INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Adam Stebłowski      Adam Stebłowski, wizerunek na podstawie fotografii.
Biogram został opublikowany w latach 2004-2005 w XLIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stebłowski Adam (1896–1941), major dyplomowany Wojska Polskiego, dyplomata.

Ur. 24 XII w osadzie Zbrucz (pow. proskurowski), był synem Konstantyna i Marii Julii z Brzezickich.

S. ukończył Państw. Gimnazjum Filologiczne w Ostrogu. Po maturze, którą zdał 29 IV 1915 ze złotym medalem, studiował przez dwa semestry na Wydz. Historyczno-Filozoficznym Uniw. Kijowskiego. Po ukończeniu ośmiomiesięcznego kursu w II Aleksiejewskiej Wojskowej Szkole Inżynieryjnej w Kijowie wstąpił 28 I 1916 jako wolontariusz do armii rosyjskiej. Podczas służby wojskowej ukończył kursy m.in. karabinów maszynowych, strzelniczy i oficerów pontonowych. Mianowany chorążym 28 IX t.r., został odkomenderowany do Syberyjskiego Zapasowego Baonu Pontonierskiego, najpierw w Jarosławlu nad Wołgą, potem w Kijowie. Przeniesiony do I Baonu Pontonierów, został skierowany 11 I 1917 na front. Uczestniczył w tzw. ofensywie galicyjskiej w składzie Frontu Południowo-Zachodniego i Frontu Rumuńskiego. Dn. 18 IV t.r. został mianowany podporucznikiem wojsk inżynieryjnych i awansowany na dowódcę kompanii. W czasie walk odniósł kontuzję głowy i na własną prośbę przeszedł 24 VIII do Oddz. Balonowego XXXIII Korpusu, początkowo jako obserwator, a następnie starszy oficer sztabu w Chocimiu w Besarabii. Dn. 4 XII został mianowany przez ekspozyturę Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego tzw. Naczpolu przy sztabie rosyjskiej VIII Armii komendantem «Naczpolu» w XXXIII Korpusie i prowadził w nim szeroko zakrojoną działalność werbunkowo-agitacyjną wśród żołnierzy-Polaków. Dn. 22 I 1918 wstąpił do II Korpusu Polskiego stacjonującego wówczas w Sorokach nad Dniestrem i służył w sztabie korpusowej topografii. Z powodu choroby był urlopowany od 19 III t.r., wziął jednak udział w bitwie pod Kaniowem (11 V); w tym czasie rozwiązano Korpus. Dn. 27 XII 1918 wstąpił do WP i służył w Oddzielnej Komp. Inżynieryjnej 4. Dyw. Strzeleckiej gen. Lucjana Żeligowskiego w Odessie, a od 1 V 1919 w Oddz. Radio-Telegraficznym tej dywizji. Uczestniczył w akcjach bojowych przeciw Armii Czerwonej na Froncie Dniestrzańskim w Besarabii, m.in. w starciu koło Suchego Limanu w nocy z 4 na 5 IV t.r. i w potyczce pod Benderami (Tighina). W maju walczył przeciwko Ukraińskiej Halickiej Armii gen. Michajła Omelianowicza-Pawlenki pod Stanisławowem. Oddany 30 VI do dyspozycji gen. Józefa Hallera, służył w Inżynierii 3. Dyw. Strzeleckiej, z którą od 25 VII walczył z Armią Czerwoną na Froncie Wołyńskim. Dn. 10 XI na własne życzenie został przeniesiony do Dowództwa Wojsk Aeronautycznych, gdzie objął stanowisko naczelnika Wydz. IV Organizacji i Wyszkolenia; 1 XII awansował na porucznika. T.r. rozpoczął studia na Wydz. Prawa i Nauk Politycznych Uniw. Warsz., które wkrótce przerwał. Dn. 8 III 1920 przeniesiono go do MSWojsk., gdzie został kierownikiem Wydz. I Organizacyjnego Sekcji 3. Aeronautycznej Dep. III Żeglugi Powietrznej. Dn. 20 VII t.r. zgłosił się ochotniczo na front; był oficerem operacyjnym w Dowództwie 1. Pułku Aeronautycznego działającego w składzie Frontu Północno-Wschodniego. Walczył pod Hołowczycami (2 VIII) i Litewnikami (3 VIII), uczestniczył w ataku na Lipno (5 VIII) i w natarciu na Sarnaki (6/7 VIII), pod wsią Kosiorki osłaniał ewakuację Siedlec (10 VIII). Od 5 IX pełnił także funkcję oficera operacyjnego Szefostwa Aeronautyki Polowej Naczelnego Dowództwa (do jego likwidacji 5 V 1921).

