Pfeiffer Włodzimierz Waldemar (1890–1941), księgarz, bibliofil, esperantysta, fotograf. Ur. 25 XI w Płocku, był synem Jana i Emilii ze Strantów. Po ukończeniu szkół w r. 1904 przeniósł się na stałe do Łodzi, gdzie rozpoczął praktykę w księgarni Ludwika Fiszera; przepracował w niej ponad 35 lat, przechodząc wszystkie szczeble zawodu księgarskiego. W l. 1914–19 prowadził, największy wówczas w Łodzi, dział nut. W r. 1920 objął powierzone mu przez ówczesnego właściciela firmy Kazimierza Fiszera kierownictwo działu sortymentowego. Delegowany w r. 1922 do Katowic, zorganizował tam filię księgarni. Od r. 1925 został prokurentem księgarni w Łodzi. Równolegle z pracą zawodową prowadził działalność w Związku Zawodowym Księgarzy Polskich. W r. 1919 brał udział w strajku pracowników księgarskich, którego wynikiem było ustalenie nowych norm pracy księgarzy. Urodzony i wychowany w Płocku, związał się tak silnie z Łodzią, że stał się wprost fanatycznym miłośnikiem tego miasta. Księgarni, w której pracował, nadał charakter instytucji służącej głównie Łodzi. Dzięki jego staraniom i zabiegom wydane zostały przez tę księgarnię liczne książki o Łodzi (L. Stolarzewicza, S. Rachwalskiego, A. Rżewskiego, A. Stebelskiego i in.). Sam pisał artykuły o tym mieście, jego literaturze i życiu kulturalnym do pism łódzkich, stołecznych, a także do periodyków zagranicznych. Znał dobrze język rosyjski, niemiecki, francuski, a także esperanto. Zaliczany był do czołowych esperantystów w kraju. Był członkiem Zarządu Polskiego Tow. Esperantystów w Łodzi oraz delegatem Powszechnego Związku Esperantystów w Genewie. Liczne artykuły o Polsce i Łodzi tłumaczone przez niego drukowane były w „Pola Esperantisto” i „Heroldo Esperanto”. P. pisał kronikę Łodzi i ruchu esperanckiego w tym mieście w języku esperanto, której rękopis (t. 1–8) przechowywany jest w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego. Z umiłowania Łodzi zrodziła się druga pasja życia P-a; P. odczuwał potrzebę przekazania przyszłym pokoleniom dokumentacji fotograficznej zmieniającego swe oblicze miasta oraz wszystkich zachodzących w nim przemian. W l. 1926–39 wykonał ponad 900 negatywów fotograficznych z obiektów i wydarzeń łódzkich. Wiele jego fotogramów ukazywało się w łódzkich informatorach, przewodnikach oraz w czasopiśmie „Wymiary”, którego był stałym współpracownikiem.
Od r. 1937 P. zajmował się gromadzeniem materiałów do dziejów księgarstwa łódzkiego. Ogłosił w tym celu ankietę (Odezwa do Panów Księgarzy w Łodzi) i zebrał około 200 odpowiedzi. Sam zbierał «Łodziana», kolekcjonował druki, ulotki i prasę z okresu pierwszej wojny światowej. Zbiory swe, łącznie ze zbiorem wykonanych przez siebie fotografii, ofiarował w r. 1933 miastu Łodzi. Po wybuchu drugiej wojny światowej, nękany przez okupanta, wyjechał na wieś do Szczawin pod Zgierzem. Zmarł tam 25 VI 1941. Pamięć P-a uczczono (1964) tablicą pamiątkową umieszczoną w lokalu księgarni, w której pracował.
Fot. z r. 1937 w Materiałach Red. PSB; – Słown. Pracowników Książki Pol., (bibliogr.); – Kaczmarek R., Żarliwy rzecznik Łodzi, „Głos Robotn.” 1960 nr 228 (fot.); – „Dzien. Łódz.” 1964 nr 149; „Przegl. Księgarski” 1928 s. 183–5, 1934 nr 19/20 s. 119, 1937 nr 14 s. 136, 1938 s. 81–2; „Wymiary” 1939 nr 12 s. 126; – Arch. Państw. w Ł.; Arch. W. P-a sygn. 1, 5, 7, Dokumenty do rejestru mieszkańców m. Łodzi, nr 2795/X.
Alojza Żebrowska