INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Emil Franciszek Mecnarowski     

Emil Franciszek Mecnarowski  

 
 
Biogram został opublikowany w 1975 r. w XX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mecnarowski Emil Franciszek (1879–1968), generał brygady W. P., prawnik, prezes Najwyższego Sądu Wojskowego. Ur. 10 V w Krakowie, był synem Aleksandra, inż. kolejowego, i Józefy Węgierkiewicz. Po ukończeniu gimnazjum w Krakowie w r. 1898 i uzyskaniu tytułu doktora praw na UJ w r. 1903 poświęcił się zawodowi sędziowskiemu. W dn. 1 VIII 1914 wstąpił do Związku Strzeleckiego w Wadowicach, gdzie był początkowo szeregowcem, a następnie dowódcą kompanii. Odrzucił propozycję władz austriackich objęcia stanowiska w administracji w byłej Kongresówce. Źródła są sprzeczne co do daty wstąpienia do Legionów Polskich. Wg akt personalnych M. wstąpił w lipcu 1915 do 1 p. ułanów, z którym brał udział w walkach na froncie rosyjskim do kwietnia 1916. W marcu 1917 mianowany chorążym, powołany został następnie do Sądu Polowego przy Komendzie Legionów Polskich. W r. 1916 opracował, wspólnie z Mariuszem Zaruskim, podręcznik o charakterze instrukcji pt. Rząd koński przyjęty w W. P. (W. 1919) jako obowiązujący regulamin. Był to pierwszy tego rodzaju podręcznik w polskiej literaturze wojskowej. Brał udział w akcji związanej z tzw. kryzysem przysięgowym 1917 r. i w następstwie został 13 VIII 1917 zwolniony z Legionów. Na polecenie Departamentu Sprawiedliwości Tymczasowej Rady Stanu wziął udział w organizowaniu sądownictwa polskiego i został mianowany prokuratorem Sądu Okręgowego w Sosnowcu.

W nocy z 10 na 11 XI 1918 objął M. w Sosnowcu samorzutnie dowództwo nad oddziałami Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), byłych legionistów i byłych dowborczyków, a dzięki jego zdecydowanej i śmiałej postawie część załogi niemieckiej złożyła broń, co umożliwiło natychmiastowe uzbrojenie polskich oddziałów ochotniczych. M. w stopniu podporucznika pełnił przez tydzień w Sosnowcu funkcję komendanta miasta i okolicy, a następnie do lutego 1919 funkcję oficera placu. Mianowany majorem korpusu sądowego, objął w lutym 1919 stanowisko podprokuratora przy Najwyższym Sądzie Wojskowym. W lipcu t. r. został szefem sekcji ustawodawczej Departamentu VI Min. Spraw. Wojskowych (MSWojsk.). Stanowisko to oraz równorzędne w wydziale prawnym Departamentu IX – Sprawiedliwości zajmował do 22 I 1925. W pierwszej liście starszeństwa oficerów zawodowych z r. 1922 wpisany jest jako pułkownik korpusu oficerów sądowych, ze starszeństwem od 1 VI 1919. W r. 1925 został mianowany zastępcą szefa Departamentu Sprawiedliwości MSWojsk. Na tym stanowisku otrzymał awans w r. 1927 na generała. Następnie w styczniu 1930 został wiceprezesem, a 16 X t. r. prezesem Najwyższego Sądu Wojskowego. Stanowisko to łączył z prezesurą Zarządu Funduszu Kwaterunku Wojskowego. Miał poważny wkład w organizację sądownictwa wojskowego. Poza opracowaniem wielu ustaw wojskowych był współautorem komentarza „Wojskowego Kodeksu Karnego” (W. 1929) i „Statutu Oficerskich Sądów Honorowych” (W. 1935); ogłosił też liczne artykuły w czasopismach prawniczych. Wchodził w skład komitetu redakcyjnego „Wojskowego Przeglądu Prawniczego”. W r. 1938 przeszedł na skutek choroby w stan spoczynku. T. r. został wydany w Warszawie tomik tłumaczeń M-ego pt. „Wiersze wybrane. Michał Anioł Buonarotti – Goethe – Musset Baudelaire Verlaine – Heine”. W czasie drugiej wojny światowej przebywał w kraju. Po wojnie pracował zarobkowo przez parę lat, zbierając materiały biograficzne o muzykach kompozytorach pod kierunkiem Witolda Wrońskiego i udzielając lekcji języka angielskiego. Miał emeryturę. Był odznaczony m. in. Orderem Polonia Restituta kl. III, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych czterokrotnie. Zmarł 21 VII 1968 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim. Żonaty (od 24 VI 1934) z Zofią Milsten (ur. 1899), urzędniczką Najwyższego Sądu Wojskowego, dzieci nie miał.

 

Portret pędzla S. Żurowskiego w posiadaniu siostrzenicy Anny Tomaszewskiej; – Enc. Wojsk., V (tu wiadomość, że M. z 1 p. ułanów Legionów Polskich wyruszył na front 30 IX 1914); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, W. 1917; Lista starszeństwa oficerów zawodowych, 1922; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928, 1932; – „Dzien. Pol. i Dzien. Żołnierza” (Londyn) 1968 nr z 27 VIII; „Pol. Zbrojna” 1930 nr 290; „Życie Warsz.” 1968 nr 179; – Centr. Arch. Wojsk.: Akta personalne M-ego; – Informacje żony Zofii Mecnarowskiej.

Piotr Stawecki

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Bolesław Zygmunt Raczyński

1879-07-12 - 1937-03-19
muzyk
 

Aleksander Mann

1869-12-24 - 1929-09-03
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.