Reszka Walenty młodszy (zm. 1579), lekarz, burmistrz poznański. Był jedynym synem lekarza Walentego ze Starogardu zwanego Reszką (zob.) z jego pierwszej żony Anny Reszkówny. Reszką był nazywany stale w Poznaniu.
W r. 1546 ojciec ustanawiał R-ę, liczącego wówczas 19 lat, swoim spadkobiercą. W r. 1548 R. zapisał się na Uniw. Krak., opłacając wysokie wpisowe 8 gr. Nie wiadomo czy studiował gdzieś poza Krakowem, jakie miał kontakty intelektualne i gdzie uzyskał doktorat. W r. 1555 pojawił się przy ojcu w Poznaniu, tytułowany doktorem filozofii i medycyny, w trzy lata później – sztuk i medycyny, potem już regularnie tylko medycyny. W r. (przed?) 1555 ożenił się z Apolonią, córką Jana Wyleżyńskiego zwanego Reszką (zob. Jan Reszka), w t. r. Walenty starszy oprawiał synowej 1 000 fl. posagu na swoich nieruchomościach w Poznaniu. Utrzymywał wówczas R. bliskie kontakty ze swoim szwagrem, lekarzem poznańskim Stefanem Mikanem (zob.). Gromadził też księgozbiór, powiększając bibliotekę ojca – książek dostarczał mu m. in. księgarz poznański Jan Patruus syn. O jego praktyce lekarskiej brak wiadomości, można jednak przypuszczać, że przejął częściowo klientelę ojca. Mieszkał w okazałym domu ojcowskim przy Rynku nr 43. Pieczętował się znakiem własnościowym wyobrażającym głowę jelenią.
Wybierany po śmierci ojca (1557) rajcą (l. 1558/9, 1559/60, 1565/6, 1569/70), R. był w r. 1573 burmistrzem, a w kadencji 1577/8 – wójtem. Korzystał z dochodów miejskich, zarządzając w l. 1559 i 1568–9 miejskim młynem słodowym Bogdanka, dzierżawiąc ungeld (l. 1558, 1564–6) i nowe czopowe (1576). W r. 1560 otrzymał od miasta plac przy drodze prowadzącej do Kundorfu. Po ojcu dziedziczył dwie kamienice w Rynku i trzy przy ul. Żydowskiej; jeden z domów rynkowych sprzedał w r. 1564, a w dwa lata później jedną z kamienic przy Żydowskiej. W t. r. sprzedał też ogród za bramą Wroniecką woj. kaliskiemu Łukaszowi Górce, w r. 1566 przekazał swe grunty koło kościoła Bożego Ciała swemu ciotecznemu bratu Piotrowi Haptowi, wreszcie w r. n. «wielki ogród» koło bramy Wronieckiej przekazał żonie Apolonii. W l. n. dokonywał licznych zapisów na rzecz Kościoła: poznańskim dominikanom (1571), altarystom poznańskiego kościoła farnego (1574, 1576). Obdarzany rzadkim w Poznaniu tego czasu tytułem exellentissimus, nie angażował się chyba żywiej w działalność publiczną. W styczniu 1579 spisał testament, wyznaczając opiekunami żony lekarzy poznańskich Stefana Mikana i Adama Paulinowicza (Pauliniego); nie żył już 23 X 1579.
Potomstwa męskiego R. nie zostawił; być może, iż córką jego (ale raczej siostrą) była wspomniana ok. 1582 r. dominikanka poznańska Łucja Reszkówna, «córka Walentego burmistrza». Żona Apolonia przeżyła go i kontynuowała wyprzedaż majątku posiadanego po ojcu i użytkowanego po mężu. W r. 1579 sprzedała dom w Rynku i dwa kramy tamże, słodownię pod zamkiem poznańskim, ogród koło kościoła Św. Krzyża (wszystkie po ojcu). W r. 1582 opuściła prestiżowe mieszkanie przy Rynku, sprzedając drugą tamtejszą kamienicę i przenosząc się na ul. Żydowską, w r. n. sprzedała ogród koło bramy Wronieckiej z dwoma domami, wreszcie w r. 1589 pozbyła się również obydwu kamienic na Żydowskiej. Był to koniec obecności rodziny Reszków w mieście. Z uzyskiwanych pieniędzy czyniła zapisy na rzecz dominikanek poznańskich (1582) i mansjonarzy w Stęszewie (1582), altarystów przy kościele paraf. Św. Marii Magdaleny w Poznaniu oraz kościoła Wszystkich Świętych tamże (1583).
Maisel W., Wykazy poznańskich urzędników miejskich z XVI wieku, „Studia i Mater. do Dziej. Wpol. i Pomorza” T. 10: 1970 z. 1 s. 94 n.; – Kądziołka J., Finanse miasta Poznania 1501–1648, P. 1960 s. 154; Namysłowski B., Herby mieszczaństwa poznańskiego, „Roczn. Muz. Wpol.” T. 5: 1929 s. 43; Wojciechowska M., Z dziejów książki w Poznaniu w XVI wieku, P. 1927; – Album stud. Univ. Crac., II 337; Hosii epistolae, VI (Olsztyn 1978, Studia Warmińskie XV); – Arch. Państw. w P.: Akta m. Poznania I/6 k. 398–398v., I/10 k. 3v., 25, 30v., 36v., 82, 88v.–89, 94v.–95, 119v., 137v., I/11 k. 30v., I/19 k. 386–387, I/20 k. 96v.–97, 157v., I/304 k. 233, 257–257v., 258, 262, 274, 315v., 324, 333v., 354v., 375v.–376, 385v, I/305 k. 11v.–12, 48, 56v., 64v.–65, 94v.–95, 109v.–110, 118, 161v., 219v., I/306 k. 38. 62v., 63, 69v., 73–73v., 211, I/379 (księga wójtowska R-i), I/630 k. 112 (testament).
Antoni Gąsiorowski