INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w latach 2010-2011 w XLVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szczucki Wiktor (1711–1772), jezuita, rektor kolegiów w Żodziszkach i Dyneburgu.

Ur. 11 lub 12 IV w woj. płockim, miał rodzinę na Mazowszu i w woj. sandomierskim.

S. uczył się w jezuickich szkołach średnich w Płocku do klasy retoryki włącznie. Do zakonu jezuitów wstąpił 5 IX 1728 w Wilnie, gdzie odbył dwuletni nowicjat. Przez rok (1730/1) nauczał w Połocku w najniższej klasie gramatyki (infima); następnie odbył tamże trzyletnie studia filozoficzne (1731–4), po czym uczył w klasach syntaksy i gramatyki (1734/5) oraz retoryki i poetyki (1735/6). Podjął studia teologiczne w Akad. Wileńskiej (1736/7), kontynuował je w Połocku (1737–9), a zakończył ponownie w Akad. Wileńskiej (1739–40); święcenia kapłańskie przyjął w r. 1739. W Wilnie odbył również roczne studia duchowości i prawa zakonnego, tzw. trzecią probację (1740/1), po czym wrócił do nauczania retoryki i poetyki w Mińsku (1741/2) i Nowogródku (1742/3), gdzie równocześnie kierował jako prefekt kongregacją studencką.

W r. 1743 został S. kaznodzieją świątecznym w Słucku oraz misjonarzem ludowym w okolicznych wioskach prawosławnych, a w r. 1744 również prefektem kongregacji studenckiej. Od r. 1745 przebywał w Orszy, gdzie pełnił funkcję kaznodziei świątecznego, a od r. 1746 kaznodziei niedzielnego oraz prefekta szkół niższych i biblioteki. Również w Orszy, 2 II t.r., złożył uroczystą profesję czterech ślubów zakonnych. W r. 1748 przeniósł się do Faszczówki (Chwaszczówka), gdzie jezuici z Orszy posiadali od r. 1616 stałą stację misyjną i sanktuarium maryjne. Przez dziesięć lat pełnił tam obowiązki przełożonego stacji zakonnej, złożonej z trzech misjonarzy. We współpracy z rektorem kolegium orszańskiego Antonim Bykowskim kontynuował rozpoczętą w r. 1738 budowę murowanego kościoła filialnego paraf. w Orszy (od r. 1776 parafialnego), jednego z największych na Białorusi. Poświęcono go 7 IX 1754, a nazajutrz S. umieścił w jego murach «słynący łaskami» obraz Matki Boskiej, przeniesiony ze zniszczonego drewnianego kościółka; do podziemi nowego kościoła przeniósł ciała pochowanych tam misjonarzy. W r. 1755 zbudował dom dla misjonarzy, oddzielny budynek dla gości i pielgrzymów oraz młyn pneumatyczny.

Jako dobry organizator został S. mianowany 29 XI 1759 wicerektorem kolegium w Żodziszkach (pow. święciański), przy którym istniały szkoły średnie (do retoryki włącznie); powierzono mu wtedy budowę jednopiętrowego gmachu kolegium wg projektu architekta Tomasza Żebrowskiego. Po załagodzeniu sporów majątkowych jezuitów ze szlachtą, S. w r. 1760 dokończył kładzenie fundamentów pod kolegium. Jeszcze w trakcie budowy został mianowany 1 I 1762 pierwszym jego rektorem; ze starego drewnianego domu do częściowo już zbudowanego kolegium jezuici przenieśli się w r. 1764. S. urządził na nowo aptekę w r. 1767, a w październiku t.r. położył fundamenty pod murowany kościół. Dn. 28 X objął urząd rektora kolegium w Poszawszu (obecnie Pašiaušë) na Żmudzi, gdzie również istniały jezuickie szkoły średnie do retoryki włącznie. Zlecono mu budowę murowanego gmachu kolegium, ale z zadania nie mógł się wywiązać ze względu na trudną sytuację finansową; wyposażył natomiast bibliotekę. Od 1 III 1771 pełnił urząd rektora w Dyneburgu (obecnie Daugavpils), gdzie już od r. 1763 trwała rozbudowa kolegium. Zmarł 17 IV 1772 w Dyneburgu, został pochowany w podziemiach tamtejszego kościoła Jezuitów.

 

Enc. Jezuitów; – Fontes historiae Latviae Societatis Jesu, Coll. J. Kleijntjens, Riga 1941 I 261; [Giżycki I.] I. G., Materiały do dziejów Akademii Połockiej i szkół od niej zależnych, Kr. 1905 s. 146; Załęski, Jezuici, IV; – Arch. Rom. S.I.: sygn. Lit. 3 F. 452, 453 (formuły ślubów), sygn. Lit. 5 F. 55 (Responsiones, rectori, Zodziscos, 27 VII 1765), sygn. Lit. 24–32 (katalogi trzyletnie, 1730–70), sygn. Lit. 50–53 (hist. kolegiów), sygn. Lit. 57–59 (katalogi roczne, 1756–72); Arch. Prow. Polski Południowej TJ w Kr.: rkp. 1027 II k. 3 (nekrolog).

Ludwik Grzebień

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Emanuel Gilibert

1741-06-21 - 1814-09-02
botanik
 

Józef Maria Grassi

1757-04-22 - 1838-01-07
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.