INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Wojciech Pierzchliński (Pierzchleński, Pierśnicki) h. Leszczyc     

Wojciech Pierzchliński (Pierzchleński, Pierśnicki) h. Leszczyc  

 
 
Biogram został opublikowany w 1981 r. w XXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pierzchliński (Pierzchleński, Pierśnicki) Wojciech h. Leszczyc (zm. 1576), żupnik bydgoski, starosta kiszporski. Pochodził z rodziny osiadłej w województwie kaliskim, w pow. pyzdrskim, z Pierzchna w parafii Nietrzanowo. Był synem Bogusza, starosty pyzdrskiego, i Apolonii z Baranowskich. Dziedziczył na wsiach Szlachcin i Wojszewo (Olszewo) w pow. pyzdrskim, trzymał nadto z prawem dożywocia królewską wieś i folwark Rumiejki, należące do starostwa pyzdrskiego. Posłował z województwa kaliskiego na sejm lubelski 1566 r., piotrkowski 1567 r., warszawski w l. 1570 i 1572. Żupnikiem bydgoskim był już w r. 1568. Kiedy wskutek egzekucji dóbr odebrano Achacemu Czemie, woj. pomorskiemu, starostwo kiszporskie, dając je P-emu, wojewoda oparł się temu i dopiero w r. 1570 P. siłą zajął Kiszpork. Na sejmie warszawskim 20 V 1570 dano Kiszpork P-emu w dożywocie, a 6 III 1571 król specjalnym rozporządzeniem regulował sprawę dochodów z tego starostwa, z których to dochodów na odszkodowanie dla Czemy miało pójść 7440 zł. Sprawa starostwa kiszporskiego, jak też innych królewszczyzn, trzymanych dawniej przez Konopackich, a ostatnio oddanych również Wielkopolaninowi Stanisławowi Przyjemskiemu, wywołała ogromne poruszenie w Prusach Królewskich. Korzystając z bezkrólewia, Czema w grudniu 1572 przy pomocy swych braci zbrojnie opanował Kiszpork, jako swe rzekome «dziedzictwo». Jednocześnie odebrane zostały siłą królewszczyzny dane Przyjemskiemu. W całej Koronie dawały się słyszeć głosy oburzenia, nic jednak nie pomógł dekret, jaki w tej sprawie wydany został przez sejm konwokacyjny w styczniu 1573, nakazujący restytucję starostw pod karą przewidzianą dla gwałcicieli pokoju. Termin owej restytucji wyznaczono jednak na czas po elekcji, by jej tą sprawą nie zakłócać. Sejmik średzki z 2 III t.r. poszedł dalej i zagroził interwencją zbrojną, nakazując tymczasem staroście nakielskiemu, by na podległym sobie terenie obłożył sekwestrem dobra okupatorów pruskich królewszczyzn aż do ich zwrotu. Na zjeździe elekcyjnym P. i Przyjemski przedstawili swoje krzywdy jako sprawę całej Rzpltej. Powołany wówczas sąd rozjemczy zadecydował 30 IV, iż Czema ma oddać zajęte starostwo w terminie do 14 V. P. należał w czasie elekcji do zwolenników Henryka Walezego; wypowiedział się za jego obiorem na tron polski 4 V, a 8 V został jednym z dwóch deputatów szlachty wielkopolskiej dla obrony kandydatury Henryka wobec zwolenników «Piasta». Ponieważ decyzja sądu komisarskiego w sprawie Kiszporka natrafiła na opór szlachty Prus Królewskich, wspieranej silnie zabiegami posłów Gdańska, P. zdecydował się szukać porozumienia z wojewodą pomorskim. Zawarł z nim w końcu ugodę 9 III 1574, zadowalając się sumą 24 000 zł odstępnego. Kiedy więc wreszcie po koronacji Henryk Walezy zajął się zaborem królewszczyzn pruskich, pretensje P-ego okazały się już nieaktualne. P. wyraził zgodę, by Czema pozostał przy posesji Kiszporka, a poszedł za tym i sejm.

Podczas drugiego bezkrólewia, na pokonwokacyjnym sejmiku w Środzie 29 X 1574, został P. wybrany na jednego z deputatów do sądu wiecowego województwa kaliskiego. W jesieni 1575 uczestniczył w elekcji, 23 XI oddał głos na cesarza Maksymiliana II, podpisał również dekret o wyborze Maksymiliana na króla (18 XII). Jednakże podczas zjazdu «batorian» w Środzie 5 I 1576 oświadczył, że się «chyba cesarczykom przesłyszało, jakoby pod Warszawą głosował imiennie na cesarza». W marcu 1576 został wysłany przez marszałka w. kor. Andrzeja Opalińskiego do kaszt. bieckiego Stanisława Szafrańca, aby go powiadomić poufnie, iż marszałek przyłączy się do zwolenników Stefana Batorego. W czerwcu t.r. towarzyszył Opalińskiemu i innym panom wielkopolskim, którzy stawili się przed przebywającym w Rawie królem. Zmarł jeszcze w r. 1576.

Z małżeństwa z Anną, córką Andrzeja Działyńskiego, podkomorzego dobrzyńskiego, która wniosła mu 8 700 zł posagu, P. nie pozostawił potomstwa. Szlachcin dziedziczyli po nim synowie brata Łukasza: Marcin i Andrzej (zob.).

 

PSB, (Czema Achacy, zm. 1576); Niesiecki; Uruski; Czaplewski, Senatorowie Prus Król.; – Kolankowski L., Posłowie sejmów Zygmunta Augusta, „Ref. w Pol.” R. 5: 1928 indeks i s. 135; – Acta Historica, XI; Akta sejmikowe woj. krak., I; Akta sejmikowe woj. pozn., I cz. 1; Heidenstein R., Dzieje Polski, Pet. 1857 I 42, 43, 139; Lengnich, Gesch. d. preuss. Lande, III 40, 53, 96; Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich, Bydgoszcz 1961 I; Matricularum summ., V 4171, 4363, 9129; Orzelski, Bezkrólewia ksiąg ośmioro; Uchańsciana, II; – AGAD: Metryka Kor., t. 111 k. 11; Arch. Państw. w P.: Kościan Ziem. 24 k. 23, Pyzdry Grodz. 11 k. 628, 13 k. 186v., 248v., 259, 24 k. 127, 345, 30 k. 130v., 45 k. 174v., 367v.

Włodzimierz Dworzaczek

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stanisław Hozjusz

1504-05-05 - 1579-08-05
biskup warmiński
 

Marcin Alembek

ok. poł. XVI w. - XVI/XVII w.
złotnik lwowski
 

Stanisław Górski h. Bogoria

ok. 1497 - 1572-03-12
historyk
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.