Reyher Jerzy Adam (1725–1799), burmistrz toruński. Ur. w Toruniu, był synem Adama i Anny Hancke. Ojciec R-a Adam (zm. 23 VI 1749) pochodził ze znanej, mieszczańskiej rodziny elbląskiej. Dn. 9 IV 1723 uzyskał prawa miejskie w Toruniu jako aptekarz i kupiec korzenny. W r. 1745 kupił dom przy ul. Szerokiej, przypuszczalnie wraz z apteką Rady Miejskiej. Był członkiem Trzeciego Ordynku, następnie od r. 1736 ławnikiem przedmiejskim, a od roku 1738 ławnikiem staromiejskim.
R. od lipca 1732 uczęszczał do Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Następnie udał się na studia za granicę. Dn. 17 III 1744, zapewne już jako student prawa uniwersytetu w Halle, wydał tamże rozprawkę Bellum punituum inter gentes iure gentium necessario licitum esse probat poświęconą dr. Danielowi Nettelbladtowi. Dn. 10 XI 1746 zapisał się na dalsze studia na uniwersytecie w Lipsku. Po powrocie do Torunia mianowano go 9 VIII 1748 sekretarzem Rady. W lipcu 1749, po śmierci ojca, przedstawił Radzie suplikę w sprawie dalszego prowadzenia apteki radzieckiej i kramu korzennego. Dn. 4 VIII Rada wyraziła zgodę, pod warunkiem, iż R. będzie zatrudniał odpowiedniego prowizora. Dn. 24 III 1762 wybrano R-a w skład Rady. Był wówczas wójtem sądu przedmiejskiego, a w r. 1763 już sędzią staromiejskim. W r. 1768 stanął na czele sądu wetowego (rozpatrującego sporne sprawy dotyczące handlu w mieście), a w l. 1767–71 przewodniczył deputacji stróży (Wachdeputation) – odpowiedzialnej m. in. za obronę miasta w okresie zagrożenia ze strony konfederatów barskich. R. szybko pozyskał zaufanie burmistrza Chrystiana Klosmanna faktycznie kierującego polityką miasta i stał się jednym z jego najbliższych współpracowników. Dn. 20–26 VIII 1764 uczestniczył w Gdańsku w konferencji przedstawicieli wielkich miast Prus Królewskich, na której ustalano wspólne stanowisko wobec zbliżającej się elekcji. Dn. 26 VII 1766 wziął udział w toruńskich rozmowach z wysłannikiem Stanisława Augusta do prowincji pruskiej – Kasprem Rogalińskim, który zabiegał o poparcie dla dworskich planów dalszych reform. Następnie bardzo aktywnie zaangażował się R. w sprawę dysydencką. Wraz z Ch. Klosmannem był deputowanym Torunia do władz konfederacji dysydenckiej zawiązanej 20 III 1767. Brał udział w układaniu postulatów szlachty dysydenckiej i wielkich miast Prus Królewskich. Obok Gotfryda Lengnicha i Ch. Klosmanna był współautorem programu szerokiej autonomii prowincji pruskiej i pełnego równouprawnienia (zwłaszcza politycznego) różnowierców. Współpracował też w opracowywaniu pierwszej wersji traktatu rosyjsko-polskiego mającego narzucić Rzpltej rozwiązanie kwestii dysydenckiej. Był jednym z posłów Torunia na sejmik generalny Prus Królewskich w Grudziądzu 7–12 IX 1767 i zabiegał na nim o akceptację dysydenckiego programu polityczno-wyznaniowego. Jako deputowany Torunia i konfederacji dysydenckiej na sejm 1767/8 r. udał się wraz z Ch. Klosmannem do Warszawy. Przybył tam 11 X 1767. Uczestniczył w zakulisowych rozmowach, konferencjach i przetargach dotyczących realizacji toruńsko-dysydenckiego programu autonomicznego. Program ten nie został wprawdzie w pełni zrealizowany, ale R. z Klosmannem załatwili podczas sejmu wiele spraw istotnych dla Torunia. Dn. 12 XII 1767 został R. przyjęty na pożegnalnej audiencji przez Stanisława Augusta, po czym wrócił do Torunia.
