Steuer Albert (1874–1967), ksiądz rzymskokatolicki, teolog, filozof, kanonik kapituły katedralnej w Poznaniu.
Ur. 3 VI w Lesznie, w katolickiej rodzinie niemieckiej, jako trzeci z pięciu synów Josefa, telegrafisty na kolei, i Marii z domu Thomas.
Wczesne dzieciństwo spędził S. w Lesznie, następnie mieszkał we Wrocławiu (1880–2) i Poznaniu (od 2 I 1883). Szkołę powszechną ukończył w Jeżycach (od r. 1900 dzielnica Poznania), potem od r. 1889 uczył się i zdał maturę w r. 1895 w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Kształcił się tamże w seminarium duchownym archidiec. gnieźnieńsko-poznańskiej, równocześnie ucząc się języka polskiego (niezbędnego w pracy księdza w Wielkopolsce), m.in. przez częste kontakty z Polakami. W r. 1898 został zwolniony z drugiego etapu nauki seminaryjnej (rocznego kursu praktycznego w Gnieźnie), otrzymując skierowanie na dalsze studia do Königliche Preussische Theologische und Philosophische Akademie w Münster. Podczas studiów przyjechał tylko raz do Poznania, by przyjąć 25 III 1889 święcenia kapłańskie z rąk bp. Edwarda Likowskiego. Dn. 1 VI 1901 uzyskał doktorat na podstawie pracy Die Philosophie des Justus Lipsius napisanej pod kierunkiem G. Spickera. Mianowany wikariuszem substytutem w Niepruszewie (pow. bukowski), w październiku t.r. objął stanowisko profesora filozofii w seminarium duchownym w Poznaniu. Zamieszczał recenzje prac filozoficznych w poznańskim miesięczniku „Przegląd Kościelny” i od r. 1903 był cenzorem wydawnictw kościelnych. Opublikował Logik, Noetik und Metaphysik (P. 1903) oraz dwutomowy podręcznik filozofii Lehrbuch der Philosophie (Paderborn 1907, 1909), opracowany na podstawie własnych wykładów. Od r. 1907 był egzaminatorem księży spowiedników; 1 VII 1911 otrzymał godność kanonika poznańskiej kapit. katedralnej, a w r. 1915 został sędzią sądu kanonicznego. Po zawieszeniu funkcjonowania seminarium w r. 1916 był m.in. stałym recenzentem prac filozoficznych w wydawanym w Kolonii niemieckim dzienniku katolickim „Germania”. T.r. towarzyszył jako tłumacz prof. E. Krebsowi z Freiburga w jego podróży po okupowanych przez wojska niemieckie terenach zaboru rosyjskiego. W Warszawie spotkał się wówczas z gen.-gubernatorem H. von Beselerem i abp. Aleksandrem Kakowskim.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w r. 1918 został S. pozbawiony w r.n. stanowisk profesora seminarium, cenzora, egzaminatora księży spowiedników i sędziego sądu kanonicznego. W l. 1919–23 był referentem poznańskiej Kurii. Brak obciążeń dydaktycznych pozwolił mu na intensywniejszą pracę naukową; w l. 1920–39 opublikował wiele artykułów i recenzji na łamach ukazujących się w Polsce czasopism niemieckojęzycznych: „Deutsche Blätter in Polen” (Poznań), „Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift für Polen” (Poznań), „Posener Tageblatt” i „Stimme der Heimat” (Tczew) oraz polskojęzycznych: „Miesięcznika Kościelnego dla Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Poznańskiej” i „Przeglądu Teologicznego” (Lwów), a także wydawanych w Niemczech: „Der Johannesbote” (Piła), „Literarischer Handweiser” (Freiburg) i „Theologische Revue” (Münster). W r. 1928 odrzucił propozycję objęcia profesury USB. Chętnie podróżował w towarzystwie polskich duchownych po Polsce i Europie; w r. 1929 wziął udział w pielgrzymce do Ziemi Świętej, prowadzonej przez bp. chełmińskiego Stanisława Okoniewskiego. W l. 1930–9 był lektorem języka niemieckiego w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu. W r. 1933 przywrócono mu funkcje cenzora, egzaminatora księży spowiedników oraz sędziego sądu kanonicznego. S. działał w Verein Deutscher Katholiken i wspierał duszpasterstwo