Po zakończeniu wojny został S. zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 VI 1919. Dn. 22 VIII 1921 wrócił do MSWojsk. na stanowisko kierownika Referatu Wydz. Aeronautycznego Dep. IV Żeglugi Powietrznej. W r. 1922 ukończył – jako hospitant – Kurs Doszkolenia przy Wyższej Szkole Wojennej; na tej podstawie uzyskał w r. 1925 pełne kwalifikacje oficera Sztabu Generalnego (odpowiednik późniejszego oficera dypl.); był też S. absolwentem kursu oficerskiego w Szkole Aeronautycznej w Poznaniu. Współpracując ściśle z Diréction d’Aeronautique Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, położył w tym czasie duże zasługi dla rozwoju lotnictwa wojskowego, m.in. zaprojektował organizację wojsk aeronautycznych wraz z etatami ich wszystkich jednostek, szkół i zakładów, był też współtwórcą planów mobilizacyjnych dla wojsk aeronautycznych. Tłumaczył z języka francuskiego prace z dziedziny wojskowości, m.in. H. Cordy „Bitwa pod Verdun” (W. 1923) i mjr. Orthlieba „Flota powietrzna” (W. 1928). Na początku r. 1924 został oddelegowany do Wojskowego Inst. Naukowo-Wydawniczego, gdzie pełnił funkcje sekretarza redakcji „Bellony” i „Przeglądu Wojskowego”; otrzymał w tym czasie awans na majora ze starszeństwem od 15 VIII 1924. Dn. 4 III 1925 został odkomenderowany do Oddz. II Sztabu Generalnego i wyznaczony na stanowisko referenta Samodzielnego Referatu Ligi Narodów. Jako ekspert wojskowy brał udział w licznych konferencjach międzynarodowych, był stałym członkiem Komisji Doradczej ds. Wojskowych przy Lidze Narodów, a w maju i czerwcu t.r. uczestniczył razem z gen. Kazimierzem Sosnkowskim w międzynarodowej konferencji dla spraw reglamentacji handlu bronią i materiałami wojennymi w Genewie. Ukończył w tym okresie studia na Wydz. Prawa Uniw. Warsz., uzyskując 9 X stopień magistra praw. Publikował w prasie wojskowej, m.in. w „Bellonie” (Zwalczanie kawalerii za pomocą lotnictwa w świetle doświadczeń rosyjskiej wojny domowej, 1926 z. 1), „Przeglądzie Wojskowym” i „Polsce Zbrojnej” oraz w czasopismach lotniczych. Dn. 30 XI 1928 przeszedł w stan spoczynku i rozpoczął służbę dyplomatyczną. Dn. 7 XII t.r. został radcą poselstwa RP w Moskwie i jednocześnie konsulem generalnym RP w Charkowie. Od 1 V 1932 do 31 X 1933 kierował Konsulatem Generalnym w Tyflisie (Tbilisi). Następnie pracował w centrali MSZ w Wydz. Wschodnim Dep. Polityczno-Ekonomicznego (1 XI 1933 – 31 V 1934). Od 1 VI 1934 był członkiem międzynarodowej Górnośląskiej Komisji Mieszanej w Katowicach. Dn. 1 IV 1938 wrócił do MSZ, tym razem na stanowisko radcy w Referacie Centralno-Europejskim w Wydz. Zachodnim Dep. Polityczno-Ekonomicznego. Dn. 31 I 1939 został zwolniony z MSZ w związku z przejściem do służby w MSW. Był członkiem Inst. Bałtyckiego i Inst. Śląskiego, prezesem Śląskiego Okręgu Związku Kaniowszczyków i Żeligowszczyków, miał godność Kawalera Łaski Magistralnej w Zakonie Maltańskim (przyjęty w r. 1938).

Po wybuchu drugiej wojny światowej znalazł się S. w Wielkiej Brytanii. Zmarł 28 II 1941 w Rothesay (Szkocja), pochowany został na tamtejszym cmentarzu komunalnym. Był odznaczony licznymi orderami polskimi i zagranicznymi, m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Krzyżem Walecznych (za udział w wojnach polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej), Krzyżem i Medalem Niepodległości (1933), jugosłowiańskim Orderem św. Sawy, Orderem Gwiazdy Rumunii, Orderem Świętego Grobu w Jerozolimie, a także odznaczeniami: estońskimi oraz bułgarskim, łotewskim i luksemburskim.

W małżeństwie z Zofią z Hryniewieckich (zm. 1934) S. prawdopodobnie nie miał dzieci.

 

Bibliografia zawartości „Bellony” 1918–1939, W. 2003; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Obczyźnie w latach 1939–1946, Londyn 1952 s. 34; – Lange T. W., Zakon Maltański w Drugiej Rzeczypospolitej 1919–1939, P. 2000; Polska służba zagraniczna po 1 września 1939, Londyn 1954 (błędna data śmierci); Stawecki P., Z dziejów wojskowości Drugiej Rzeczypospolitej, Pułtusk 2001; Zakon Maltański w Polsce. Red. S. Kuczyński, W. 2000 s. 234; – Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, maj 1926 – grudzień 1933, W. 1966; Dziennik Personalny MSWojsk., W. 1925 nr 23/25; Dziennik Urzędowy MSZ, W. 1929 s. 83, 110, 1930 s. 69, 146, 1932 s. 127–8, 1933 s. 111, 187, 1934 s. 67, 76, 79, 1936 s. 300, 1937 s. 66, 78, 83, 1938 s. 42, 1939 s. 47; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; Roczniki Służby Zagranicznej RP, W. 1933–8; – CAW: Biuro Personalne MSWojsk, sygn. I.300.19.101 s. 876, sygn. 115 (akta odznaczeniowe), sygn. 179/89/4857 (teczka osobowa S-ego).

Zdzisław G. Kowalski

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Maja (Maria) Berezowska

1893-04-13 - 1978-05-31
grafik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Janusz Strachocki

1892-02-08 - 1967-12-29
aktor teatralny
 

Jan Nepomucen Rayski

1831-05-15 - 1911-08-19
ziemianin
 

Zdzisław Birnbaum

1878-02-28 - 1921-09-27
skrzypek
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.