Od 1 IV 1772 aż do r. 1793 R. był burmistrzem Torunia. W l. 1772, 1777, 1781, 1783, 1786 i 1789 pełnił urząd prezydenta miasta, a w l. 1784–5 był burgrabią królewskim. Po zgonie Ch. Klosmanna (24 IV 1774) objął R. funkcję dyrektora kancelarii miejskiej i stanął na czele urzędu wałowego. W trudnych czasach ciągłego zagrożenia i szykan ze strony Prus próbował R. kontynuować politykę Klosmanna polegającą na zachowaniu maksymalnej niezależności miasta przez szukanie poparcia ze strony Rosji. W dobie Sejmu Wielkiego i II rozbioru Polski dość wyraźnie wycofał się z czynnej działalności publicznej. Mimo tego po zaborze Torunia przez Prusy powołano go z początkiem kwietnia 1793 do Deputacji Rady, tymczasowo administrującej miastem. Dn. 5 IV 1794 otrzymał zaś nominację na członka nowych władz miejskich tzw. Zespolonego («Combiniertes») Magistratu. Nadano mu wówczas tytuł radcy wojennego («Kriegsrat»). Były to nominacje czysto honorowe, gdyż faktyczną władzę w Toruniu sprawowali wówczas przybyli z zewnątrz urzędnicy pruscy. Obok domu z apteką przy ul. Szerokiej i kramu korzennego R. miał na przedmieściu Torunia piętrowy dom letni z pięknie urządzonym ogrodem w stylu francuskim z fontanną. Zmarł w Toruniu w nocy z 31 XII 1799 na 1 I 1800.
Z małżeństwa z Anną Elżbietą Vogelsang (3 X 1730 – 20 XII 1799) zawartego 16 II 1751 zostawił 2 synów: Chrystiana Gotfryda (ur. 11 XI 1754), aptekarza, członka Rady Torunia od marca do października 1807, od r. 1816 właściciela majątku Pruskałąka w pow. toruńskim oraz Jerzego (ur. zapewne po 1754 r.), sekretarza Rady Torunia od 22 III 1776 do 1793.
Gumowski M., Herbarz patrycjatu toruńskiego Tor. 1970; Prätorius K. G., Thorner Ehrentempel oder Verzeichnis d. Bürgemeister u. Rathmänner…, Berlin 1832 s. 66; – Dygdała J., Polityka Torunia wobec władz Rzeczypospolitej w latach 1764–1772, W.-P.-Tor. 1977; tenże, Udział Gotfryda Lengnicha w toruńskiej konfederacji dysydenckiej w 1767 roku, „Zap. Hist.” T. 42: 1977 z. 4 s. 16–17, 21, 28; Dygdała J., Salmonowicz S., O genealogiach patrycjatu toruńskiego XVI–XVIII wieku, „Zap. Hist.” T. 42: 1977 z. 2 s. 100; Dzieje Torunia, Tor. 1933; Piskorska H., Organizacja władz i kancelarii miasta Torunia do 1793 r., Tor. 1956 s. 81; [Steiner G. F.], Das Merkwürdigste in, bei und um Thorn, Wyd. R. Heuer, Berlin 1925 s. 49 (rys. letniego domu Reyherów); Wojtowicz J., Toruń pod pruskim panowaniem 1793–1806, „Roczn. Tor.” T. 11: 1976 s. 164, 166–7; – [Reyher Ch. G.], Vier Briefe aus dem Thorner Biedermeier, Wyd E. Wentscher, „Mitteilungen d. Coppernicus Vereins” T. 33: 1925 s. 1–13; Staats und Address-Calender von Thorn… 1761, Wyd. S. L. Geret, Tor. 1761 s. 127; – Arch. Państw. w Tor.: Katalog II, I 128, I 129, II 49, k. 87, 89, XII 2 k. 409.
Jerzy Dygdała