INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Adolf Jan Morawski     

Adolf Jan Morawski  

 
 
Biogram został opublikowany w 1976 r. w XXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Morawski Adolf Jan (1895–1940), inżynier elektryk, profesor Politechniki Warszawskiej. Ur. 17 VI w Krzynowłodze Wielkiej w pow. przasnyskim, był synem ziemianina Apolinarego i Zofii z Bogdaszewskich. Ukończył gimnazjum we Włocławku, a następnie wśród pierwszych absolwentów Politechnikę Warszawską z dyplomem inżyniera elektryka (1922). Odbył praktykę zawodową w Morawskiej Ostrawie (Czechosłowacja), służbę wojskową w pułku łączności w Zegrzu pod Warszawą i w stopniu porucznika przeszedł do rezerwy. W r. 1924 rozpoczął pracę w Elektrowni Okręgowej w Zagłębiu Krakowskim Sp. Akc. w Sierszy Wodnej (koło Trzebini), gdzie w l. 1930–6 był kierownikiem zakładu rozdzielczego (sieci elektrycznych) oraz prokurentem i wicedyrektorem. Przeprowadził wówczas elektryfikację wielu miejscowości, fabryk i zakładów przemysłowych w Zagłębiu Krakowskim; zajmował się też polityką taryfową w odniesieniu do energii elektrycznej. W tym okresie – po poznaniu najnowszych osiągnięć zagranicznych – przygotował obszerną, pierwszą w tej dziedzinie, polską pracę Sieci elektryczne i współpraca elektrowni. Pracę tę wydało Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP) w r. 1936 (ponad 600 stron, liczne wykresy, szkice i fotografie). Od r. 1935 M. prowadził ćwiczenia, a od r. 1936 także i wykłady zlecone z urządzeń elektrycznych na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej, a 4 X 1937 został powołany na profesora nadzwycz. tego Wydziału.

W SEP M. był członkiem kilku komisji, sekretarzem zarządu głównego, przewodniczącym Komisji Przepisów Budowy i Ruchu oraz Przyrządów Wysokiego Napięcia Centralnej Komisji Normalizacji Elektrycznej SEP, przewodniczącym Grupy Elektryfikacyjnej. Ponadto był stałym delegatem Polskiego Komitetu Elektrotechnicznego (PKEl) do Komitetu Studiów (XVII) Wyłączników Olejowych przy Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej. Wygłosił liczne odczyty z zakresu swojej specjalności i opublikował kilka artykułów, m. in. w księdze pamiątkowej pierwszego wspólnego zjazdu elektryków polskich i czechosłowackich w Warszawie (1933). M. był doradcą i konsultantem technicznym wielu przedsiębiorstw przemysłowych i instytucji, początkowo na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, a od r. 1936 w Warszawie, m. in. w Fabryce Aparatów Elektrycznych K. Szpotański i Ska. Był rzeczoznawcą Izby Przemysłowo-Handlowej i Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego w Warszawie. Z ramienia Min. Przemysłu i Handlu pełnił m. in. funkcję kierownika Komisji Technicznej budowy nowej elektrowni w Nisku na terenie tzw. Centralnego Okręgu Przemysłowego. Na początku 1939 r. na życzenie Biura Elektryfikacji Min. Przemysłu i Handlu został M. mianowany przewodniczącym podkomisji Polskiego Komitetu Energetycznego dla opracowania generalnego projektu elektryfikacji Polski na najbliższe dziesięciolecie. W dn. 3 IX 1939 jako porucznik rezerwy został powołany do wojska, brał udział w kampanii i został internowany przez Armię Radziecką w Kozielsku. Został zamordowany w Katyniu.

M. był żonaty dwukrotnie; z pierwszego małżeństwa (1920) ze Stefanią Mianowską miał córki: Barbarę (ur. 1922) i Krystynę (1924–1947), a z drugiego małżeństwa (1931) z Marią Payor pozostawił córkę Teresę (ur. 1935), inżyniera mechanika.

 

Jankowerny W., Jasińska M., Bibliografia publikacji pracowników Politechniki Warszawskiej 1915–1965, W. 1972; Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Rocznik oficerski, W. 1923; Spis inżynierów elektryków polskich, W. 1936; – Gospodarka elektryczna w Polsce, W. 1930 s. 27, 75, 119, 938, 1096–7; toż, W. 1939 s. 79, 91, 92, 96, 98, 99, 100; Historia elektryki polskiej, W. 1972 IV, 1976 I; Historia Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1919–1959, W. 1959; Księga pamiątkowa pierwszego wspólnego zjazdu SEP i ESC w Warszawie 1933 r., W. 1933 s. 16, 20, 101, 362; Miszczak S., Historia radiofonii i telewizji w Polsce, W. 1972; Politechnika Warszawska 1915–1965, W. 1965; – Dziennik Rozkazów wojskowych, W. 1919 nr 87 s. 2015; Informator o władzach i organach SEP, W. 1939 s. 11, 12, 16, 20, 24, 28, 83; Konferencja sieci w dn. 27–29 III 1939 r. Sprawozdanie, W. 1939 s. 5; Kronika Politechniki Warszawskiej 1935/6, 1936/7, W. 1938 s. 30, 76, 1945/6 s. 17; Minerwa. Jahrbuch der gelehrten Welt, Berlin 1938 I; Rocznik informacyjny o spółkach akcyjnych w Polsce, W. 1930 p. 1174; Skład osobowy, plan studiów i program Politechniki Warszawskiej 1935/6–1938/9; Sprawozdanie i Prace Polskiego Komitetu Energetycznego, 1938 nr 4 s. 108, 1939 nr 5 s. 110–11, 121, 124; Sprawozdanie z zebrania plenarnego Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej w Anglii, W. 1938; – „Biul. Koła Elektryków Studentów Politechniki Warsz.” 1938 nr 5 s. 65; Kalendarzyk SEP, W. 1935 s. 25, 101; „Politechnika” 1946 nr 1 s. 3; „Przegl. Elektrotechn.” 1932 s. 38, 280, 305, 343, 371, 1938 s. 148, 1939 s. 518, 658, 679, 681, 682, 684, 802, 1969 s. 279 (życiorys, fot., bibliogr.); „Przegl. Telekomunikacyjny” 1939 s. 215; „Wiad. Związku Pol. Zrzeszeń Techn.” 1932 nr 14, 1933 nr 2; Zesz. Nauk. AGH. Nr 256, Z. 37, Kr. 1970 s. 71, 96; – AAN: MWRiOP sygn. 4495; Arch. PCK w W.: Kartoteka poszukiwanych; Arch. Politechniki Warszawskiej: Akta studenckie; – Informacje żony Marii Morawskiej.

Jerzy Kubiatowski

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to tekst zaktualizowany, uwzględniający opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimiera Iłłakowiczówna

1889-08-06 - 1983-02-16
poetka
 

Roman Palester

1907-12-28 - 1989-08-25
kompozytor
 

Stanisław Kot

1885-10-22 - 1975-12-26
emigrant
 

Zdzisław Grocholski

1881-01-26 - 1968-11-10
działacz społeczny
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.