INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Władysław Siwek  

 
 
1907-04-14 - 1983-03-27
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siwek Władysław (1907–1983), malarz, ilustrator, plastyk. Ur. 14 IV w Niepołomicach, był synem Antoniego, sekretarza gminy w Niepołomicach, i Marii Zięby.

Po ukończeniu szkoły ludowej w Niepołomicach S. uczęszczał do V Gimnazjum w Krakowie; maturę zdał w r. 1928. W l. 1928–9 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Krakowie i w 16. pp w Tarnowie. W l. 1929–39 pracował w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Krakowie, studiując równocześnie przez krótki okres w krakowskiej ASP. W czasie drugiej wojny światowej S. mieszkał i pracował w Niepołomicach, gdzie 14 I 1940 został aresztowany przez Niemców pod zarzutem przynależności do nielegalnej organizacji i osadzony w więzieniu Montelupich w Krakowie, potem w Tarnowie, skąd 8 X 1940 przywieziono go do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu i oznaczono numerem obozowym 5826. Pracował m. in. w malarni obozu jako liternik, malując tablice ostrzegawcze, obrazki instruktażowe, opaski dla więźniów funkcyjnych i napisy. Jesienią 1943 został przeniesiony do komanda Baubüro (biuro budowlane), gdzie wraz z Tadeuszem Paczesnym i Zenonem Frankiem wykonywał makietę plastyczną „Oświęcim w przyszłości”. W tym samym czasie na polecenie kierownictwa biura malował obrazy przedstawiające budowę obiektów obozowych. Potajemnie portretował współwięźniów; wg własnej relacji namalował ok. 2 tys. miniaturowych portrecików, niejednokrotnie przesyłanych potajemnie przez więźniów do swych rodzin. Malował też pejzaże. Wszystkie te prace zaginęły lub nie jest znane miejsce ich przechowywania. Dn. 29 X 1944 został przeniesiony do Oranienburga (podobóz KL Sachsenhausen), pracował w komandzie «Heinkel». Podczas ewakuacji obozu został wyzwolony przez wojska alianckie w okolicy Schwerin 3 V 1945 i przebywał na leczeniu w szpitalach na terenie Niemiec.

Do kraju S. powrócił w r. 1947. W t. r. wykonał portrety zbrodniarzy hitlerowskich podczas procesu członków załogi oświęcimskiej SS w Krakowie. W l. 1948–51 współpracował z Państwowym Muzeum w Oświęcimiu, wykonując (na zlecenie) obrazy olejne, akwarelowe oraz rysunki ilustrujące prace i życie więźniów. Chodziło mu w nich, jak sam pisał, o «pokazanie prawdy takiej, na jaką patrzył w obozie, starając się o zachowanie podobieństwa postaci i rysów twarzy» (ok. 50 tych prac znajduje się w Muz. Oświęcimskim). Uczestniczył również w urządzaniu wystawy stałej w poobozowych obiektach. Od 9 V 1951 do 30 XI 1953 był zatrudniony w Państwowym Muzeum w Oświęcimiu w charakterze kierownika Wydz. Oświaty, od 1 V 1952 do 19 IV 1953 pełnił obowiązki dyrektora Muzeum.

Od lat szkolnych S. z zamiłowaniem rysował ptaki, później inne zwierzęta i rośliny. Po wojnie (jeszcze w czasie pobytu w Oświęcimiu) ilustrował wydawnictwa „Naszej Księgarni”: W. Puchalskiego „W krainie łabędzi” (1956), „Wyspa kormoranów” (1957) i Zakładu Ochrony Przyrody w Krakowie: J. Gawłowskiej, „Zielarz w służbie ochrony przyrody” (1955), W. Szafera „Chronione w Polsce gatunki roślin” (1958). W r. 1962 przeniósł się do Warszawy, zamieszkał przy ul. Kruczej 46. Współpracował z wydawnictwami szkolnymi, filmowymi i encyklopedycznymi. Dla Ligi Ochrony Przyrody robił barwne plansze zwierząt chronionych, ilustracje do kalendarzy, afisze, foldery, dla Państwowych Zakładów Wydawnictw Szkolnych ilustracje do podręczników zoologii, atlasy (m. in. „Ptaki Polski”, 1965, „Gady jadowite”, 1969) i tablice szkolne. Dla wydawanej przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe „Wielkiej encyklopedii powszechnej” wykonał kilkanaście tablic barwnych i jednobarwnych oraz rysunki zwierząt w tekście. W tym wydawnictwie ukazało się też pomnikowe dzieło: 94 barwne tablice ornitologiczne, ilustrujące książkę „Ptaki Europy” (W. 1982). S. zmarł w Warszawie 27 III 1983, pochowany został na cmentarzu na Bródnie.

S. był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy (od r. 1930) z Anną Nawojowską, po wojnie ożenił się z Janiną z domu Olejnik. Z pierwszego małżeństwa miał syna Andrzeja.

 

Fot. obozowa, oraz fot. z l. 70-tych w Państw. Muz. w Oświęcimiu (ksero fot. w Mater. Red. PSB); – Cierpienie i nadzieja. Twórczość plastyczna więźniów obozu oświęcimskiego. Album. Teksty: I. Szymańska, Kat. 1989 s. 146; Ferens B., Władysław Siwek 1907–1983, „Chrońmy przyrodę” 1985 z. 1 s. 47–51; Nowak E., Władysław Siwek (1907–1983), „Przegl. Zoologiczny” 1984 z. 1 s. 7–16 (ilustr.); Smoleń K., Obóz koncentracyjny Oświęcim w twórczości artystycznej. III – Malarstwo. Państwowe Muzeum w Oświęcimiu, 1962 s. 24 7; Jaworska J., Nie wszystek umrę, W. 1975 s. 94; – „Dzien. Pol.” 1989 nr 113; „Przekrój” 1989 nr 2288; „Życie Warszawy” 1983 nr 74; – IS PAN: Mater. Pracowni Plastyki Współcz.; Mater. Red. PSB : Nota autobiograficzna S-a z r. 1976 (kserokopia); Zbiory Państw. Muz. w Oświęcimiu: Teczka W. Siwek, sygn. TA–436.

                                                                                                                                                                                                                                      Irena Szymańska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Bruno Schulz

1892-07-12 - 1942-11-19
pisarz
 

Zenon Kosidowski

1898-06-22 - 1978-09-14
pisarz
 

Leonard Buczkowski

1900-08-05 - 1967-02-19
reżyser filmowy
 

Barbara Kwiatkowska

1940-06-01 - 1995-03-06
aktorka filmowa
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Eugeniusz Poreda

1905-09-13 - 1972-06-17
aktor teatralny
 

Władysław Suszyński

1898-01-22 - 1968-10-24
filozof
 

Antoni Mikołaj Swinarski

1910-12-20 - 1985-09-08
chemik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.