INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ludwik Sokulski (Sokolski) h. Abdank  

 
 
1684-08-14 - 1744-01-03
Biogram został opublikowany w latach 2000-2001 w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sokulski (Sokolski) Ludwik h. Abdank (1684–1744), jezuita, profesor Akad. Wil., panegirysta. Ur. 14 VIII, był bratem Stanisława (zob.).

Ukończywszy retorykę w szkołach jezuickich w Warszawie, S. wstąpił do zakonu 4 VIII 1700 w Wilnie i po dwuletnim nowicjacie odbytym przy kościele św. Ignacego przeszedł roczne seminarium nauczycielskie w Nieświeżu (1702/3). Studia filozoficzne odbył w Akad. Wil. w l. 1703–6. Podczas czteroletniej praktyki nauczycielskiej uczył syntaksy w Łomży (1706/7), poetyki w Warszawie (1707/8) oraz retoryki i poetyki w Nieświeżu (1708/9) i Nowogródku (1709/10). Teologię studiował w Akad. Wil. w l. 1710–14, tam też przyjął w r. 1713 święcenia kapłańskie. Ze względu na duże zdolności krasomówcze S-ego powierzono mu nauczanie retoryki kleryków jezuickich w seminarium nauczycielskim w Krożach (1714–16). Odbywszy roczne studium duchowości i prawa zakonnego (tzw. trzecią probację) w Nieświeżu (1716/17), uczył retoryki w Słucku (1717/18). Opiekował się tam również kongregacją studencką oraz biblioteką kolegium. Uroczystą profesję czterech ślubów zakonnych złożył S. w Słucku 15 VIII 1717.

S. był przede wszystkim doskonałym retorem; wygłaszał mowy «w stylu jasnym i eleganckim» (J. Poszakowski) i opublikował wiele panegiryków bez podawania swojego nazwiska, stąd też nie wykazano ich dotąd w bibliografiach. Dla uczczenia ingresu Pawła Bernarda Sapiehy na bpstwo żmudzkie wydał panegiryk Idea honorum pontificum (Vilnae 1715). Ingres jednak z powodu śmierci nominata nie doszedł do skutku, a gotowy druk rozesłano jego rodzinie i przyjaciołom. Ingres kolejnego bpa żmudzkiego Aleksandra Horaina także uczcił panegirykiem Signum ad placitum Deo, Ecclesiae et patriae (Vilnae 1716). Prawdopodobnie i później pisał S. panegiryki w imieniu prow. lit. i różnych domów zakonnych, w których pracował. W rękopisie pozostał wyciąg z dzieła Macieja Kazimierza Sarbiewskiego „Dii gentium” przygotowany przez S-ego w r. 1717 w Słucku (B. Czart.: rkp. 1248). Od r. 1718 nauczał S. filozofii, najpierw na dwuletnim kursie dla studentów świeckich w Warszawie (1718–20), gdzie opiekował się również kongregacją starszych studentów (1718/19) i kierował jako prefekt miejscowymi szkołami (1719/20). Uczył też filozofii na trzyletnim kursie dla kleryków jezuickich w Połocku (1720–3), i równocześnie prowadził wykłady języka greckiego (1720/1) i etyki (1722/3) oraz opiekował się kościołem w podmiejskiej Ekimani (1720/1), a w l. 1721–2 kongregacją mieszczan. W tym czasie zamierzał poświęcić się misjom w Indiach; bezskutecznie prosił jednak generała zakonu M. Tambunniego o wymagane pozwolenie. W r. 1723 awansował na stanowisko profesora teologii scholastycznej dla kleryków jezuickich i prefekta szpitala w Pińsku (1723–5), skąd przeszedł na katedrę teologii scholastycznej i prawa kanonicznego w Warszawie (1725/6). Po otrzymaniu we wrześniu 1726 doktoratu teologii i magisterium filozofii i nauk wyzwolonych z rąk brata Stanisława, rektora Akad. Wil., objął katedrę teologii scholastycznej tej Akademii (1726/7); pełnił tam urząd dziekana Wydz. Teologicznego oraz regensa Seminarium Papieskiego (1726/7).

W r. 1727 przeszedł S. do administracji zakonu i pełnił kolejno urząd rektora kolegium w Płocku (1727–31), prefekta szkół wyższych w Grodnie (1731/2). Jako rektor kolegium w Mińsku (1732–5) po ukończeniu budowy fasady kościoła w r. 1733 przystąpił do gromadzenia materiału na nowy gmach kolegium i prawdopodobnie rozpoczął jego budowę. W l. 1735–7 był prefektem szkół wyższych w Pińsku i prokuratorem do przygotowania beatyfikacji Andrzeja Boboli, a w l. 1735–8 regensem seminarium (konwiktu) Kłokockiego w Słucku. Mianowany ponownie rektorem kolegium w Płocku (1738–9) doprowadził do uporządkowania jego spraw majątkowych. Doszło wówczas do ugody między kolegium jezuickim a miastem w sprawie posiadanych przez zakon kamienic i placów. Kilka z nich przekazał S. miastu, otrzymując w zamian wolny plac i majątek podmiejski. Pod koniec życia pełnił jeszcze urząd prefekta szkół wyższych w Nieświeżu (1739–41) i Grodnie (1741/2), a w l. 1742–4 przełożonego (superiora) stacji misyjnej w Mereczu, gdzie kierował budową kościoła jezuickiego. Zmarł 3 I 1744 w Mereczu. Ciało jego przeniesiono do Grodna i pochowano w podziemiach kościoła Jezuitów.

 

Estreicher, XVIII 265, XXVII 117; Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, Oprac. L. Grzebień, Kr. 1996 s. 632; Backer–Sommervogel, Bibl. Comp. de Jésus, VII kol. 1348; Akademijos laurai. Laureae academicae, Vilnius 1997 s. 105, 217; – Čepiene K., Petrauskienė I., Vilniaus Akademijos spaustuves leidiniai 1576– 1805, Vilnius 1979 nr 1734 s. 266; Petrauskienė I., Vilniaus Akademijos spaustuvė 1575–1773, Vilnius 1976 s. 218; Plečkaitis R., Stopnie naukowe w dawnym Uniwersytecie Wileńskim, Zesz. Nauk. UJ, Prace Hist., Kr. 1979 z. 64 s. 41, 51; Załęski, Jezuici, IV; – Arch. Rom. S.I.: Lit. 2 f. 393–394 (formuła ślubów). Lit. 22–26 (katalogi trzyletnie, 1705–43), Lit. 57–58 (katalogi roczne, 1701–44), Lit. 64 f. 303 (nekrolog), Pol. 79 f. 251 (list do generala zakonu z 1 VI 1722); Arch. Prow. Polski Południowej TJ w Kr.: rkp. 1536 s. 783 (Poszakowski J., De viris illustribus).

Ludwik Grzebień

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.