katolików niemieckich przy kościele Franciszkanów (św. Antoniego) w Poznaniu. Po usunięciu w r. 1934 pracującego tam o. Wenantiusa Kempfa podpisał memoriał do duszpasterza Niemców na obczyźnie bp. Osnabrück Wilhelma Berninga, w którym oskarżono abp. Augusta Hlonda o dyskryminację niemieckich katolików w Polsce. W r. 1936 przyznano S-owi tytuł doktora honoris causa Schlesische Friedrich Wilhelms Universität we Wrocławiu; wyróżnienie to otrzymał m.in. z przywódcą Niemców sudeckich Konradem Henleinem. Po zajęciu Poznania przez oddziały Wehrmachtu i zamknięciu katedry w grudniu 1939, był S. nadal czynny w kościele Franciszkanów, odprawiając nabożeństwa, spowiadając i katechizując; mimo zakazu dopuszczał do spowiedzi także Polaków. Wspólnie z o. Hilariusem Breitingerem z tego kościoła pełnił funkcję kapelana w więzieniu przy ul. Młyńskiej, udzielając ostatniej posługi kapłańskiej ok. 1100 osobom, w większości Polakom (do samych egzekucji nie był dopuszczany); na prośbę skazanych pisał listy do rodzin i dokonywał wymaganych przez cenzurę tłumaczeń na język niemiecki. W styczniu 1940, wraz z siedmioma innymi niemieckimi księżmi archidiec. gnieźnieńsko-poznańskiej, podpisał pod naciskiem Gestapo list otwarty do katolików w Niemczech, zawierający potwierdzenie relacji o polskich pogromach na mniejszości niemieckiej we wrześniu 1939.
W styczniu 1945 przyłączył się S. wraz bratem do kolumny Niemców ewakuujących się z Poznania wozami konnymi i pieszo. Zatrzymany przez oddział Armii Czerwonej 1 II t.r. w okolicach Krosna Odrzańskiego, został z grupą osób skierowany do pracy w gospodarstwie rolnym w Międzylesiu. Wkrótce zwolniony, pozostawał bez środków do życia, w czerwcu wrócił więc do Poznania licząc na pracę w kapit. katedralnej. Zarządca archidiec. poznańskiej i gnieźnieńskiej, bp Walenty Dymek zaproponował mu stanowisko kapelana sióstr urszulanek w Lubocześnicy koło Pniew. Dwa dni przed wyjazdem, 3 VII, został S. aresztowany pod zarzutem prowadzenia działalności antypolskiej podczas okupacji i osadzony w celi gmachu Urzędu Bezpieczeństwa w Poznaniu. W październiku przeniesiono go do więzienia przy ul. Młyńskiej, a w styczniu 1946 do więzienia we Wrześni. Dn. 31 V t.r. stanął przed Specjalnym Sądem Karnym w Poznaniu; w „Głosie Wielkopolskim” (nr 90) przedstawiono go jako osobę «znaną z działalności antypolskiej na terenie Poznania». Jednak wobec zgodnych zeznań świadków na temat życzliwej postawy S-a wobec Polaków, został uniewinniony. Na początku czerwca zamieszkał w Pokrzywnie (obecnie część Poznania), gdzie został kapelanem zakładu ss. elżbietanek. Na sugestię władz kościelnych zrezygnował w listopadzie z godności kanonika. Pomocą materialną służył mu ks. Ignacy Posadzy, zlecając wykonywanie tłumaczeń, zaopatrując w książki i opłacając prenumeratę czasopism. W lutym 1948, w procesie rewizyjnym przed Sądem Okręgowym w Poznaniu, został S. skazany na 10 miesięcy więzienia, zaliczono mu jednak 11 miesięcy spędzonych wcześniej w areszcie. W r. 1950, wbrew naleganiom rodziny przebywającej w RFN, złożył wniosek o udzielenie mu prawa stałego pobytu w Polsce; uzyskał je w styczniu 1951. W l. 1953–4 w Pokrzywnie napisał wspomnienia Lebenserinnerungen des Posener Domherrn Professor Dr. Albert Steuer (mszp. w Bibliotece Herder-Institut w Marburgu, sygn. R/2 S 373). W r. 1959 obchodził jubileusz 60-lecia kapłaństwa, w którym wziął udział abp poznański Antoni Baraniak. W ostatnich latach życia najbliższym przyjacielem i spowiednikiem S-a był ks. Henryk Zborowski. S. zmarł 22 IV 1967 w Pokrzywnie, został pochowany na cmentarzu w poznańskiej dzielnicy Miłostowo; kondukt żałobny prowadził bp Franciszek Jedwabski.
