Lipnicki Stanisław h. Hołobok (XVI w.), dworzanin królewski, burgrabia krakowski. Syn Mikołaja z Góry, podstarościego sandomierskiego. Wywodził się z rodziny osiadłej w Sandomierskiem, piastującej funkcje podstarościch i urzędy ziemskie. Od 6 I 1547 był łowczym sandomierskim. Dn. 14 VII 1548 zaciągnął się w poczet dworzan na 5, a potem 6 koni. Używano go do różnych misji w Koronie i na Litwie. Za oddane wtedy przysługi otrzymał 13 X 1555 dożywotnią pensję roczną 50 zł na żupach wielickich, a 24 VIII 1565 – ekspektatywę na burgrabstwo krakowskie. Podczas wojny inflanckiej zlecał mu król pieczę nad sprzętem wojennym i artylerią. Tak więc w czasie wyprawy pozwolskiej 1557 r. czuwał nad transportami surowców wojennych i amunicji z Krakowa do Wilna. Następnie przebywał przy posiłkowym wojsku kor. na Litwie, tzn. najpierw w otoczeniu Floriana Zebrzydowskiego, dowódcy tych zaciągów w l. 1561–2 i jego następcy Stanisława Leśniowolskiego (1562–5).
W czasie wyprawy połockiej w jesieni 1564 administrował sprzętem artyleryjskim i artylerią, lecz sam artylerzystą zdaje się nie był. Szczupłość przekazów źródłowych i dotychczasowy stan badań nie pozwala rozstrzygnąć, czy chodziło tu rzeczywiście o urząd starszego nad armatą, jak twierdzi Górski, a za nim „Encyklopedia Wojskowa”. W każdym razie musiał zasłużyć się w czasie tej wojny, skoro w r. 1564 otrzymał najpierw dożywotnio dochody wsi Krzyszkowice opactwa szczyrzyckiego oraz pensję roczną 150 zł z dochodów starostwa sandomierskiego, zaś 18 VI t. r. burgrabstwo krakowskie. W r. 1567 tytułowano go stolnikiem królewskim. Być może on też w r. 1568 spławił pokaźne ilości zboża i nieco wańczosu przez komorę włocławską. Ostatnia wzmianka o nim pochodzi z r. 1570 i dotyczy procesu L-ego z opatem koprzywnickim o dziesięciny.
L. był dziedzicem Góry i Włostowa, wsi leżących w woj. sandomierskim; posiadał także dwór i dom w Krakowie. Ożenił się z Katarzyną Ligęzianką (?), z którą miał dzieci o nieznanych imionach.
Równocześnie z L-m występował niełatwy do rozróżnienia inny Stanisław, jego starszy brat stryjeczny, syn Marcina z Miłoszowic, również dworzanin królewski.
Enc. Wojsk.; Boniecki; Niesiecki; Paprocki; – Górski, Historia artylerii, s. 66, 258; Jasnowski J., Mikołaj Radziwiłł Czarny, W. 1939; – Akta podkancl. Krasińskiego, I; Lustracja województwa krakowskiego 1564, Wyd. J. Małecki, W. 1964; Materiały do działalności wojskowej F. Zebrzydowskiego, Wyd. J. Jasnowski, „Przegl. Hist.-Wojsk.” (W.) T. 9: 1937 s. 269; Materiały do historii stosunków kulturalnych w XVI w., Wyd. S. Tomkowicz, Kr. 1915 (pod hasłem L., iunior); Matricularum summ., IV, V t. 2 poz. 6397, 6947, 7281, 7555, 9437, 9465–7, 9711, 9793, 9943; Regestra thelonei aquatici Vladislaviensis saeculi XVI, Kr. 1915; Źródła do historii sztuki i cywilizacji w Polsce, Wyd. A. Chmiel, Kr. 1911 I.
Stanisław Herbst