INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Wawrzyniec Andrzej Soświński  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2000-2001 w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Soświński Wawrzyniec Andrzej (1799–1850), prawnik, profesor i dziekan Wydz. Prawa UJ. Ur. 11 VIII w Krakowie, był synem Józefa i Jadwigi z Jaworskich.

W l. 1807–9 uczęszczał S. w Krakowie do szkoły normalnej (Muster-Haupt Schule), gdzie ukończył dwie klasy, następnie do szkoły wydziałowej przy Kolegium św. Barbary (r. szk. 1809/10, trzecia klasa), wreszcie – do Gimnazjum św. Anny (1810–16). Od r. 1817 studiował na UJ filozofię, matematykę, chemię, mineralogię, a od r. 1818 prawo. Po ukończeniu Wydz. Nauk Prawa i Administracji otrzymał 27 VII 1821 stopień magistra obojga praw. Następne trzy lata poświęcił S. na nabycie praktyki prawniczej w sądzie oraz w kancelarii adwokackiej. Po złożeniu egzaminu adwokackiego 5 XI 1824 mianowany został adwokatem przy Magistraturach Sądowych Wolnego M. Krakowa. W charakterystyce S-ego jako adwokata wystawionej w r. 1827 przez Trybunał I Instancji podkreślono, że «broniąc sprawy stron ubogich, a mianowicie stawając w obronie spraw kryminalnych dał dowody odznaczającej się pilności, gorliwości i zdatności w dopełnieniu swych obowiązków». Dn. 21 III 1827 uzyskał na UJ stopień doktora obojga praw na podstawie rozprawy, której tezy ogłosił pt. Positiones ex universo juro, quas absolutis praevie rigorosis examinibus… (Cracoviae 1827). T.r. stanął do konkursu na katedrę umiejętności politycznych. Wprawdzie od niego odstąpił, ale nie zaniechał później starań o stanowisko profesorskie.

W r. 1845, po śmierci Antoniego Matakiewicza, zgłosił S. swą kandydaturę na wakującą katedrę umiejętności ustaw, prawa kryminalnego i procedury sądowej przy Wydz. Prawa UJ; jego pracę konkursową oddano pod ocenę uniw. berlińskiemu, skąd nadeszła odpowiedź «nie zaprzeczająca kandydatowi zdolności do objęcia rzeczonej posady». Mógł ją S. otrzymać pod warunkiem rezygnacji z adwokatury. Uczynił to oficjalnie 16 X 1845 i 17 X t.r. został przez Senat Rządzący Wolnego M. Krakowa mianowany profesorem, jednak nadal pracował jako adwokat, ponieważ takie łączenie praktyki adwokackiej z zajęciami na uniwersytecie było powszechnym obyczajem. Prawo karne i procedurę cywilną wykładał do skasowania katedry w r. 1847. Przeniesiony został wówczas na katedrę prawa francuskiego. We wrześniu 1848 został wybrany dziekanem Wydz. Prawa UJ i był nim do śmierci. Współczesny S-emu pamiętnikarz i profesor UJ Fryderyk Hechel krytycznie wypowiadał się o jego pracy naukowej: «Człowiek chorowity i słaby nie tylko na ciele ale i na umyśle. […] Nic nie napisał i nie napisze. Nullus homo». Twierdził też, że S. otrzymał katedrę uniwersytecką dzięki protekcji. Natomiast w pamięci swojego studenta, Józefa Wawel Louisa, zapisał się S. jako człowiek «od uczniów i obywateli powszechnie szanowany, [którego] poczciwość i dobroć serca równie znana była na katedrze, jak i przed kratkami sadowymi». Był S. właścicielem kamienicy przy ul. św. Jana (liczba orientacyjna 26). Zmarł nagle 14 XII 1850 w Krakowie i 17 XII t.r. został pochowany na cmentarzu Rakowickim.

S. był żonaty (ślub: 15 I 1830) z Florianną z Mateckich (ur. 1814) i pozostawił pięcioro dzieci: Eufemię (ur. 1834), Józefa Floriana (ur. 1836), Tytusa Daniela (ur. 1838), Apolonię Aleksandrę (ur. 1839) i Tytusa Franciszka (ur. 1842).

 

Estreicher w. XIX, IV; Słownik adwokatów, I z. 4 (J. Jaworski); Grodziska-Ożóg K., Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803–1939), Kr. 1983; Index scholarum in Universitate Studiorum Jagellonice… 1846, Cracoviae; toż za l. 1848–50, Cracoviae; – Chmiel A., Domy krakowskie. Ulica św. Jana, Kr. 1924 cz. 1; Kras J., Życie umysłowe w Krakowie w latach 1845–1870, Kr. 1977; Leniek, Książka pamiątkowa Gimn. św. Anny, s. 257; Mrówczyński J., Ks. Walerian Kalinka. Życie i działalność, P. 1972; Patkaniowski M., Dzieje Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kr. 1964; – Hechel F., Kraków i Ziemia Krakowska w okresie Wiosny Ludów, Wr. 1950; Pamiętniki krakowskiej rodziny Louisów (1831–1869), Kr. 1962; – „Czas” 1850 nr 290; – Arch. paraf. Najśw. Marii Panny w Kr.: Księga ślubów z l. 1828–57, księga chrztów z l. 1834–42; Arch. UJ: sygn. S I 321 (plik dokumentów S-ego, m.in. wyciąg z metryki chrztu, dyplomy: magisterski, adwokacki i doktorski, charakterystyka z r. 1827, Bieg życia z 3 IV 1845 i 19 XII 1849).

Elżbieta Orman-Michta

 

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.