INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Adam (w zakonie Daniel) Brykner  

 
 
Biogram został opublikowany w 1937 r. w III tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Brykner Daniel Adam (1633–1706), reformat, z krakowskiej rodziny mieszczańskiej. Dnia 22 IV 1655, już po otrzymaniu święceń kapłańskich, uzyskał na Wszechnicy Krakowskiej stopień magistra artium, poczem jako extraneus dorywczo wykładał (w l. 1659, 1661, 1666). W tym samym czasie uzupełniał studia, zdobył doktorat obojga praw w Krakowie albo we Włoszech, gdzie przebywał przez czas dłuższy w charakterze guwernera młodych paniczów wielkiego rodu. Przebywając w Rzymie, uzyskał godność prałata domowego i protonotariusza apostolskiego. Nadto był kanonikiem kolegiaty W. W. Świętych w Krakowie. W r. 1667 wstąpił do zakonu reformatów prowincji małopolskiej, zamieniając dawne imię Adam na zakonne Daniel. Od samego początku swego powołania odznaczył się tak wielką świętobliwością życia oraz nabytym w życiu świeckim doświadczeniem, że bezpośrednio niemal po złożeniu ślubów zakonnych powołany został na mistrza nowicjatu do klasztoru w Wieliczce i około 20 lat sprawował ten ważny i odpowiedzialny urząd. Później był gwardianem klasztoru krakowskiego (w l. 1687–8, 1695–7), kustoszem, czyli zastępcą prowincjała (1689–92), definitorem czyli członkiem Rady prowincji (1683–6), oraz członkiem komisji, zajmującej się poprawianiem tekstu statutów prowincjalnych (1687). Zmarł w Krakowie 28 I 1706 r.

Jako pisarz B. był jednym z bardzo nielicznych w Polsce teoretyków ascezy zakonnej oraz prawa zakonnego franciszkańskiego. Będąc mistrzem nowicjatu, z urzędu swego miał obowiązek wykładania nowicjuszom zasad ascezy chrześcijańskiej, oraz tłumaczenia im przepisów reguły. Owocem tych wykładów były dwa dzieła: najpierw Theologia zakonna człowieka duchownego, stanowiąca napisany zwięźle w formie krótkich punktów podręcznik rozmyślań o podstawowych zasadach i prawdach życia wewnętrznego. Że podręcznik ten był ceniony i używany w zakonie, dowodem są cztery wydania: z r. 1689, 1721, 1762 i 1769. Było to dziełko używane i w innych zakonach, zwłaszcza przez braci laików, nie umiejących po łacinie. Drugim jego dziełem jest obszerny wykład reguły franciszkańskiej: Genuina et literalis regulae S. P. Francisci Fratrum Minorum… expositio (Kr. 1691), zastosowany w szczególności do reformatów. Wykład ten, bardzo gruntowny, choć przystępnie napisany, wykazuje wielkie oczytanie autora oraz wytrawny, pozbawiony skrajności sąd jego o szeregu przepisów reguły, które przez całe wieki były przedmiotem wątpliwości wśród synów św. Franciszka. To też dzieło to zajęło jedno z czołowych miejsc wśród komentarzy do reguły franciszkańskiej i cieszyło się uznaniem nie tylko w Polsce, ale i wśród innych rodzin reformackich w północnych i środkowych Włoszech, w Neapolu i Hiszpanii, oraz we Francji i w Belgii. Na język polski przełożył je z drobnymi przeróbkami o. Honoriusz Mitkowski, reformat, pt. Wykład istotny reguły ojca S. Franciszka… (Kr. 1771).

 

Krótkie życiorysy B-a podają historycy reformaccy XVIII w.: Jaroszewicz, Matka Świętych, Polska, Kr. 1767, 57–8; Kloczewski, Kalendarz seraficzny, Lw. 1760, 11–2; Koralewicz, »Additamenta do kronik braci mniejszych św. Franciszka…«, W. 1721, 211. Nadto w paru encyklopediach polskich podane są o nim krótkie i niezbyt dokładne wzmianki. Tytuły i wydania dzieł jego: Estr., Bibliogr. Pol., XIII 384–5.

O. Andrzej Cichowski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.