706–7; Uruski; Żychliński, XIV 100; – Księga jubileuszowa „Rolnika i Hodowcy”, W. 1908 I 72–3 (fot.); Lorentowicz J., Teatr Polski w Warszawie 1913–1938, W. 1938 s. XI–XIII; Szyfman A., Labirynt teatru, W. 1964 (reprod. tablicy pamiątkowej w gmachu Teatru Polskiego); – „Czas” 1912 nr 465 s. 3; „Kron. Rodzinna” 1912 nr 42 s. 671 ; „Kur. Warsz.” 1912 nr 280 dod. poranny s. 3, wyd. wieczorne s. 6, nr 281 wyd. wieczorne s. 8, nr 282 dod. poranny s. 2, nr 283 dod. poranny s. 2–3; „Miesiąc Ilustr.” 1912 nr 7 s. 678; „Pam. Teatru Pol.” (W.) 1914 s. 10; „Świat” 1912 nr 42 s. 22 (fot.); „Tyg. Ilustr.” 1912 nr 42 s. 879 (fot.) – B. Jag.: rkp. 7891 III k. 157–8; B. Narod.: rkp. 7007; B. Ossol.: rkp. 11759/II, 12372/I A8; Paraf. Rzymsko-Katol. w Moskorzewie: Akt urodzenia P-ego, nr 14/1860 k. 103; Universitätsarchiv Halle-Wittenberg: Studien Cataloge; – Informacje Jerzego Wiśniewskiego z Krakowa.

Stanisław Konarski

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz Glabisz

1893-02-10 - 1981-11-25
działacz sportowy
 

Adam Kocur

1894-05-01 - 1965-01-12
prezydent Katowic
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Felicjan Niegolewski

1868 lub 1869 - 1919-01-08
 

Andrzej Hławiczka

1866-05-03 - 1914-07-10
nauczyciel muzyki
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.