INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Gliceriusz Baxter      ustęp o Gliceriuszu Baxterze - w: Szymona Bielskiego "Vita et scripta Quorumdam e Congregatione Cler. Reg. Scholarum Piarum in Provincia Polona professorum...", Warszawa 1812, s. 116 - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - źródło kopii cyfrowej: P

Gliceriusz Baxter  

 
 
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Baxter Glicerjusz Józef od św. Bernarda (1724–1799), pijar. Ur. w Łowiczu, do zakonu pijarów wstąpił, mając lat 17, w 1741 r. Właśnie w tym roku Stanisław Konarski przygotował, a w rok później na kapitule przeprowadził wielki program reformy szkolnictwa, według którego miała się wykształcić kadra młodych pionierów ruchu odrodzeniowego. Jednym z tych przyszłych nauczycieli i wychowawców nowego pokolenia miał się stać B. W kolegjach pijarskich w Warszawie i w Złoczowie studjował początkowo nauki humanistyczne, a później poświęcił się studjom matematycznym. Za poparciem finansowem Ad. Stan. Grabowskiego, bpa warmińskiego, został B. wysłany dla uzupełnienia swoich studjów zagranicę. Dwa lata studjował w Rzymie, rok w Paryżu, rozszerzając swą wiedzę w zakresie umiłowanych przez siebie nauk; równocześnie zaś doskonale opanował języki obce, zwłaszcza francuski, z czego później miał skorzystać, spolszczając dzieła francuskich autorów. Po powrocie do kraju został profesorem Collegium Nobilium Konarskiego w Warszawie, gdzie przez lat siedm wykładał prawo cywilne i państwowe. Należał do wybitniejszych sił nauczycielskich tego zakładu. Należał przytem i do bliższych pomocników Konarskiego w pracy około teatru szkolnego, który spełnił doniosłe zadanie na polu wychowania moralno-obywatelskiego. Wprawdzie ten środek wychowawczy nie był nowością w Polsce, ani też u pijarów, ale Konarski dążył do wydoskonalenia go przez odpowiedni dobór sztuk dramatycznych. Dlatego też profesorowie Coll. Nob. spolszczają arcydzieła obcych dramaturgów. W r. 1750 wystawiono na deskach, teatru pijarskiego »Alzyrę« Woltera w tłumaczeniu B-ra. W 1771 r. został on rektorem klasztoru i szkoły pijarskiej w Złoczowie, którą to placówkę przez 15 lat prowadził, dbając przytem o przyozdobienie i wyposażenie kościoła, który tam w 1767 r. ufundował dla pijarów Ludwik Górski. Po sekularyzacji szkół zakonnych przez rząd austrjacki osiadł B. w Mikulińcach, gdzie otrzymał uposażenie na starość i tam 1 VIII 1799 r. życia dokonał. Obok tłumaczenia »Alzyry« pod jego prawdopodobnie kierunkiem przetłumaczył Piotr Potocki, woj-c wołyński, uczeń Coll. Nob., wydaną w War. w 1754 r. »Prawdziwą politykę ludzi szlachetnych« Franciszka Calliers; sam też B. dokończył rozpoczęty przez ks. Antoniego Wiśniewskiego przekład Monteskjusza »Uwag nad przyczynami wielkości i upadku Rzeczypospolitej Rzymskiej« i ogłosił ten przekład drukiem w r. 1762 Miał on również wydać tłumaczenie poezyj Horacego z własnemi komentarzami, ale przekład ten nie jest znany.

 

Bielski Sz., Vita et scripta quorundam e Congregatione… Scholarum Piarum… professorum, W. 1812; Enc. Org.; W. Enc. Il.; Dmochowski Fr., Wybór różnych gatunków poezji, W. 1820, XXIII i XXIV; Konopczyński Wł., Stanisław Konarski, W. 1926; Kot St., Historja wychowania, Lw. 1933, I; Smoleński Wł., Monteskjusz w Polsce wieku XVII, W. 1927; Estr.

Stanisław Szczotka

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.