Beiträge zu einem biographischen Lexikon der Deutschen aus dem Raum der Provinz Posen, Herne 2003 s. 180–1; Bibliografia filozofii polskiej 1896–1918, W. 2002 IV cz. 1–2; Słown. Pol. Teologów Katol., VII (bibliogr. prac S-a); – Breitinger H., Als Deutschenseelsorger in Posen und im Warthegau 1934–1945, Mainz 1984 (fot.); Kiec O., Albert Steuer (1874–1967) – ostatni niemiecki kanonik poznańskiej kapituły katedralnej, „Kron. M. Poznania” 1999 nr 4 s. 276–85 (fot.); tenże, Niemieccy duchowni w kapitułach katedralnych Gniezna i Poznania w XIX i XX w., w: 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Red. J. Górny, J. Strzelczyk, Gniezno 2000 s. 351, 356, 359–60, 364–8; Klanowski T., Germanizacja gimnazjów w Wielkim Księstwie Poznańskim i opór młodzieży polskiej w latach 1870–1914, P. 1962 s. 177; Śmigiel K., Kościół katolicki w tzw. Okręgu Warty 1939–1945, L. 1979 s. 194; Zieliński Z., Katolicka mniejszość niemiecka w Wielkopolsce i na Pomorzu 1918–1939, P. 2001 s. 60–2, 83–4; tenże, Polityczny wymiar duszpasterstwa katolików niemieckich w Drugiej Rzeczypospolitej, „Kwart. Hist.” 1993 nr 4 s. 213; – Elenchus omnium ecclesiarum et universi cleri archidioecesium Gnesnensis et Posnaniensis, 1925, 1926–8, Posnaniae; Elenchus omnium ecclesiarum et universi cleri archidioecesis Posnaniensis, 1906, 1912, 1920, Posnaniae; Rocznik Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Poznańskiej, 1929–32, 1934, 1936, 1938, P.; Rocznik Archidiecezji Poznańskiej, 1947, 1952, 1955, 1960, P.; Rocznik Archidiecezji Poznańskiej na rok tysiąclecia 1968, P. 1968 s. 519; – „Posener Stimmen” 1964 nr 9; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Mies. Kośc. Archidiec. Pozn.” R. 19: 1968 nr 1 (K. Karłowski, fot.); – Arch. Archidiec. w P.: Kapit. Metropolitalna, sygn. 1405 (koresp., protokoły posiedzeń kapituły, odpis dyplomu mianującego S-a na stanowisko kanonika), Kuria Arcybiskupia, sygn. 16155 (spraw. z procesów, list gratulacyjny abp. Baraniaka z r. 1959, własnoręczny życiorys S-a z maja 1963, relacja ks. Romualda Żurowskiego o ostatnich dniach życia i zgonie S-a).
Olgierd Kiec