Wysłani do Moskwy posłańcy z wiadomością o obiorze nowego króla Polski usłyszeli w odpowiedzi zdumiewające żądania: szalony tyran żądał tytułów wielkiego księcia smoleńskiego i połockiego oraz zrzeczenie się przez Rzeczpospolitą Inflant. Wykorzystując zaangażowanie nowego króla Polski w wojnę z Gdańskiem, w połowie 1577 główna armia moskiewska dowodzona osobiście przez Iwana IV wtargnęła do Inflant. Okrutny władca Moskwy, wspierany przez królewicza duńskiego Magnusa, dzięki kapitulacji kolejnych zamków doszedł aż do Dźwiny. Polski król zwołał litewskie pospolite ruszenie i uzyskał od sejmików podatki na opłacenie żołnierzy zaciężnych. Jan Chodkiewicz odbił Dyneburg, a potem Kieś i kilka okolicznych zamków. Na stronę polską przeszedł też Magnus wraz z twierdzami będącymi w jego posiadaniu. Po poprawie sytuacji wojskowej wysłał król do Moskwy poselstwo z propozycją pokoju i doprowadził do zawieszenia broni, którego potrzebował, aby przygotować się lepiej do dalszej wojny.   Pod naciskiem szlachty zgodził się na ustanowienie niezależnego sądu najwyższego -  Trybunału Koronnego. W zamian uzyskał zgodę na wprowadzenie podatków oraz pobór i utworzenie chłopskiej piechoty wybranieckiej. Aby przygotować się do wojny z Moskwą doprowadził też do uspokojenia sytuacji na granicy południowo-wschodniej. Prowokacje kozackie wywoływały tam odwetowe najazdy Tatarów i groziły wystąpieniem Turcji. Aby spacyfikować sytuację nakazał król, by „łotry Niżowce” karać śmiercią i wysłał poselstwo na Krym, chcąc skierować ekspansję Tatarów na państwo moskiewskie.  Dla uspokojenia sułtana Murada III nakazał ściąć samozwańczego hospodara mołdawskiego, Iwana Podkowę. Jednocześnie, doceniając wojskowe umiejętności Zaporożców, wezwał ich na wojnę moskiewską.  Dążąc do uzyskania pomocy z zagranicy wysłał też posłów do Sztokholmu prosząc o 12 tysięcy wojska przeciw Moskwie. Przygotowania do wojny prowadził metodycznie i kompleksowo. Stworzył m.in. od podstaw wojskową służbę medyczną i kartograficzną.  W połowie roku 1579 uroczyście wypowiedział wojnę groźnemu despocie. W jego „latającej drukarni” wydano łaciński manifest o celach wojny sprawiedliwej, tłumaczony na języki: polski, węgierski i niemiecki. Wojska Rzeczypospolitej pomaszerowały na Połock, co miało zabezpieczyć Wilno przed atakiem wojsk carskich i odciąć Inflanty od moskiewskiego zaplecza. Maszerując  na wschód przyjął król hołd lenny księcia Kurlandii i Semigalii Gotarda Kettlera. Potem wkroczył na terytoria okupowane przez Moskwę i dotarł pod Połock. Po niespełna trzech tygodniach oblężenia ta strategiczna twierdza poddała mu się.

Więcej informacji, ciekawostek i materiałów o królu Stefanie Batorym znajdziesz w jego biogramie i na dalszych stronach naszego serwisu.